ჯაგრცხილა: განსხვავება გადახედვებს შორის

ჯაგრცხილა
	; ჯაგრცხილა
მეცნიერული კლასიფიკაცია
სამეფო:	მცენარეები
განყოფილება:	ფარულთესლოვნები
კლასი:	ორლებნიანები
რიგი:	წიფლისნაირნი
ოჯახი:	არყისებრნი
გვარი:	რცხილა
სახეობა:	ჯაგრცხილა
ლათინური სახელი
	Carpinus orientalis
დაცვის სტატუსი
	ყველაზე ნაკლები საფრთხის ქვეშ; IUCN 3.1 Least Concern : 194499
NCBI	175951
EOL	1148598
IPNI	295271-1
TPL	kew-34405

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა

[შემოწმებული ვერსია]

← წინა ცვლილება შემდეგი ცვლილება →

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა

ვიზუალურივიკიტექსტი

შიდახაზური

03:29, 21 მაისი 2021-ის ვერსია

ჯაგრცხილა (ლათ. Carpinus orientalis) — ფოთოლმცვენი ბუჩქი ან ხე არყისებრთა ოჯახისა. სიმაღლე იშვიათად 10 მეტრს აღწევს. ღეროები გლუვი რუხი ქერქით აქვს დაფარული, ხშირად დაბრეცილია.^[1] ნორჩი ტოტები შებუსულია. ფოთოლი მოკლეყუნწიანი. ფირფიტა პატარა ზომის, მოგრძოკვერცხისებური, კიდეებზე ორმაგხერხკბილა. მდედრობითი ყვავილების საბურველი მთლიანია, ფოთლისებური, არათანაბარგვერდიანი, კვერცხის ფორმის, ბლაგვი. კაკალი წაწვეტებულია, კვერცხის ფორმის. ყვავის აპრილში, ნაყოფმსხმოიარობს ივნის-ივლისში.^[2]

გავრცელებულია ხმელთაშუაზღვისპირეთში, სამხრეთ ევროპაში, მცირე აზიაში, ირანში, ყირიმსა და კავკასიაში. საქართველოში ჯაგრცხილა იზრდება ყველა რაიონში, დაბლობიდან მოკიდებული ზღვის დონიდან 1200 მეტრამდე, შერეული ან ქვეტყის სახით. მატწილად მუხნარსა და მუხნარ-რცხილნარში.^[1]

ქმნის დამოუკიდებელ ფიტოცენოზსაც (ჯაგრცხილნარი). ჯაგრცხილა სითბოს მოყვარული და გვალვაგამძლეა, ცოცხლობს 150 (იშვიათად 200) წლამდე. მრავლდება თესლით და ამონაყრით, გაჩეხვისას იძლევა ხშირ ძირკვის ამონაყარს. ჯაგრცხილას იყენებენ მშრალი ფერდობების გასამწვანებლად.^[1]

რესურსები ინტერნეტში

Carpinus orientalis დაარქივებული 2013-11-21 საიტზე Wayback Machine. (ინგლისური)

სქოლიო

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 ქვაჩაკიძე რ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11, თბ., 1987. — გვ. 524.
↑ სუხიტაშვილი კახაბერ, საქართველოს ყვავილოვანი მცენარეები, თბ.: კავკასიის გარემოსდაცვითი არასამთავრობო ორგანიზაციების ქსელი, 2018. — გვ. 86.

[ქსე-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 ქვაჩაკიძე რ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11, თბ., 1987. — გვ. 524.

[2] სუხიტაშვილი კახაბერ, საქართველოს ყვავილოვანი მცენარეები, თბ.: კავკასიის გარემოსდაცვითი არასამთავრობო ორგანიზაციების ქსელი, 2018. — გვ. 86.

