ცურუგაოკა ჰაჩიმანგუ
ცურუგაოკა ჰაჩიმანგუ (იაპონ. 鶴岡八幡宮) — ყველაზე მნიშვნელოვანი სინტოისტური სამლოცველო იაპონიაში, კანაგავის პრეფექტურის ქალაქ კამაკურაში. სამლოცველო ქალაქ კამაკურას გეოგრაფიულ და კულტურულ ცენტრში მდებარეობს. ქალაქი სწორედ მის ირგვლივ გაშენდა. სამლოცველო მნიშვნელოვან ფესტივალებს მასპინძლობს და ორ მუზეუმს მოიცავს.
ცურუგაოკა ჰაჩიმანგუ ისტორიის მანძილზე არა მხოლოდ ჰაჩიმანის სამლოცველო, არამდე ტენდაის ბუდისტური ტაძარიც იყო, რაც ხსნის მის ზოგად იერსახეს, რომელიც იაპონური ბუდისტური არქიტექტურისთვის იყო დამახასიათებელი.[1]
სამლოცველოს ქვის დიდი საფეხუროვანი კიბის მარცხენა მხარეს 1000 წლოვანი გინკგოს ხე ხარობდა, რომელიც 2010 წლის 10 მარტს ქარიშხალმა ამოძირკვა. შედის იაპონიის მნიშვნელოვანი კულტურული საკუთრების სიაში.
ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ცურუგაოკა ჰაჩიმანგუ თავდაპირველად 1063 წელს აშენდა, როგორც ივაშიმიზუს სამლოცველოს ნაწილი ძაიმოკუზაში, სადაც ამჟამად პატარა სინტოისტური სამლოცველო დგას და იმპერატორ ოძინისადმი, დედამისის, იმპერატორ ძინგუსა და მისი ცოლის, ჰიმე-გამისადმი იყო მიძღვნილი. 1191 წელს კამაკურას სიოგუნეთის დამაარსებელმა, მინამოტო ნო იორიტიმომ იგი ამჟამინდელ ადგილად გადაიტანა და იქ საცხოვრებლად ჰაჩიმანი მიიწვია.[1]
მინამოტო ნო სანეტომოს მკვლელობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
სამლოცველოში მომხდარი ერთ-ერთი ისტორიულიო მოვლენაა მინამოტო ნო იორიმოტოს უკანასკნელი ვაჟის მკვლელობა. 1219 წლის 12 თებერვლის ღამეს, უდაიძინის წოდების მიღების შემდეგ სიოგუნი მინამოტო ნო სანეტომო ცურუგაოკა ჰაჩიმანგუს მთავარი სამლოცველოდან ბრუნდებოდა.[2] მისი დიშვილი, კიგიო, მეორე სიოგუნის, მინამოტო ნო იორიის ვაჟი, სიოგუნად გახდომის იმედით სამლოცველოს ქვის კიბეებზე მოულოდნელად თავს დაესხა სანეტომოს და მოკლა.[2] მკვლელს ხშირად ასახავენ გიგანტური გინგკოს ხის უკან ჩასაფრებულად, მაგრამ იმდროინდელ ტექსტებში ხე არ არის მოხსენიებული. აღნიშნული დეტალი მხოლოდ ედოს პერიოდში გამოჩნდა. მკვლელობისთვის კიგიოს რამდენიმე საათის შემდეგ თავი მოჰკვეთეს.[2] ამის შემდეგ მინამოტოს კლანსა და კამაკურას მმართველობას სეივა გენჯი ჩაუდგა სათავეში.
