ხორვატიისა და სლავონიის სამეფო

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ხორვატიისა და სლავონიის სამეფო
ხორ. Kraljevina Hrvatska i Slavonija
უნგრ. Horvát-Szlavón Királyság
გერმ. Königreich Kroatien und Slawonien

ავსტრია-უნგრეთის იმპერიაში შემავალი სამეფო.

 

1868 — 1918
დროშა გერბი
ჰიმნი
Lijepa naša domovino
"ჩვენი მშვენიერი სამშობლო"

ხორვატიისა და სლავონიის სამეფო ავსტრია-უნგრეთის იმპერიის შემადგენლობაში (წითლად) 1885 წელს.
დედაქალაქი ზაგრები
ენა ხორვატული[1][2][3][4]
ფულის ერთეული ავსტრია–უნგრული გულდენი (1868–92)
ავსტრია–უნგრული კრონა (1892–1918)
ფართობი 42,541
მოსახლეობა 2,621,954
მმართველობის ფორმა კონსტიტუციური მონარქია
მეფე
 - 1868–1916 ფრანც იოზეფ I
 - 1916–1918 კარლ I
ისტორია
 - ავსტრია–უნგრეთის კომპრომისი 30 მარტი, 1867
 - ხორვატიულ უნგრული შეთანხმება 26 სექტემბერი, 1868
 - დამოუკიდებლობა 29 ოქტომბერი, 1918

ხორვატიისა და სლავონიის სამეფო (ხორ. Kraljevina Hrvatska i Slavonija; უნგრ. Horvát-Szlavón Királyság; გერმ. Königreich Kroatien und Slawonien) — ავსტრია-უნგრეთის იმპერიაში შემავალი ავტონომიური სამეფო. ის დაკავშირებული იყო უნგრეთის სამეფოსთან და შედიოდა წმინდა იშტვანის გვირგვინის მიწებში. სამეფოს მართავდნენ ავსტრია–უნგრეთის იმპერიის ჰაბსბურგი იმპერატორ–მეფეები, უნგრეთის მეფის ტიტულით (Kaiser und König). მონარქი ტიტული იყო "ხორვატიისა და სლავონიის მეფე". მეფე ნიშნავდა ხორვატიისა და სლავონიის მმართველს რომელსაც ეწოდებოდა ბანი.

დემოგრაფიული მონაცემები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ეროვნება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1910 წლის აღწერის მიხედვით ,მთლიანი მოსახლეობა შეადგენდა 2,621,954 ადამიანს, შემდეგი ეროვნებებით:[5]

1875 მონაცემებით, სასაზღვრო ჯარის გამოკლებით.[6]

  • ხორვატები და სერბები 1,032,000
  • გერმანელები 31,700
  • უნგრელები 12,000
  • ჩეხები და სლოვაკები 5,000
  • იტალიელები 2,000
  • სლოვენიელები 2,000
  • სხვა 2,000

რელიგია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1910 წლის აღწერის მიხედვით.[5]

წიგნიერება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1910 წლის აღწერის მიხედვით წერა-კითხვის უცოდინრობის დონე ხორვატიისა და სლავონიის სამეფოში შეადგენდა 45.9%–ს. უწიგნურობის დონე ყველაზე დაბალი იყო ზაგრებში, ოსიეკსა და ზემუნში.

Illiteracy rates of Kingdom of Croatia-Slavonia 1880-1910[7]
წელი უწგნურობა მამაკაცი ქალია მოსახლეობა
1880 73.9% 67.8% 79.9% 1,892,449
1890 66.9% 60.1% 73.5% 2,186,410
1900 54.4% 46.8% 61.8% 2,416,304
1910 45.9% 37.6% 53.7% 2,621,954

ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. Biondich, Mark; Stjepan Radić, the Croat Peasant Party, and the politics of mass mobilization, 1904-1928; University of Toronto Press, 2000 ISBN 0-8020-8294-7, page 9
  2. Marcus Tanner, "A nation forged in war", Yale University Press, ISBN 0-300-09125-7, page 99
  3. According to articles 56 and 57 of Nagodba only official language in Croatia is Croatian (Po čl. 56. i 57. Hrvatsko-ugarske nagodbe u Hrvatskoj je u službenoj uporabi samo hrvatski jezik), Dragutin Pavličević, "Povijest Hrvatske", Naklada Pavičić, Zagreb, 2007, ISBN 978-953-6308-71-2, page 273
  4. 56. In the whole territory of Croatia-Slavonia the Croatian language is the language alike of the Legislature, the Administration and the Judicature. 57. Inside the frontiers of Croatia-Slavonia the Croatian language is prescribed as the official language for the organs of the Joint Government also. http://www.h-net.org/~habsweb/sourcetexts/nagodba2.htm - online text from Robert William Seton-Watson, "The Southern Slav Question and the Habsburg Monarchy", London, Constable and Co., 1911, ISBN 0-7222-2328-5, page 371
  5. 5.0 5.1 Seton-Watson, Hugh (1945). Eastern Europe Between the Wars, 1918–1941 (3rd ed.). CUP Archive. p. 434. ISBN 1-00-128478-X.
  6. Kroatien, Slavonien, Dalmatien Und Das Militargrenzland, p. 20.
  7. Pokušaji smanjivanja nepismenosti u Banskoj Hrvatskoj početkom 20. stoljeća, p. 133-135