ტალინის სიმღერის ფესტივალის მოედანი
ტალინის სიმღერის ფესტივალის მოედანი (ესტ. Lauluväljak) წარმოადგენს ტერიტორიას, სადაც ყოველ ხუთ წელიწადში ერთხელ ტარდება ესტონეთის სიმღერის ფესტივალი „Laulupidu“
სიმღერის ფესტივალების ისტორია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]1869 წელს იოჰან ვოლდემარ იანსენმა დააარსა ესტონეთის სიმღერის ფესტივალი, როდესაც ქვეყანა ჯერ კიდევ რუსეთის იმპერიის პროვინციას წარმოადგენდა. ითვლება, რომ ამ ფესტივალმა ხელი შეუწყო ესტონური ეროვნული გამოღვიძების პროცესს. მას შემდეგ ახალი ტრადიცია დაიბადა და ფესტივალები კვლავ ტარდება ყოველ ხუთ წელიწადში ერთხელ.
ესტონეთის სიმღერის ფესტივალი
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
პირველი სცენა თავის ამჟამინდელ ადგილზე, ნარვის გზასა და პირიტას გზას შორის კადრიორგში აშენდა 1928 წელს მე-9 ესტონეთის სიმღერის ფესტივალისთვის. ის დაპროექტებული იყო კარლ ბურმანის მიერ და ითვალისწინებდა სივრცეს 15,000 შემსრულებლისთვის.[1] საბჭოთა კავშირის მიერ ესტონეთის ოკუპაციის პერიოდში გაჩნდა უფრო დიდი სცენის საჭიროება. ახალი და ამჟამინდელი თაღოვანი სცენა აშენდა 1959 წელს ესტონეთის სსრ-ის 20 წლისთავის აღსანიშნავად მომდევნო წელს. ის დაპროექტებული იყო არქიტექტორ ჰენო სეპმანის მიერ ალარ კოტლისა და ენდელ პაალმანთან ერთად. ესტონეთის სიმღერის XV ფესტივალი 1960 წელს ახალ სცენაზე აღინიშნა.[2] სცენა განკუთვნილი იყო 15,000-ზე მეტი მომღერლისთვის, მაგრამ შესაძლებელი გახდა საწინააღმდეგო ვარიანტიც - წარმოდგენა ტარდებოდა სცენის წინ, ხოლო აუდიტორია სცენაზე იჯდა. სიმღერის სცენის ჩრდილოეთ მხარეს დგას 42 მეტრი სიმაღლის ცეცხლის კოშკი, რომელიც გამოიყენება ესტონეთის სიმღერის ფესტივალების დროს. ის მთელი წლის განმავლობაში ღიაა საზოგადოებისთვის. 1988 წელს ესტონელები შეიკრიბნენ ტალინის სიმღერის ფესტივალის მოედანზე პატრიოტული ჰიმნების შესასრულებლად, რამაც შემდგომში მიიღო სახელწოდება "მომღერალი რევოლუცია", რომელმაც გამოიწვია საბჭოთა მმართველობის დამხობა. ასევე 1988 წელს, საბჭოთა კავშირის დაშლამდე სამი წლით ადრე და ესტონეთის დამოუკიდებლობის აღდგენამდე, ტალინის სიმღერის ფესტივალის მოედანზე გაიმართა საერთაშორისო როკ-კონცერტი სახელწოდებით "როკის ზაფხული" (ასევე ცნობილი როგორც "გლასნოსტის როკი") 26- 28 აგვისტოს პერიოდში. მთავარი შემსრულებლები იყვნენ Public Image Ltd (PiL), Big Country და Steve Hackett. კონცერტს 130,000-ზე მეტი დამსწრე ჰყავდა. როკ-საზაფხულო ტრადიცია გაგრძელდა ყოველ ზაფხულს 1997 წლამდე.[3]
დღეს ტალინის სიმღერის ფესტივალის მოედანი ასევე გამოიყენება საერთაშორისო შემსრულებლების მიერ, როგორიცაა Red Hot Chili Peppers, Michael Jackson, Tina Turner, 50 Cent, Metallica, The Rolling Stones, Elton John, Depeche Mode, Pet Shop Boys, Andrea Bocelli, Madonna, Thirty Seconds to Mars, Lady Gaga, Green Day, José Carreras, Robbie Williams და თანამედროვე საცეკვაო მუსიკის ღონისძიება, Sundance Festival. 2009 წლის აგვისტოში იმღერა მადონამ 72,067 მაყურებლის წინაშე. 2006 წლის ივნისში კონცერტი გამართა Metallica-მ 78,000-ზე მეტი გულშემატკივრისთვის. 1997 წლის აგვისტოში იმღერა მაიკლ ჯეკსონმა 85,000 ადამიანის წინაშე.
