ციკლური ნახშირბადი
ციკლური ნახშირბადი — ნახშირბადის ნაერთი, რომლის მოლეკულაც მხოლოდ ნახშირბადის ატომებისგან შედგება. მეორენაირად მას უწოდებენ ციკლო[n]ნახშირბადს. „[n]“ აღნიშნავს იმ ნახშირბადის ატომების რაოდენობას, რომლებიც შედიან ციკლში. რადგანაც ნაერთი მხოლოდ ნახშირბადისგან შედგება, ის ნახშირბადის ალოტროპიაა. ციკლში ნახშირბადატომები ერთმანეთს ერთმაგი და სამმაგი ბმებით უკავშირდებიან ერთმანეთის მონაცვლეობით.[1][2][3]
ციკლო[6]ნახშირბადი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ციკლო[6]ნახშირბადი — ციკლი, რომელიც შეიცავს 6 ნახშირბადს და მისი ფორმულაა C6. სხვაგვარად ამ ციკლს ბენზოტრიინს უწოდებენ. მისი სინთეზი ვერ მოხერხდა და არაერთი წარუმატებელი შემთხვევა არსებობს მის სინთეზთან დაკავშირებით.
ციკლო[18]ნახშირბადი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
მისი ფორმულაა C18. 2019 წელს IBM/ოქსფორდის გუნდმა გამოაცხადა, რომ მისი სინთეზი მოახდინეს მყარ მდგომარეობაში.[4]
მათი აზრით ციკლურ ნახშირბადს აქვს ალტერნატიული ერთმაგი და სამმაგი ბმები, რაც სავარაუდოდ მოლეკულას ნახევრად გამტარად აქცევს.
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ George A. Adamson; Charles W. Rees (1996). „Towards the total synthesis of cyclo[n]carbons and the generation of cyclo[6]carbon“. J. Chem. Soc., Perkin Trans. 1 (13): 1535–1543. doi:10.1039/P19960001535.
- ↑ Yves Rubin; Carolyn B. Knobler; Francois Diederich (1990). „Precursors to the cyclo[n]carbons: from 3,4-dialkynyl-3-cyclobutene-1,2-diones and 3,4-dialkynyl-3-cyclobutene-1,2-diols to cyclobutenodehydroannulenes and higher oxides of carbon“. J. Am. Chem. Soc. 112 (4): 1607–1617. doi:10.1021/ja00160a047.
- ↑ François Diederich; Yves Rubin; Carolyn B. Knobler; Robert L. Whetten; Kenneth E. Schriver; Kendall N. Houk; Yi Li (8 September 1989). „All-Carbon Molecules: Evidence for the Generation of Cyclo[18]carbon from a Stable Organic Precursor“. Science. 245 (4922): 1088–1090. Bibcode:1989Sci...245.1088D. doi:10.1126/science.245.4922.1088. PMID 17838807.
- ↑ Kaiser, Katharina (15 Aug 2019). „An sp-hybridized molecular carbon allotrope, cyclo[18]carbon“. Science. doi:10.1126/science.aay1914.
