ჩეროკი (ენა)
იერსახე
ჩეროკი ᏣᎳᎩ | |
გავრცელებულია | აშშ (ოკლაჰომა, ჩრდილოეთ კაროლინა) |
მოლაპარაკეთა რაოდენობა | 15 000 - 20 000 კ. |
ლინგვისტური კლასიფიკაცია | ჩრდილოეთ ამერიკის ენები
|
დამწერლობის სისტემა | ჩეროკის მარცვლოვანი ანბანი |
ენის კოდები | ISO 639-1: —
ISO 639-2: chr ISO 639-3: chr |
რუკა | |
მოლაპარაკეთა არეალი | |
ვიკისივრცე | |
ენის თარგი | {{Lang-chr}} |
ვიკისივრცეში არის ვიკიპედია — ჩეროკი |
ჩეროკი (ᏣᎳᎩ [ცალაგი]) — იროკეზული ენა, რომლეზეც ლაპარაკობენ ჩეროკის ტომის ინდიელები. სამხრეთ იროკეზული შტოდან ერთადერთია, რომელიც იხმარება. ენას აქვს თავისებური მარცვლოვანი დამწერლობა, რომელიც სეკვოიამ მოიგონა.
დამწერლობის ტიპი
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]1812 წლიდან ენას აქვს თავისებური მარცვლოვანი დამწერლობა, რომელიც 85 სიმბოლოსგან შედგება. ზოგი ლათინურ ასოს ჰგავს, მაგრამ სულ სხვა მნიშვნელობა აქვს. მიუხედავად იმისა, რომ მოლაპარაკეთა რაოდენობა მცირეა, ენას დიალექტი ოტალი გააჩნია. მისი დამწერლობა უფრო დახვეწილია და შედგება 122 მარცვლისაგან.
დიალექტ ოტალისა და სეკვოიას დამწერლობის მარცვალთა შედარება ოტალის მარცვალი ნომერი სეკვოის ანბანში სიმბოლო სეკვოის ანბანში ლათინური ტრანსლიტერაცია nah 32 Ꮐ nah hna 31 Ꮏ hna qua 38 Ꮖ qua que 39 Ꮗ que qui 40 Ꮘ qui quo 41 Ꮙ quo quu 42 Ꮚ quu quv 43 Ꮛ quv dla 60 Ꮬ dla tla 61 Ꮭ tla tle 62 Ꮮ tle tli 63 Ꮯ tli tlo 64 Ꮰ tlo tlu 65 Ꮱ tlu tlv 66 Ꮲ tlv tsa 67 Ꮳ tsa tse 68 Ꮴ tse tsi 69 Ꮵ tsi tso 70 Ꮶ tso tsu 71 Ꮷ tsu tsv 72 Ꮸ tsv hah 79 Ꮿ ya gwu 11 Ꭻ gu gwi 40 Ꮘ qui hla 61 Ꮭ tla hwa 73 Ꮹ wa gwa 38 Ꮖ qua hlv 66 Ꮲ tlv guh 11 Ꭻ gu gwe 39 Ꮗ que wah 73 Ꮹ wa hnv 37 Ꮕ nv teh 54 Ꮦ te qwa 06 Ꭶ ga yah 79 Ꮿ ya na 30 Ꮎ na ne 33 Ꮑ ne ni 34 Ꮒ ni no 35 Ꮓ no nu 36 Ꮔ nu nv 37 Ꮕ nv ga 06 Ꭶ ga ka 07 Ꭷ ka ge 08 Ꭸ ge gi 09 Ꭹ gi go 10 Ꭺ go gu 11 Ꭻ gu gv 12 Ꭼ gv ha 13 Ꭽ ha he 14 Ꭾ he hi 15 Ꭿ hi ho 16 Ꮀ ho hu 17 Ꮁ hu hv 18 Ꮂ hv ma 25 Ꮉ ma me 26 Ꮊ me mi 27 Ꮋ mi mo 28 Ꮌ mo mu 29 Ꮍ mu da 51 Ꮣ da ta 52 Ꮤ ta de 53 Ꮥ de te 54 Ꮦ te di 55 Ꮧ di ti 56 Ꮨ ti do 57 Ꮩ do du 58 Ꮪ du dv 59 Ꮫ dv la 19 Ꮃ la le 20 Ꮄ le li 21 Ꮅ li lo 22 Ꮆ lo lu 23 Ꮇ lu lv 24 Ꮈ lv sa 44 Ꮜ sa se 46 Ꮞ se si 47 Ꮟ si so 48 Ꮠ so su 49 Ꮡ su sv 50 Ꮢ sv wa 73 Ꮹ wa we 74 Ꮺ we wi 75 Ꮻ wi wo 76 Ꮼ wo wu 77 Ꮽ wu wv 78 Ꮾ wv ya 79 Ꮿ ya ye 80 Ᏸ ye yi 81 Ᏹ yi yo 82 Ᏺ yo yu 83 Ᏻ yu yv 84 Ᏼ yv to 57 Ꮩ do tu 58 Ꮪ du ko 10 Ꭺ go tv 59 Ꮫ dv qa 73 Ꮹ wa ke 07 Ꭷ ka kv 12 Ꭼ gv ah 00 Ꭰ a qo 10 Ꭺ go oh 03 Ꭳ o ju 71 Ꮷ tsu ji 69 Ꮵ tsi ja 67 Ꮳ tsa je 68 Ꮴ tse jo 70 Ꮶ tso jv 72 Ꮸ tsv a 00 Ꭰ a e 01 Ꭱ e i 02 Ꭲ i o 03 Ꭳ o u 04 Ꭴ u v 05 Ꭵ v s 45 Ꮝ s n 30 Ꮎ na l 02 Ꭲ i t 52 Ꮤ ta d 55 Ꮧ di y 80 Ᏸ ye k 06 Ꭶ ga g 06 Ꭶ ga