ტყის ვირზაზუნა

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ტყის ვირზაზუნა

მეცნიერული კლასიფიკაცია
ლათინური სახელი
Marmota monax (Linnaeus, 1758)
დაცვის სტატუსი
საჭიროებს ზრუნვას
ყველაზე ნაკლები საფრთხის ქვეშ
IUCN 3.1 Least Concern : 42458

ტყის ვირზაზუნა (ლათ. Marmota monax) — ძუძუმწოვარი ცხოველი ციყვისებრთა ოჯახისა. მისი სხეულის სიგრძეა 41,8–66,5 სმ, მასა — 3–5 კგ. მამლები ზომით მცირედ აღემატებიან დედლებს. აღნაგობა მკვრივია, აქვს მოკლე და ძლიერი თათები, რაც მიწის თხრაში ეხმარება. კიდურები ხუთთითიანია, წინა კიდურებზე პირველი თითები რუდიმენტირებულია. კუდის სიგრძეა 10–15 სმ, იგი გაბრტყელებული, ფაფუკი და შავი ან მუქი მურა-ბეწვით დაფარულია. ყურები პატარა და მომრგვალებულია. ბეწვი მოუხეშოა, ფერად მოწითურო ან მოწითალო-ყავისფერი. გვხვდება ალბინოსი და მელანისტი ინდივიდები. განგური მამალს მაისის ბოლოს–აგვისტოში ახასიათებს. ტყის ვირზაზუნა უმთავრესად ბინადრობს ღია სივრცეებსა და ტყეები განაპირა მხარეებში. გავრცელებულია აშშ-ის ცენტრალურ და ჩრდილო-აღმოსავლეთ შტატებში, ლაბრადორის ნახევარკუნძულზე, ალასკიდან მონების დიდ ტბამდე, ჰუდსონის ყურის სამხრეთ სანაპიროზე და სხვ. იკვებება მცენარეთა ვეგეტატიური ნაწილებით. მრავლდება წელიწადში ერთხელ. მაკეობა 31–32 დღე-ღამე გრძელდება. შობს საშუალოდ 4 (საერთოდ 2–7) ნაშიერს, ისინი 26–27 გ-ს იწონიან და 10 სმ-მდე სიგრძის არიან, 26–28 დღეში თვალები ეხილებათ. რძით კვება 44 დღე გრძელდება. ბუნებაში ცოცხლობენ 4–6 წელი, ტყვეობაში — 10 წლამდე, მაქსიმალური ასაკი — 14 წელი.

ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • Жизнь животных : в 7 т. / Под ред. В. Е. Соколова. Т.7. Млекопитающие — 2-е изд., перераб. — М.: Просвещение, 1989. — 558 с. (Стр. 204).
  • Hall, E. Raymond. 1981. The Mammals of North America, Vols. I & II. John Wiley & Sons, New York, New York. 1181 pp. (ინგლისური)
  • Kwiecinski, Gary. G. 1998. Marmota Monax. Mammalian Species No. 591: 1—8. Published by The American Society of Mammalogists, 4 December 1998. (ინგლისური)
  • Light, J. 2001. "Marmota monax" (On-line), Animal Diversity Web. Accessed April 28, 2007. (ინგლისური)