ფატიმეი-ზაჰრას მეჩეთი
ფატიმეი-ზაჰრას მეჩეთი (აზერბ. Fatimeyi-Zəhra məscidi) — აზერბაიჯანის ქალაქ ბაქოში, ხაზარის რაიონის სოფელ ბინში მდებარე მეჩეთი, ჰეიდარ ალიევის საერთაშორისო აეროპორტიდან დაშორებული არც ისე შორს. ოფიციალურად ფუნქციონირებს 1997 წლიდან, აქვს მინარეთი 30 მეტრის სიმაღლის. დარბაზი, რომლის ფართობი დაახლოებით 200 კვადრატული მეტრია. ამავდროულად, 250 მორწმუნისთვის არის ყველა აუცილებელი პირობა, მათ შორის 150 კაცი და 100 ქალი.
ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ამ ტერიტორიაზე ფატიმეი-ზაჰრას მეჩეთის მშენებლობის ინიციატორი იყო აზერბაიჯანის რესპუბლიკის ყოფილი პრეზიდენტი ჰეიდარ ალიევი. 1996 წელს ბაქოს სუხარანსკის რაიონის აღმასრულებელმა ხელისუფლებამ მიწა გამოყო მშენებლობისთვის და 1998 წელს დაიწყო საჭირო სამუშაოები. რეგიონულმა ხელისუფლებამ ასევე გამოყო მატერიალური სახსრები მშენებლობისთვის. ტექნიკური დახმარება გაეწია ქალაქის აღმასრულებელს [1]. ამასთან, 2002 წელს ქალაქ ბაქოს აღმასრულებელი ხელისუფლების მეთაურმა თავისი განკარგულებით გააუქმა რეგიონალური ხელისუფლების გადაწყვეტილება მიწის განაწილების შესახებ და მშენებლობა შეჩერდა რამდენიმე წლით.
2009 წლის სექტემბერში ბაქოს ეკონომიკურმა სასამართლომ მიიღო გადაწყვეტილება მეჩეთის დანგრევის შესახებ. ამის შემდეგ დაუყოვნებლივ, ფატიმეი-ზაჰრას მეჩეთის რელიგიური საზოგადოების თავმჯდომარე, სეიდ ტოფიგ რასიზადე შეხვდა კავკასიის მუსლიმთა სულიერი განყოფილების თავმჯდომარეს შეიხ-ისლამ ალაჰშუქიურ ფაშაზადეს და სთხოვა მას დაეხმარა ამ პრობლემის მოგვარებაში [2].
თავის მხრივ,ალაჰშუქიურ ფაშაზადემ დახმარება სთხოვა სახელმწიფოს მეთაურს ილჰამ ალიევს, რომლის ბრძანებით, 2010 წლის მაისში, ფატიმეი-ზაჰრას მეჩეთი გადაეცა კავკასიის მუსლიმთა სულიერი ადმინისტრაციას და შევიდა მის განკარგულებაში. ამრიგად, მეჩეთის დანგრევის საკითხი მორწმუნეთა სასარგებლოდ გადაწყდა [3].
2014 წლის მარტში, აზერბაიჯანის რესპუბლიკის რელიგიურ თემებთან მუშაობის სახელმწიფო კომიტეტმა გააუქმა ფატიმეია-ზაჰრას მეჩეთის რელიგიური თემის სახელმწიფო რეგისტრაცია ამ უკანასკნელის უმოქმედობის გამო. 2014 წლის მაისში შეიქმნა ახალი თემი მთლიანად განახლებული შემადგენლობით, რომელმაც კვლავ წარუდგინა დოკუმენტები სახელმწიფო კომიტეტს რეგისტრაციისთვის [4].
არქიტექტურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
მეჩეთი არის კვადრატული, ორსართულიანი, დიდი გუმბათით. ნაგებია თლილი ქვისგან. მეჩეთის საერთო ფართი, მიმდებარე ნაკვეთთან ერთად არის 1 ჰექტარი და 30 ჰექტარი მიწა. მეჩეთში მამრობითი მონაკვეთის ფართობი 140 მ², ხოლო ქალების მონაკვეთი 65 მ². მეჩეთის სიმაღლე მიწიდან გუმბათის მწვერვალამდე 18 მეტრია, ხოლო თავად გუმბათის სიმაღლე 9 მეტრია. მეჩეთის მინარეთი ნაგებია თლილი ქვით და მისი სიმაღლე 32 მეტრია. ფატიმეი-ზაჰრას მეჩეთის გამორჩეული თვისება სხვა მეჩეთებისგან არის ის, რომ გუმბათი ბევრად აღემატება აზერბაიჯანში არსებული მეჩეთების გუმბათებს. გუმბათს აქვს ორმაგი შრის ფანჯრებიც [5].
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ფატიმეი-ზაჰრას მეჩეთი დაარქივებული 2020-10-28 საიტზე Wayback Machine.
- მეჩეთი
- ზაჰრას მეჩეთი
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ Bakı Yerli İqtisad Məhkəməsinin qərarı belə oldu დაარქივებული 2014-10-06 საიტზე Wayback Machine. (აზერბაიჯანული)
- ↑ “FATİMEYİ-ZƏHRA” MƏSCİDİ AÇILA BİLƏR(აზერბაიჯანული)
- ↑ Bakıdakı "Fatimeyi-Zəhra" məscidi ilə bağlı problem həll olunub - Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin sədri დაარქივებული 2014-10-06 საიტზე Wayback Machine. (აზერბაიჯანული)
- ↑ "Fatimeyi Zəhra" məscidinin yeni icması-Qeydiyyatı ləğv olunan "Fatimeyi Zəhra" icması fəaliyyət göstərmirdi(აზერბაიჯანული)
- ↑ Министерство культуры и туризма Азербайджанской Республики: Мечеть "Фатмаи-Зехра"