სციტამინალეები

სციტამინალეები
მეცნიერული კლასიფიკაცია
სამეფო:  მცენარეები რიგი:  სციტამინალეები
ლათინური სახელი
Scitaminales

სციტამინალეები (Scitaminales) — ერთლებნიან მცენარეთა რიგი. მაღალი მრავალწლოვანი ბალახებია. მათი დიდი ფოთლები დანაწევრებულია ხალთად, ყუნწად და ფირფიტად. ყვავილი ზიგომორფული ან ასიმეტრიულია: ყვავილსაფარი შედგება 3-წევრიანი ჯამისა და გვირგვინისაგან, იშვიათად ერთგვაროვანია, გვირგვინისებრი. სციტამინალეების მხოლოდ მცირე ნაწილს აქვს 6 ნორმალური მტვრიანა, უმრავლესობას კი ერთი ნორმალური მტვრიანა გააჩნია, დანარჩენი 5 გადაქცეულა დიდ, მკვეთრად შეფერილ, გვირგვინის ფურცლის მსგავს სტამინოდიუმებად.

კანასებრთა და მარანტისებთა ოჯახებში ამ ერთადერთი მტვრიანას მხოლოდ ერთი ნახევარი ივითარებს ორბუდიან სამტვრეს, მეორე ნახევარი გარდაქმნილია ფურცლისებრ სტამინოდიუმად. ნასკვი ქვედაა, ნაყოფი კოლოფი ან კენკრისებრია. სციტამინალეები აერთიანებს 4 ოჯახს (800-მდე სახეობას): ბანანისებრნი, ჯანჯაფილისებრნი, კანასებრნი და მარანტასებრნი. იზრდებიან ორივე ნახევარსფეროს ტროპიკებსა და სუბტროპიკებში.

ლიტერატურა

• ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 9, თბ., 1985. — გვ. 625.