შინაარსზე გადასვლა

წყლის კაცი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
წყლის კაცი


მითოლოგია: სლავური მითოლოგია
სხვა კულტურებში: Q18449951?
გამოსახულებები

წყლის კაცი (რუს. Водяно́й; ჩეხ. vodník) — სლავურ მითოლოგიაში წყალში მცხოვრები სული, წყლის მფლობელი, წყლის სტიქიის უარყოფითი და საშიში საწყისის განსახიერება.

წყლის კაცები სლავური დემონოლოგიის ტიპიურ წარმომადგენლებად ითვლებიან. ლეგენდის თანახმად, ისინი დაცემული ანგელოზები არიან, რომლებიც ღმერთმა ზეციდან გადმოაგდო და წყლიან სივრცეებში მოხვდნენ. მიუხედავად იმისა, რომ წყლის კაცს გამორჩეული იმიჯი აქვს, მის შესახებ წარმოდგენები ხშირად ქალთევზებთან და ეშმაკთან იყო შერწყმული.

როგორც წესი, მას გამოსახავდნენ, როგორც შიშველ, მსუქან მოხუცს, ამობურცული თვალებითა და თევზის კუდით, ან, აღმოსავლეთ სლავების მითებში, ძალიან გრძელი ფეხებით. ის ან ტალახში იყო გახვეული, ან წითელ პერანგში გამოწყობილი, დიდი, ფუმფულა წვერითა და მწვანე ულვაშით. მას ჰქონდა ცხოველის ან თევზის ნაკვთები - თევზის ან ძროხის კუდი, ბატის ტერფები ან ძროხის ჩლიქები, თევზივით ქერცლიანი კანი და თავზე რქა. მას შეეძლო გადაქცეულიყო დიდ თევზად, ცხოველად, ღორად, ძროხად, ლოქოდ, ქარიყლაპიად, კობრად, დიდ შავ თევზად ან ფრთებიან თევზად, ბატად, იხვად, სხვა წყლის ფრინველად, მორად, დამხრჩვალ კაცად ან ცხენად.[1] ბევრ ლეგენდაში ის ჩნდება, როგორც ბეწვიანი, რქებიანი ეშმაკი ან ნაცრისფერი ურჩხული. წყლის სულს შეუძლია დიდ ლოქოზე ამხედრება, რის გამოც ამ თევზს ეშმაკის ცხენს უწოდებენ. ის ხშირად ხმამაღალი სიცილით, სიცილით ვლინდება და ახლომდებარე მსხვერპლის მოლოდინში ხმამაღლა ტაშის დაკვრა შეუძლია. მას ხშირად შეუძლია ადამიანების ან ცხოველების მიერ გამოცემული ხმების იმიტაცია — კივილი, ღმუილი, ყივილი, წკმუტუნი, ყივილი და ბღავილი. ეს, როგორც წესი, კეთდება დასაშინებლად ან მის წყალქვეშა სამყოფელში შესატყუებლად.[2]

  1. Л. В. Беловинский. Водяной // Иллюстрированный энциклопедический историко-бытовой словарь русского народа. XVIII — начало XIX в / под ред. Н. Ерёминой. — М.: Эксмо, 2007. — С. 95—96. — 784 с.: — ил. с. — 5000 экз. — ISBN 978-5-699-24458-4.
  2. Водяной // Сказочная энциклопедия / Составитель Наталия Будур. — М.: ОЛМА-ПРЕСС, 2005. — С. 80. — 608 с. — 5000 экз. — ISBN 5-224-04818-4.

რესურსები ინტერნეტში

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
  1. Левкиевская Е. Е. Водяной // Мифы русского народа. — М.: Астрель, Аст, 2000. — С. 340—349. — 527 с. — ISBN 5-271-00676-X.
  2. Славянская мифология / В. Я. Петрухин. — М.: Эллис Лак, 1995. — ISBN 5-7195-0057-X.
მითოლოგიის პორტალი – დაათვალიერეთ ვიკიპედიის სხვა სტატიები მითოლოგიაზე.