შინაარსზე გადასვლა

ტიტუსის თაღი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია

ტიტუსის თაღი (იტალ. Arco di Tito; ლათ. Arcus Tītī) — ახ. წ. I საუკუნის ტრიუმფალური თაღი, რომელიც მდებარეობს ვია-საკრაზე, რომში, რომაული ფორუმის სამხრეთ-აღმოსავლეთით. იგი აშენდა დაახლოებით ახ. წ. 81 წელს იმპერატორ დომიციანეს მიერ მისი უფროსი ძმის ტიტუსის გარდაცვალების შემდეგ მალევე, რათა აღენიშნა ტიტუსის ოფიციალური გაღმერთება და ტიტუსისა და მათი მამის, ვესპასიანეს გამარჯვება ებრაელთა აჯანყებაზე იუდეაში.[1]

თაღი შეიცავს პანელებს, რომლებიც ასახავს საზეიმო პროცესიას 71 წელს რომაელთა გამარჯვების შემდეგ, რაც დასრულდა იერუსალიმის დაცემით[1] და წარმოადგენს ჰეროდეს ტაძრის არტეფაქტების ერთ-ერთ იშვიათ თანადროულ გამოსახულებას. მიუხედავად იმისა, რომ პანელები არ არის ცხადად გამოკვეთილი როგორც ამ მოვლენის ილუსტრაცია, ისინი მჭიდროდ შეესაბამება რომაული პროცესიის ნარატივს, რომელიც აღწერილია ათი წლით ადრე იოსებ ფლავიუსის ნაშრომში „ებრაული ომი“.[2][3]

იგი გახდა ებრაული დიასპორის სიმბოლო და თაღზე გამოსახული მენორა გახდა მოდელი იმ მენორასთვის, რომელიც გამოიყენება ისრაელის სახელმწიფოს ემბლემად.[4]

ეს თაღი გახდა ზოგადი მოდელი მრავალი ტრიუმფალური თაღისთვის, რომლებიც აიგო XVI საუკუნის შემდეგ. ის არის პარიზის ტრიუმფალური თაღის შთაგონების წყარო.[5] მას უკავია მნიშვნელოვანი ადგილი ხელოვნების ისტორიაში, რადგან ის გახდა ფრანც ვიკჰოფის რომაული ხელოვნების შეფასების ფოკუსი, რაც ეწინააღმდეგებოდა იმ დროს გაბატონებულ შეხედულებას.[6]

  1. 1.0 1.1 The Arch of Titus. ციტირების თარიღი: 2017-07-06
  2. Rocca, Samuele (2021-06-14) „Flavius Josephus and the Arch of Titus: Commemorating the Jewish War in Word and Stone“, The Arch of Titus. BRILL, გვ. 43–54. DOI:10.1163/9789004447790_006. ISBN 9789004447790. 
  3. DesRosiers, Nathaniel (2019-09-01). „Another Temple, Another Vessel: Josephus, the Arch of Titus, and Roman Triumphal Propaganda“. Near Eastern Archaeology. University of Chicago Press. 82 (3): 140–147. doi:10.1086/704960. ISSN 1094-2076. S2CID 204473434.
  4. Mishory, Alec. Israel National Symbols: The State Emblem. Jewish Virtual Library. ციტირების თარიღი: 2014-07-30
  5. Diana Rowell (23 August 2012). Paris: The 'New Rome' of Napoleon I. Bloomsbury Publishing, გვ. 43–. ISBN 978-1-4411-2883-6. 
  6. Holloway, R. Ross. “SOME REMARKS ON THE ARCH OF TITUS.” L’Antiquité Classique, vol. 56, 1987, pp. 185. JSTOR, http://www.jstor.org/stable/41656878 დაარქივებული 2022-12-31 საიტზე Wayback Machine. . Accessed 31 Dec. 2022.