ტამილის ეროვნული ალიანსი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია

ტამილის ეროვნული ალიანსი- პოლიტიკური ალიანსი შრი-ლანკაში, რომელიც წარმოადგენს ქვეყნის ტამილურ უმცირესობას. იგი ჩამოყალიბდა 2001 წლის ოქტომბერში ტამილური ნაციონალისტური პარტიებისა და ყოფილი სამხედრო ჯგუფების მიერ. ალიანსი თავდაპირველად მხარს უჭერდა კუნძულის ტამილებისთვის თვითგამორკვევას ავტონომიურ სახელმწიფოში. მან მხარი დაუჭირა მოლაპარაკებებს მეამბოხე ტამილ ელამის განმათავისუფლებელ ვეფხვებთან შრი-ლანკაში სამოქალაქო ომის მოსაგვარებლად. ის ითვლებოდა ტამილ ელამის განმათავისუფლებელ ვეფხვების პოლიტიკურ მარიონეტად, რომელმაც აირჩია მისი ზოგიერთი კანდიდატი. მისი ხელმძღვანელობა ამტკიცებს, რომ იგი არასოდეს უჭერდა მხარს ტამილ ელამის განმათავისუფლებელ ვეფხვებს და უბრალოდ აწარმოებდა მოლაპარაკებებს მათთან, ისევე როგორც მთავრობამ გააკეთა.[1][2][3][4][5]

სამოქალაქო ომის დამთავრებისა და ტამილელი ვეფხვების დამარცხების შემდეგ, ტამილების ეროვნულმა ალიანსმა წამოაყენა მოთხოვნა დამოუკიდებელ სახელმწიფოზე და განაცხადა, რომ მზად არის მიიღოს რეგიონალური თვითმმართველობა. ალიანსზე და მის მხარდამჭერებზე მრავალი თავდასხმა განხორციელდა მისი არსებობის განმავლობაში და მისი სამი მოქმედი პარლამენტის წევრი მოკლეს, სავარაუდოდ, მთავრობის მხარდაჭერილი მეტოქე ჯგუფების მიერ.

ალიანსი ამჟამად შედგება ოთხი პარტიისგან: ელამის სახალხო რევოლუციური განმათავისუფლებელი ფრონტი, ილანკაი ტამილ არასუ კაჩჩი, ტამილ ელამის სახალხო განმათავისუფლებელი ორგანიზაცია და ტამილ ელამის განმათავისუფლებელი ორგანიზაცია.[6]

ტამილების ეროვნულ ალიანსს ამჟამად ჰყავს 10 წევრი ეროვნულ პარლამენტში. ის აკონტროლებს პროვინციულ მთავრობას ჩრდილოეთ პროვინციაში და არის მთავრობის ნაწილი აღმოსავლეთ პროვინციაში. ის ასევე აკონტროლებს 33 ადგილობრივ ხელისუფლებას ჩრდილოეთით და აღმოსავლეთით. ალიანსის ლიდერი რ.სამპანთანი ოპოზიციის ლიდერი იყო 2015 წლის სექტემბრიდან 2018 წლის დეკემბრამდე.[7][8]

ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ტამილების ეროვნული ალიანსი ჩამოყალიბდა 2001 წლის ოქტომბერში 2001 წლის საპარლამენტო არჩევნებში ერთიანი პლატფორმით მონაწილეობის მისაღებად.[9][10] 2001 წლის 20 ოქტომბერს ხელი მოეწერა ურთიერთგაგების მემორანდუმს მთელ ცეილონის ტამილურ კონგრესს (ACTC), ელამის სახალხო რევოლუციურ განმათავისუფლებელ ფრონტს (EPRLF), ტამილ ელამის განმათავისუფლებელ ორგანიზაციას (TELO) და ტამილელთა გაერთიანებულ განმათავისუფლებელ ფრონტს (TULF) შორის.[11]

დაარსებიდან მალევე ტამილების ეროვნული ალიანსმა დაიწყო უფრო პრო-ტამილ ელამის განმათავისუფლებელ ვეფხვების პოზიციის დაფიქსირება, მხარი დაუჭირა მათ „თავისუფლებისთვის ბრძოლას“ და აღიარა ისინი შრი-ლანკის ტამილების ერთადერთ წარმომადგენლად.[12]

ტამილების ეროვნულმა ალიანსმა ბოიკოტი გამოუცხადა 2008 წლის ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებს ბატიკალოას ოლქში, 2008 წლის აღმოსავლეთ პროვინციული საბჭოს არჩევნებს მთავრობის მიერ მხარდაჭერილი გასამხედროებული ჯგუფის მიერ განხორციელებული მუქარის გამო და ჩრდილო-აღმოსავლეთ პროვინციის გაერთიანების წინააღმდეგ წავიდა.[13][14][15][16]

სამოქალაქო ომი დასრულდა 2009 წლის მაისში მას შემდეგ, რაც ტამილ ელამის განმათავისუფლებელი ვეფხვები დამარცხდნენ შრი-ლანკის სამხედროებთან.[17] გაეროს მოხსენებამ დაადგინა, რომ 40000-მდე მშვიდობიანი მოქალაქე დაიღუპა სამოქალაქო ომის ბოლო თვეებში, ძირითადად შრი-ლანკის სამხედროების მიერ განურჩეველი დაბომბვის შედეგად.[18][19][20] ორივე მხარემ ჩაიდინა სისასტიკე და ადამიანის უფლებების დარღვევა, მათ შორის ომის დანაშაულებები.[21][22][23] ალიანსი მუდმივად აწარმოებდა კამპანიას ომის დანაშაულების დამოუკიდებელი საერთაშორისო გამოძიებისთვის.[24][25][26]

