ფილიპინების სენატი
ფილიპინების სენატი-ფილიპინების ორპალატიანი საკანონმდებლო ორგანოს კონგრესის ზედა პალატა, რომლის ქვედა პალატაა წარმომადგენელთა პალატა. სენატი შედგება 24 სენატორისგან, რომლებიც აირჩევიან კენჭისყრით. სენატორები ირჩევიან ექვსწლიანი ვადით მაქსიმუმ ორი ზედიზედ ვადით, სენატორების ნახევარს ირჩევენ ეტაპობრივი არჩევნებით ყოველ სამ წელიწადში ერთხელ. როდესაც სენატი აღდგა 1987 წლის კონსტიტუციით, 24 სენატორი, რომლებიც აირჩიეს 1987 წელს, დარჩნენ 1992 წლამდე. 1992 წელს სენატის 12 კანდიდატი, რომლებმაც ყველაზე მეტი ხმა მიიღეს, მსახურობდნენ 1998 წლამდე, ხოლო მომდევნო 12 მსახურობდა 1995 წლამდე. თითოეული არჩეული სენატორი მსახურობს ექვსი წლის განმავლობაში. 1945 წლიდან 1972 წლამდე სენატი იყო უწყვეტი ორგანო, ორ წელიწადში ერთხელ მხოლოდ რვა ადგილით.
სენატი ერთადერთი ორგანოა, რომელსაც შეუძლია დაეთანხმოს ხელშეკრულებებს და შეუძლია იმპიჩმენტის საქმეების განხილვა. სენატის პრეზიდენტი არის სენატის თავმჯდომარე და უმაღლესი თანამდებობის პირი. ისინი აირჩევიან მთელი ორგანოს მიერ მათ ლიდერად და მეორე ადგილზეა ფილიპინების საპრეზიდენტო რიგებში. ამჟამინდელი პრეზიდენტი ხუან მიგელ ზუბირია.
ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
სენატს თავისი ფესვები აქვს კუნძულოვანი მთავრობის ფილიპინების კომისიაში. ფილიპინების ორგანული აქტის მიხედვით, 1907 წლიდან 1916 წლამდე, ფილიპინების კომისია, რომელსაც ხელმძღვანელობდა ფილიპინების გენერალური გუბერნატორი, მსახურობდა ფილიპინების საკანონმდებლო ორგანოს ზედა პალატაში ფილიპინების ასამბლეასთან ერთად, როგორც არჩეული ქვედა პალატა. გენერალ-გუბერნატორი ახორციელებდა აღმასრულებელ უფლებამოსილებებსაც.
1916 წლის აგვისტოში შეერთებული შტატების კონგრესმა მიიღო ფილიპინების ავტონომიის აქტი, რომელიც ცნობილია როგორც "ჯონსის კანონი". მან შექმნა არჩეული ორპალატიანი ფილიპინების საკანონმდებლო ორგანო სენატით, როგორც ზედა პალატა და ფილიპინების წარმომადგენელთა პალატა, რომელსაც ადრე ეწოდებოდა ფილიპინების ასამბლეა, როგორც ქვედა პალატა. გენერალ-გუბერნატორი განაგრძობდა მთავრობის აღმასრულებელი შტოს მეთაურობას.
მომავალმა პრეზიდენტმა მანუელ ლ. კეზონი იყრიდა კენჭს სენატში და გახდა სენატის პრეზიდენტი 19 წლის განმავლობაში (1916–1935). ეს წყობა გაგრძელდა 1935 წლამდე, როდესაც ფილიპინების დამოუკიდებლობის აქტი, რომელიც მიიღო აშშ-ს კონგრესმა, რომელმაც ფილიპინელებს მიანიჭა უფლება შეექმნათ საკუთარი კონსტიტუცია დამოუკიდებლობისთვის მოსამზადებლად, სადაც მათ დააარსეს ერთპალატიანი ეროვნული ასამბლეა. სენატი აღდგა 1987 წლის კონსტიტუციის რატიფიცირების შემდეგ.
კვალიფიკაციები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
სენატის წევრობის კვალიფიკაცია ცალსახად არის მითითებული 1987 წლის ფილიპინების კონსტიტუციის მე-3 ნაწილში, მუხლი VI შემდეგნაირად:
- არცერთი პირი არ შეიძლება იყოს სენატორი, თუ ის არ არის ფილიპინებში დაბადებული მოქალაქე და არჩევნების დღეს არის მინიმუმ 35 წლის, შეუძლია წერა-კითხვა, რეგისტრირებული ამომრჩეველი და ფილიპინების მუდმივად მცხოვრები არჩევნების დღემდე უშუალოდ არანაკლებ ორი წლის ვადით.
- ასაკი დადგენილია 35 წელი და უნდა წარმოდგენილი არჩევნების დღეს, ანუ უბნის გახსნისა და ხმების მიცემის დროს და არა გამომძიებელთა საბჭოს მიერ გამარჯვებულების გამოცხადების დღეს.
- რაც შეეხება საცხოვრებელ მოთხოვნებს, ადამიანი, რომელიც ცხოვრობს და არყოფნის შემდეგ აპირებს დაბრუნებას.
- 1987 წლის ფილიპინების კონსტიტუციით დადგენილი ჩამოთვალი ექსკლუზიურია expressio unius est exclusio alterius ლათინური პრინციპით. ეს ნიშნავს, რომ კონგრესს აღარ შეუძლია დაამატოს კვალიფიკაციები, გარდა იმისა, რაც 1987 წლის ფილიპინების კონსტიტუციით არის გათვალისწინებული.
2023 წლის აპრილისთვის სენატი გადავიდა საზღვაო ძალების სოფელში, ფორტ ბონიფაციოში, ტაგუიგში. 2018 წელს, AECOM-ის მიერ დაპროექტებული შენობა აირჩიეს სენატის ადგილსამყოფელად და სავარაუდოდ აშენდებოდა 2022 წლისთვის. შენობის ასაშენებლად სამშენებლო სამუშაოები გადაეცა Hilmarcs Construction Corporation-ს. შერეული დიზაინის შენობა ზოგიერთმა ფილიპინელმა ნაგვის ურნა შეადარა.[1] 2021 წლის დასაწყისისთვის სენატის ახალი შენობის მშენებლობა გადაიდო ფილიპინებში COVID-19 პანდემიის გამო.[2][3]
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ Towards the south side, opposite the base of the famous clocktower. [1] & [2]
- ↑ Controversial contractor to build new Senate home (March 19, 2019).
- ↑ „Lacson defends construction of new Senate Building in Bonifacio“. ციტირების თარიღი: August 22, 2019.