სიმღერის ფესტივალის მოედნის პანორამა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
კონცერტებისთვის ოპტიმალური ტევადობა 75,000 გულშემატკივარია. 1988 წლის ივნისში, "მომღერალი რევოლუციის" დღეებში, ღამის სიმღერის ფესტივალს 300,000-მდე ადამიანი დაესწრო. სიმღერის ფესტივალების დროს, როდესაც მოედანი კარგად არის შევსებული, ადამიანთა რაოდენობამ შეიძლება 100,000-ს მიაღწიოს.
ცნობილი შემსრულებლები
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- მაიკლ ჯეკსონი გამოვიდა აქ თავისი HIStory მსოფლიო ტურნეს ფარგლებში 1997 წლის 22 აგვისტოს.
- Metallica გამოვიდა აქ თავისი Garage Remains the Same ტურნეს ფარგლებში 1999 წლის 29 ივნისს. ეს იყო მათი პირველი კონცერტი ბალტიისპირეთის ქვეყნებში. ისინი ასევე გამოვიდნენ სიმღერის ფესტივალის მოედანზე თავიანთი "Escape From The Studio '06" ტურნეს ფარგლებში 2006 წლის 13 ივნისს.
- ტინა ტერნერი გამოვიდა აქ თავისი Twenty Four Seven ტურნეს ფარგლებში 2000 წლის 12 აგვისტოს.
- მადონა გამოვიდა აქ თავისი Sticky & Sweet ტურნეს ფარგლებში 2009 წლის 4 აგვისტოს. ეს იყო მომღერლის პირველი გამოჩენა ბალტიისპირეთის ქვეყნებში, აგრეთვე მთელი მსოფლიო ტურნეს ფარგლებში მე-5 ყველაზე მრავალრიცხოვანი კონცერტი.
- Thirty Seconds to Mars გამოვიდა აქ თავისი Into the Wild ტურნეს ფარგლებში 2011 წლის 21 ივნისს.
- Red Hot Chili Peppers გამოვიდა აქ თავისი ტურნეს ფარგლებში 2012 წლის 30 ივლისს.
- ლედი გაგა გამოვიდა აქ 16,000 გულშემატკივრის წინაშე თავისი Born This Way Ball ტურნეს ევროპული ნაწილის ფარგლებში 2012 წლის 25 აგვისტოს.
- Green Day გამოვიდა აქ თავისი 99 Revolutions ტურნეთი 2013 წლის 25 ივნისს.
- ელტონ ჯონი გამოვიდა Tallinn Star Weekend-ზე 2013 წლის 29 ივნისს
- რობი უილიამსი გამოვიდა ამ ადგილას 2013 წლის 20 აგვისტოს, თავისი Take the Crown Stadium ტურნეს ფარგლებში. შოუ პირდაპირ ეთერში გადაიცემოდა კინოთეატრებში მთელი ევროპის მასშტაბით.
- დევიდ გეტა გამოვიდა Weekend Festival-ის ფარგლებში 2014 წლის 13 ივნისს.
- Queen და ადამ ლამბერტი გამოვიდნენ აქ თავიანთი 2016 წლის საზაფხულო ფესტივალის ტურნეს ფარგლებში 2016 წლის 5 ივნისს.
- Rammstein გამოვიდა აქ თავისი Rammstein Festival ტურნეს ფარგლებში 2017 წლის 11 ივნისს და 2022 წლის 20 ივლისს Rammstein Stadium ტურნეს ფარგლებში.
- Guns N' Roses გამოვიდა აქ თავისი Not in This Lifetime... ტურნეს ფარგლებში 2018 წლის 16 ივლისს.
- Bon Jovi გამოვიდა აქ თავისი This House Is Not for Sale ტურნეს ფარგლებში 2019 წლის 2 ივნისს. ეს იყო მათი პირველი კონცერტი ბალტიისპირეთის ქვეყნებში.
- Depeche Mode გამოვიდა ამ ადგილას თავისი Memento Mori მსოფლიო ტურნეს ფარგლებში 2023 წლის 6 აგვისტოს.
- The Weeknd-მა ჩაატარა გაყიდული ბილეთების მქონე შოუ თავისი After Hours til Dawn ტურნეს ფარგლებში 2023 წლის 12 აგვისტოს. ეს იყო მისი პირველი კონცერტი ბალტიისპირეთის ქვეყნებში.
სქოლიო
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ Lauluväljak aastani 1957 et. Lauluväljak. ციტირების თარიღი: 22 February 2014
- ↑ Muutused lauluväljakul 1957-1960 et. Lauluväljak. ციტირების თარიღი: 22 February 2014
- ↑ Estonian World: Rock Summer 25 brings a sense of nostalgia to Tallinn