ტარასი კვარაცხელია

ტარასი კვარაცხელია
დაბ. თარიღი	10 მარტი, 1889(1889-03-10)
დაბ. ადგილი	ნაკიფუ, ქუთაისის გუბერნია, რუსეთის იმპერია
გარდ. თარიღი	27 აგვისტო, 1951(1951-08-27) (62 წლის)
გარდ. ადგილი	თბილისი
მოქალაქეობა	რუსეთის იმპერია  საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა  სსრკ
საქმიანობა	აგრონომი
ალმა-მატერი	თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი
სამეცნიერო ხარისხი	სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა დოქტორი
ჯილდოები	ლენინის ორდენი, შრომის წითელი დროშის ორდენი, შინამეურნეობის მიღწევების გამოფენის ოქროს მედალი და საქართველოს სსრ-ის მეცნიერებათა დამსახურებული მოღვაწე

ტარასი კვარაცხელია (დ. 10 მარტი, 1889, ნაკიფუ, ახლანდელი წალენჯიხის მუნიციპალიტეტი — გ. 27 აგვისტო, 1951 თბილისი) — ქართველი აგრონომი. სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა დოქტორი (1936), პროფესორი (1946). საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის აკადემიკოსი (1941). საქართველოს მეცნიერების დამსახურებული მოღვაწე (1946). ლენინის სახელობის სასოფლო-სამეურნეო საკავშირო აკადემიის წევრი.

დაამთავრა უმანის მიწათმოქმედებისა და მებაღეობის სასწავლებელი 1911 წელს. იმავე წელს შედის სანქტ-პეტერბურგის სასოფლო-სამეურნეო უმაღლეს კურსებზე. 1914-1916 წლებში ხელმძღვანელობს სოხუმის სასოფლო-სამეურნეო საზოგადოების ილორის საცდელ-საჩვენებელ სადგურს. 1925 წელს დაამთავრა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის აგრონომიის ფაკულტეტი. 1925 წელს ნიშნავენ აფხაზეთის მიწსახკომის სასოფლო-სამეურნეო განყოფილების გამგედ. სოხუმის საცდელ სადგურში მუშაობის დროს აქვეყნებს დიდი თეორიული და პრაქტიკული მნიშვნელობის შრომებს. 1930 წლიდან გადაიყვანეს ოზურგეთში ჩაის მეურნეობის საკავშირო სამეცნიერო-საკვლევი ინსტიტუტის შესაქმნელად დაბა ანასეულში. 1932 წელს იგი მიავლინეს შორეულ აღმოსავლეთში. 1936 წელს ისევ სოხუმში გადაჰყავთ, ხოლო 1937 წლიდან იგი დანიშნეს სუბტროპიკული მეხილეობის კათედრის გამგედ საქართველოს სასოფლო-სამეურნეო ინსტიტუტში, სადაც მუშაობდა სიცოცხლის ბოლომდე.

იკვლევდა სუბტროპიკული კულტურების დიფერენცირებული აგროტექნიკის, ნიადაგის ეროზიის და მის წინააღმდეგ ბრძოლის საკითხებს. შეისწავლა და გამოავლინა სუბტროპიკული კულტურების ახალი რაიონები; დაადგინა, რომ კონტინენტური სრულასაკოვანი ხეხილის ფესვთა სისტემა იკავებს რიგთშორისების მთელ ფართობს, სიღრმეში კი აქტიური ფესვების უმეტესი ნაწილი საშუალოდ 30 სმ-ზე ღრმად არ ვრცელდება. ამ გამოკვლევების საფუძველზე დამუშავდა ბაღის გაშენებისა და მოვლის აგროტექნიკა. 1912 წელს კვარაცხელია გვთავაზობს ატმის გამრავლების ახალ ხერხს — კურკით, საყოველთაოდ მიღებული კალმით მყნობის მაგივრად. აქვე იძლევა ატმის თესლით გამრავლების აგროტექნიკას და სამეგრელოში გავრცელებული ატმის საწარმოო ჯიშების აღწერას. აქვს რამდენიმე სახელმძღვანელო. სულ გამოქვეყნებული აქვს 80-ზე მეტი შრომა. მისი თანაავტორობით არის გამოცემული შრომა „მეჩაიეობა“ (1950), რომელიც თარგმნილია რუსულ და ჩინურ ენებზე.

დაჯილდოებულია ლენინის ორდენით, 3 შრომის წითელი დროშის ორდენით და მედლებით. მეცნიერული კვლევის გარდა იგი 25 წლის მანძილზე ნაყოფიერ პედაგოგიურ და საზოგადოებრივ მუშაობას ეწეოდა. მონაწილეობდა დიდი საბჭოთა ენციკლოპედიის შედგენაში და სხვა ცნობარული ხასიათის გამოცემებში.

პ. კრასილნიკოვი აღნიშნავდა:

„ტ. ყ. კვარაცხელია — დიდი სპეციალისტია რიზოლოგიის დარგში, რომელიც 40 წელზე მეტია რაც მუშაობს ხეხილი მცენარეების ფესვთა სისტემის შესწავლაზე...“

იხილეთ აგრეთვე

• საქართველოს მეცნიერებათა აკადემია

თხზულებები

• მანდარინის ბაღის მოვლა, ტფ., 1925;
• ნიადაგის გადარეცხვა და წალეკვა ჩაის პლანტაციებზე, ტფ., 1933;
• ჩაის ბუჩქი და მისი თანამგზავრი კულტურები, ტფ., 1936.