2010 წლის საპრეზიდენტო არჩევნებზე ალიანსმა მხარი დაუჭირა საერთო ოპოზიციის კანდიდატს სარატ ფონსეკას, რომელმაც, როგორც შრი-ლანკის არმიის მეთაურმა, მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა ტამილ ელამის განმათავისუფლებელი ვეფხვების დამარცხებაში.[27] 2010 წლის მარტში ალიანსმა უარი თქვა თავის მოთხოვნაზე ცალკე ტამილური სახელმწიფოს შექმნის შესახებ და მხარი დაუჭირა ფედერალურ გადაწყვეტას ჩრდილოეთ და აღმოსავლეთ პროვინციების შეერთებით.[28][29]

2013 წლის პროვინციული საბჭოს არჩევნებში ალიანსმა მოიპოვა ხმების თითქმის 80%, მოიგო ჩრდილოეთ პროვინციული საბჭოს 38 ადგილიდან 30.[30][31][32]

2015 წლის საპარლამენტო არჩევნებზე ალიანსმა მიიღო 515,963 ხმა (4,62%) და პარლამენტში 225 ადგილიდან მოიპოვა 16 ადგილი.[33][34]


სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. Sri Lankan Tamils drop demand for separate independent homeland
  2. BBC Tamil party wins elections in Sri Lanka's ex-war zone
  3. (9 July 2013) Government and Politics in South Asia. Avalon Publishing, გვ. 255–. ISBN 978-0-8133-4880-3. 
  4. Randolph Kluver (2007). The Internet and National Elections: A Comparative Study of Web Campaigning. Taylor & Francis, გვ. 124–. ISBN 978-0-415-44618-1. 
  5. „சிங்கள ஊடகத்திற்கு“.
  6. Ferdinando, Shamindra (9 March 2015). „President to solicit British support for reconciliation“. The Island (Sri Lanka).
  7. „TNA’s Sampanthan becomes opposition leader in Sri Lankan parliament“. The Hindu (ინგლისური). 2015-09-03. ISSN 0971-751X. ციტირების თარიღი: 2016-09-13.
  8. „MR appointed as Opposition Leader“. Daily Mirror. December 18, 2018. ციტირების თარიღი: 11 February 2019.
  9. „Tamil parties campaign in rebel areas“. BBC News. 20 November 2001.
  10. „Tamil parties sign MOU“. TamilNet. 20 October 2001.
  11. Parliamentary General Election 2001, All Island Result. Department of Elections, Sri Lanka.
  12. "Tamil parties' alliance formed to support liberation struggle"-TULF“. TamilNet. 28 October 2001.
  13. „TNA to boycott Batticaloa local polls“. TamilNet. 23 January 2008.
  14. „Ex-rebels win key Sri Lankan election“. USA Today. Associated Press. 10 March 2008.
  15. „Eastern PC election, another step in Sinhalasisation of East - TNA“. TamilNet. 2 April 2008.
  16. „TNA to boycott eastern PC polls“. BBC Sinhala. 23 March 2008.
  17. Hull, C. Bryson; Sirilal, Ranga (18 May 2009). „Fighting ends, rebel leader Prabhakaran dead“. Die Welt.
  18. Aneez, Shihar; Sirilal, Ranga (7 April 2014). „Sri Lanka won't cooperate U.N. war crime probe: foreign minister“. Reuters.
  19. Lynch, Colum (22 April 2011). „U.N.: Sri Lanka’s crushing of Tamil Tigers may have killed 40,000 civilians“. Washington Post.
  20. „UN: Sri Lanka mass deaths may be 'war crimes'. Al Jazeera. 25 April 2011.
  21. Davidson, Helen (5 February 2014). „Sri Lankan security forces destroyed evidence of war crimes, report claims“. The Guardian.
  22. „Q&A: Post-war Sri Lanka“. BBC News. 20 September 2013.
  23. Welch, Dylan (26 October 2011). „Fraser supports call for Sri Lanka war crimes inquiry“. The Age.
  24. Radhakrishnan, Rahul (26 March 2014). „UN considers probe into Sri Lanka atrocities“. Al Jazeera.
  25. Jeyaraj, D. B. S. (15 March 2014). „TNA’s Call For An International Probe Into abuses by "Both Sides". The Daily Mirror (Sri Lanka).
  26. „Sri Lanka's Tamil party rejects domestic probe into war allegations“. Shanghai Daily. Xinhua News Agency. 29 January 2015.
  27. „Tamil group backs former general“. Tamil National Alliance. 6 January 2010.
  28. Haviland, Charles (13 March 2010). „Sri Lanka Tamil party drops statehood demand“. BBC News.
  29. „Tamils give up on independence“. Al jazeera. 13 Mar 2010.
  30. Srinivasan, Meera (23 September 2013). „TNA gets massive mandate“. The Hindu.
  31. Aneez, Shihar (22 September 2013). „Sri Lanka's Tamil party sweeps polls, seeks trust from government“. Reuters.
  32. Doherty, Ben (23 September 2013). „Tamil Party wins in election landslide“. The Sydney Morning Herald.
  33. „Tamil party endorses opposition in Lanka elections“. Gulf Times. Agence France-Presse. 30 December 2014.
  34. Srinivasan, Meera (30 December 2014). „TNA pledges support to opposition’s Maithripala Sirisena“. The Hindu.