ძაბრისებრი კლიტოციბე
ძაბრისებრი კლიტოციბე | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||
მეცნიერული კლასიფიკაცია | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
ლათინური სახელი | |||||||||||||||
Infundibulicybe gibba (Pers.) P.Kumm., 1871 | |||||||||||||||
|
ძაბრისებრი კლიტოციბე (ლათ. Infundibulicybe gibba) — სოკოს სახეობა ტრიქოლომასებრთა ოჯახისა, რომელიც ფართოდაა გავრცელებული ევროპაში, აგრეთვე იზრდება ჩრდილოეთ ამერიკაში, იაპონიაში, ავსტრალიასა და ჩრდილოეთ აფრიკაში. საჭმელად გამოიყენება ახალი და დამწნილებული.
სოკო პირველად აღწერა გერმანელმა მიკოლოგმა კრისტიან ჰენდრიკ პერსონმა 1801 წელს როგორც Agaricus gibbus.[1] მიმდინარე ბინომიალური სახელწოდება მიანიჭა პოლონელმა მიკოლოგმა ჰარი ჰარმაჯამ 2003 წელს.[2]
აღწერა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ქუდის დიამეტრი — 3-10 სმ, თავდაპირველად ბრტყელი, შემდგომში ჩაზნექილი და ძაბრისებრია, ზოგჯერ ცენტრში ახასიათებს მცირე ბორცვაკი. ტიტველია, თხელი კიდეებით, ყვითელი ან მოყვითალო-ყავისფერი.
ფირფიტები — ძლიერ დაღმავალი, ხშირი, თეთრი ან ღია კრემისფერი.
რბილობი — მოთეთრო, ნუშის სუნით.
ფეხის სიგრძე — 3-8 სმ, სისქე — 0,5-1 სმ, ცილინდრული ან ძირში ოდნავ გაგანიერებული, ჟანგმიწისფერი ან მოთეთრო.
სპორების ფხვნილი თეთრი ფერის. ხორბლის მარცვლისებრი, წაწვეტებული, პუნქტირებული ზედაპირით, უფერული, 5-7x3-4 მკ.
გავრცელება და ეკოლოგია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
საპროტროფია. ფართოდაა გავრცელებული ევროპაში, აგრეთვე გვხვდება ავსტრალიაში, ჩრდილოეთ აფრიკაში, ჩრდილოეთ ამერიკასა და იაპონიაში.[3][4]
როგორც წესი იზრდება ჯგუფებად, წიწვოვან და ფართოფოთლოვან ტყეებში, ასევე ტყეებისა და გზების პირას. ზოგჯერ ქმნის ქაჯის წრეს.
სეზონი — ზაფხულიდან შემოდგომამდე.
მსგავსი სახეობები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
სინონიმები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- Clitocybe gibbus P.Kumm., 1801
- Agaricus gibbus Pers., 1801basionym
- Agaricus gibbus var. membranaceus (Vahl) Fr., 1828, nom. inval.
- Agaricus infundibuliformis var. membranaceus (Vahl) Fr., 1838
- Agaricus membranaceus Vahl, 1790
- Clitocybe infundibuliformis var. membranacea (Vahl) Massee, 1893
- Clitocybe membranacea (Vahl) Sacc., 1887
- Infundibulicybe gibba (Pers.) Harmaja, 2003
- Omphalia gibba (Pers.) Gray, 1821
გალერეა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ნახუცრიშვილი ივ., საქართველოს სოკოები / რედ. და თანაავტ. არჩ. ღიბრაძე, თბ.: „ბუნება პრინტი“ და საქართველოს ბუნების შენარჩუნების ცენტრი, 2006. — გვ. 94, ISBN 99940-856-1-1.
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- შეგიძლიათ იხილოთ მედიაფაილები თემაზე „ძაბრისებრი კლიტოციბე“ ვიკისაწყობში.
- ძაბრისებრი კლიტოციბე Index Fungorum-ზე (ინგლისური)
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ Infundibulicybe gibba page. Species Fungorum. Royal Botanic Gardens Kew. ციტირების თარიღი: 2019-07-30
- ↑ Harmaja H (2003). „Notes on Clitocybe s. lato (Agaricales)“. Annales Botanici Fennici. 40 (1): 213–218.
- ↑ Clitocybe gibba (Pers.) P. Kumm.. Global Biodiversity Information Facility. OECD. ციტირების თარიღი: 2019-07-28
- ↑ (2013) Champignons de France et d'Europe (French). Delachaux et Niestlé, გვ. 212. ISBN 978-2-603-02038-8. Also available in English.