სამლოცველო და ტაძარი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ცურუგაოკა ჰაჩიმანგუ ამჟამად მხოლოდ სინტოისტური სამლოცველოა, თუმცა 700 წლის მანძილზე, დაარსებიდან 1868 წლამდე, სანამ სინტოსა და ბუდიზმის გაყოფის ბრძანება გამოიცემოდა, მისი სახელი ცურუგაოკა ჰაჩიმანგუ-ძი (鶴岡八幡宮寺) იყო და კამაკურაში ერთ-ერთი უძველესი ბუდისტური ტაძარი იყო. ბუდიზმისა და კამის თაყვანისცემა საუკუნეების მანძილზე დაშვებული იყო და კომპლექსს ჯინგუ-ძი ეწოდებოდა, სანამ მეიძის მთავრობამ პოლიტიკური მიზეზების გამო იგი არ აკრძალა.[3] ჰონჩი სუიჯაკუს თეორიის მიხედვით, კამი მხოლოდ უნივერსალური ბუდას ადგილბრივი სახე იყო, ხოლო ჰაჩიმანი ერთ-ერთი უძველესი და ყველაზე პოპულარული სინკრეტული ღმერთის სახე.
ღონისძიებები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ცურუგაოკა ჰაჩიმანგუ ბევრი კულტურული ღონისძიების ცენტრია. სამცლოველოს ტერიტორიაზე ტარდება როგორც ცხენის ზურგიდან მშვილდით სროლის, ისე იაპონური მშვილდოსნობის შეჯიბრებები.[4] sსამლოცველო მოიცავს იორდასალამის ბაღებს, ყავის სამ მაღაზიას, საბავშვო ბაღს, ოფისებსა და მედიტაციისთვის განკუთვნილ დარბაზს. მის ტერიტორიაზე მდებარეობს ორი მუზეუმი: კამაკურას ეროვნული საგანძურის მუზეუმი, რომელიც ქალაქ კამაკურას მმართველთა დაქვემდებარებაშია და პრეფექტურის დაქვემდებარებაში მყოფი თანამედროვე ხელოვნების მუზეუმი. ჯერ კიდევ VII საუკუნეში ქალაქ უსაში, კიუსიუზე, ჰაჩიმანს მიროკუ ბოსაცუსთან ერთად ეთაყვანებოდნენ.
ბიბლიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- Azuma Kagami, accessed on September 4, 2008; National Archives of Japan 特103-0001, digitized image of the Azumakagami (იაპონური)
- Brinkley, Frank and Dairoku Kikuchi. (1915). A History of the Japanese People from the Earliest Times to the End of the Meiji Era. New York: Encyclopædia Britannica.
- Kamakura Shōkō Kaigijo (2008). Kamakura Kankō Bunka Kentei Kōshiki Tekisutobukku (Japanese). Kamakura: Kamakura Shunshūsha. ISBN 978-4-7740-0386-3.
- Kamiya, Michinori (August 2000). Fukaku Aruku - Kamakura Shiseki Sansaku Vol. 1 (Japanese). Kamakura Shunshūsha. ISBN 4-7740-0340-9.
- Mass, Jeffrey P. (1995). Court and Bakufu in Japan: Essays in Kamakura History. Stanford: Stanford University Press. ISBN 978-0-8047-2473-9
- Mutsu, Iso (June 1995). Kamakura. Fact and Legend. Tokyo: Tuttle Publishing. ISBN 0-8048-1968-8.
- Ōnuki, Akihiko (2008). Kamakura. Rekishi to Fushigi wo Aruku (Japanese). Tokyo: Jitsugyō no Nihonsha. ISBN 978-4-408-59306-7.
- Ponsonby-Fane, Richard Arthur Brabazon. (1962). Sovereign and Subject. Kyoto: Ponsonby Memorial Society.
- Scheid, Bernhard. (2008-04-16) Honji suijaku: Die Angleichung von Buddhas und Kami German. University of Vienna. ციტირების თარიღი: 2008-11-04.
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- Official website (in Japanese)
- New York Public Library Digital Gallery:
- NYPL ID 119488, unknown photographer, albumen print, 189?-190?: Perspective beyond torii[მკვდარი ბმული]
- NYPL ID 118907, Felice Beato], albumen print, 187?: Shrine steps and forecourt[მკვდარი ბმული]
- NYPL ID 110031, Kusakabe Kimbei, albumen print, 188?-189? Great stairway[მკვდარი ბმული]
- NYPL ID 118911, Felice Beato, albumen print, 187?: Senior Shrine structural detail[მკვდარი ბმული]
- NYPL ID 118912, Felice Beato, albumen print, 187?: Tahōtō, single-storied pagoda[მკვდარი ბმული]