ძაბრისებრი მიქლიო
| ძაბრისებრი მიქლიო | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||
| მეცნიერული კლასიფიკაცია | |||||||||||||
| |||||||||||||
| ლათინური სახელი | |||||||||||||
| Craterullus tubaeformis | |||||||||||||
| |||||||||||||
ძაბრისებრი მიქლიო (ლათ. Craterullus tubaeformis) — ქუდის დიამეტრი 1-4 სანტიმეტრს აღწევს. მისი შეფერილობა ძირითადად მოყავისფრო-მოყვითალოა, ზოგჯერ კი მოყვითალო-მონაცრისფრო-ყავისფერი ტონები შეიძლება ჰქონდეს. თავდაპირველად ამობურცული ფორმისაა, თუმცა ზრდასთან ერთად ძაბრისებრი ხდება და ღრმად ჩაჭყლეტილი ცენტრი უჩნდება, რის გამოც თითქმის მილის მსგავს იერს იძენს. ქუდი პირდაპირ გადადის ფეხში, მათ შორის მკაფიო საზღვარი არ შეიმჩნევა. მისი ტექსტურა თხელხორცოვანია, ხავერდოვანი და დრეკადი. კიდეები შეკეცილია, ტალღოვანი და დანაკვთული.
ფეხის ზომა 3-6 სანტიმეტრის სიგრძისა და 0.3-1 სანტიმეტრის სისქის ფარგლებში მერყეობს. მისი ფერი ყვითელი ან მოყვითალო-ნაცრისფერია. ცილინდრული ფორმისაა, გვერდებიდან ოდნავ შეჭყლეტილი და მილის მსგავსი. ზოგჯერ ქუდის შუაგულში ხვრელიც უჩნდება. ფეხის ტექსტურა დრეკადია, ფუყე და ცვილისებრი.
ქუდის ქვედა მხარეს ჰიმენოფორი მონაცრისფრო, სქელი და მეჩხერი ძარღვებით არის დაფარული, რომლებიც ფეხისკენ დაღმავალი მიმართულებით არის განლაგებული. ეს ძარღვები ჩანგლისებურად განშტოებულია და ცრუფირფიტებს ჰგავს.
სპორები ელიფსური და გლუვია, მათი ზომა 9-11 x 6-11 მკმ-ია. სპორების ანაბეჭდის ფერი კრემისფერია.
რბილობი თხელი, დრეკადი და მოყვითალო შეფერილობისაა. გამოირჩევა ოდნავ სასიამოვნო სურნელით.
ეს სოკო იზრდება ზაფხულსა და შემოდგომაზე ნიადაგზე, წიწვოვან და ფოთლოვან ტყეებში, განსაკუთრებით ხავსიან და ტენიან ადგილებში. ხშირად გვხვდება ჯგუფებად.
მისი გავრცელების არეალი მოიცავს ევროპას, აზიასა და ჩრდილოეთ ამერიკას.
საკვებად ვარგისია.
ლიტერატურა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ჯორჯაძე ი., საქართველოს სოკოები, საველე გზამკვლევი, CENN-ის გამომცემლობა, თბ., 2024, გვ. 130-131, ISBN 978-9941-8-4547-5