ატომის ბირთვი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
ახალი გვერდი: '''ატომის ბირთვი''', ატომის ცენტრალური ნაწილი, რომელშიც თავმოყ... |
მNo edit summary |
||
| ხაზი 4: | ხაზი 4: | ||
{{ესკიზი-ფიზიკა}} |
{{ესკიზი-ფიზიკა}} |
||
{{Link FA|lmo}} |
|||
[[ar:نواة الذرة]] |
|||
[[bat-smg:Atuoma kondouls]] |
|||
[[bg:Атомно ядро]] |
|||
[[br:Nukleüs (an atomoù)]] |
|||
[[bs:Atomsko jezgro]] |
|||
[[ca:Nucli atòmic]] |
|||
[[cs:Atomové jádro]] |
|||
[[cy:Niwclews atomig]] |
|||
[[da:Atomkerne]] |
|||
[[de:Atomkern]] |
|||
[[el:Ατομικός πυρήνας]] |
|||
[[en:Atomic nucleus]] |
|||
[[eo:Atomkerno]] |
|||
[[es:Núcleo atómico]] |
|||
[[et:Aatomituum]] |
|||
[[fa:هسته اتم]] |
|||
[[fi:Atomiydin]] |
|||
[[fr:Noyau atomique]] |
|||
[[fy:Atoomkearn]] |
|||
[[gd:Niùclas]] |
|||
[[gl:Núcleo atómico]] |
|||
[[he:גרעין האטום]] |
|||
[[hr:Atomska jezgra]] |
|||
[[hu:Atommag]] |
|||
[[ia:Nucleo atomic]] |
|||
[[id:Inti atom]] |
|||
[[is:Frumeindakjarni]] |
|||
[[it:Nucleo atomico]] |
|||
[[ja:原子核]] |
|||
[[kn:ಪರಮಾಣು]] |
|||
[[ko:원자핵]] |
|||
[[ku:Navok]] |
|||
[[la:Nucleus atomi]] |
|||
[[lmo:Nücli (física)]] |
|||
[[ln:Mokókóló ya atome]] |
|||
[[lt:Atomo branduolys]] |
|||
[[lv:Atoma kodols]] |
|||
[[map-bms:Nukleus]] |
|||
[[mn:Атомын цөм]] |
|||
[[nl:Atoomkern]] |
|||
[[nn:Atomkjerne]] |
|||
[[no:Atomkjerne]] |
|||
[[pl:Jądro atomowe]] |
|||
[[pt:Núcleo atómico]] |
|||
[[qu:Iñuku huk'i]] |
|||
[[ro:Nucleu atomic]] |
|||
[[sh:Atomsko jezgro]] |
|||
[[simple:Atomic nucleus]] |
|||
[[sk:Atómové jadro]] |
|||
[[sl:Atomsko jedro]] |
|||
[[sq:Bërthama e atomit]] |
|||
[[sr:Атомско језгро]] |
|||
[[stq:Atomkääden]] |
|||
[[sv:Atomkärna]] |
|||
[[ta:அணுக்கரு]] |
|||
[[th:นิวเคลียสอะตอม]] |
|||
[[tr:Atom çekirdeği]] |
|||
[[uk:Ядро атома]] |
|||
[[ur:جوہری نویہ]] |
|||
[[vi:Hạt nhân nguyên tử]] |
|||
[[yi:אטאמקערן]] |
|||
[[zh:原子核]] |
|||
10:37, 22 ივლისი 2009-ის ვერსია
ატომის ბირთვი, ატომის ცენტრალური ნაწილი, რომელშიც თავმოყრილია ატომის მთელი დადებითი მუხტი და თითქმის მთელი მასა. ატომის ბირთვის (ან მოკლედ ბირთვის) არსებობა ექსპერიმენტულად დაადგინა ერნესტ რეზერფორდმა 1911 წელს. ბირთვი ატომში იკავებს უმნიშვნელო მოცულობას. ატომის თითქმის მთელი მასა მის ბირთვშია თავმოყრილი, ამიტომ ამ უკანასკნელის სიმკვრივე მეტად დიდია. ბირთვული ნივთიერების 1 სმ³ დაახლოებით ას მილიონ ტონას აიწონიდა.
ატომის ბირთვი შედგება პროტონებისა და ნეიტრონებისაგან. ამ ნაწილაკებს ნუკლონებს უწოდებენ. ატომური ერთულებით გამოსახული პროტონისა (1,00758) და ნეიტრონის (1,00897) მასა ახლოსაა ერთთან, მაშინ, როდესაც ელექტრონის მასა იმავე ერთეულებით 0,000548 უდრის. ამიტომ ელექტრონული გარსის სრული მასა ატომის ბირთვის მასასთან შედარებით უმნიშვნელოა. ბირთვის მასა განსაზღვრავს ატომის თითქმნის მთლიან მასას და ახლოსაა მთელ რიცხვთან. ამ მთელ რიცხვს (A) ატომის ბირთვის მასურ რიცხვს უწოდებენ, ატომის ბირთვში შემავალი პროტონების რიცხვს (Z) კი - ბირთვის ატომურ ნომერს.
