ჯაბირ იბნ ჰაიანი

ჯაბირ იბნ ჰაიანი
არაბ. جابر بن حيان علي
დაბ. თარიღი	721
დაბ. ადგილი	Tusa
გარდ. თარიღი	815
გარდ. ადგილი	ქუფა
საქმიანობა	ალქიმია და ქიმია
განთქმული მოსწავლეები	ზუნ-ნუნ ალ-მისრი
ჯაბირ იბნ ჰაიანი ვიკისაწყობში

ჯაბირ იბნ ჰაიანი (აბუ აბდალაჰ ჯაბირ იბნ ჰაიან ალ-აზდი ას-სუფი), ლათინიზებული სახელი გებერი (არაბ. جابر بن حيان‎ დ. დაახლ. 721, ტუსი, სპარსეთი, — გ. დაახლ. 815, ქუფა, არაბთა სახალიფო) — არაბი სწავლული, მათემატიკოსი, ასტრონომი, ფარმაცევტი და მეცნიერი. იმ თხზულებებს შორის, რომლებსაც მას მიაწერენ (გებერის ტრაქტატები), აღსანიშნავია „სამოცდაათი წიგნი“-ს ბოლო თავები, რომლებშიც იგი ამტკიცებს, რომ არალკეთილშობილი ლითონები შეიძლება გარდაიქმნას ოქროდ. ჯაბირ იბნ ჰაიანი აღწერს სხვადასხვა ქიმიურ პროცესს (გამოხდას, აქროლებას, გახსნას, კრისტალიზაციასა და სხვ.), აგრეთვე ზოგიერთ ქიმიურ პრეპარატს (აჯასპს, შაბს, ტუტეს, ნიშადურსა და სხვ.).

ლიტერატურა

• ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11, თბ., 1987. — გვ. 523.