[1]

[2]

@@ ხაზი 51: / ხაზი 51: @@
 | ncbi =
 }}
-'''ჯაგრცხილა''' ({{lang-la|Carpinus orientalis}}) — ფოთოლმცვენი [[ბუჩქი]] ან [[ხე]] [[თხილისებრნი|თხილისებრთა]] (ფართო გაგებით [[არყისებრნი|არყისებრთა]]) [[ოჯახი (ბიოლოგია)|ოჯახისა]]. სიმაღლე იშვიათად 10 ''მ''-ს აღწევს. [[ღერო]]ები გლუვი რუხი ქერქით აქვს დაფარული, ხშირად დაბრეცილია.
+'''ჯაგრცხილა''' ({{lang-la|Carpinus orientalis}}) — ფოთოლმცვენი [[ბუჩქი]] ან [[ხე]] [[არყისებრნი|არყისებრთა]] [[ოჯახი (ბიოლოგია)|ოჯახისა]]. სიმაღლე იშვიათად 10 მეტრს აღწევს. [[ღერო]]ები გლუვი რუხი ქერქით აქვს დაფარული, ხშირად დაბრეცილია.<ref name="ქსე" /> ნორჩი ტოტები შებუსულია. [[ფოთოლი]] მოკლეყუნწიანი. ფირფიტა პატარა ზომის, მოგრძოკვერცხისებური, კიდეებზე ორმაგხერხკბილა. მდედრობითი ყვავილების [[საბურველი]] მთლიანია, ფოთლისებური, არათანაბარგვერდიანი, კვერცხის ფორმის, ბლაგვი. [[კაკალი (ნაყოფი)|კაკალი]] წაწვეტებულია, კვერცხის ფორმის. ყვავის აპრილში, ნაყოფმსხმოიარობს ივნის-ივლისში.<ref>{{წიგნი | სათაური = საქართველოს ყვავილოვანი მცენარეები | ბმული = http://environment.cenn.org/ge/გადმოწერა/საქართველოს-ყვავილოვანი/ | ავტორი = სუხიტაშვილი კახაბერ | გამომცემლობა = კავკასიის გარემოსდაცვითი არასამთავრობო ორგანიზაციების ქსელი | წელი = 2018 | ადგილი = თბ. | გვერდი = 86}}</ref>
-გავრცელებულია [[ხმელთაშუა ზღვა|ხმელთაშუაზღვისპირეთში]], სამხრეთ [[ევროპა]]ში, მცირე [[აზია]]ში, [[ირანი|ირანში]], [[ყირიმი|ყირიმსა]] და [[კავკასია]]ში. [[საქართველო]]ში ჯაგრცხილა იზრდება ყველა რაიონში, დაბლობიდან მოკიდებული ზღვის დომიდან 1200 ''მ''-მდე, შერეული ან ქვეტყის სახით. მატწილად [[მუხნარი|მუხნარსა]] და მუხნარ-რცხილნარში.
+გავრცელებულია [[ხმელთაშუა ზღვა|ხმელთაშუაზღვისპირეთში]], სამხრეთ [[ევროპა]]ში, მცირე [[აზია]]ში, [[ირანი|ირანში]], [[ყირიმი|ყირიმსა]] და [[კავკასია]]ში. [[საქართველო]]ში ჯაგრცხილა იზრდება ყველა რაიონში, დაბლობიდან მოკიდებული ზღვის დონიდან 1200 მეტრამდე, შერეული ან ქვეტყის სახით. მატწილად [[მუხნარი|მუხნარსა]] და მუხნარ-რცხილნარში.<ref name="ქსე" />
-ქმნის დამოუკიდებელ [[ფიტოცენოზი|ფიტოცენოზსაც]] (ჯაგრცხილნარი). ჯაგრცხილა სითბოს მოყვარული და [[გვალვა]]გამძლეა, ცოცხლობს 150 (იშვიათად 200) წლამდე. მრავლდება [[თესლი (მცენარე)|თესლი]]თ და ამონაყრით, გაჩეხვისას იძლევა ხშირ [[ძირკვი]]ს ამონაყარს. ჯაგრცხილას იყენებენ მშრალი ფერდობების გასამწვანებლად.
+ქმნის დამოუკიდებელ [[ფიტოცენოზი|ფიტოცენოზსაც]] (ჯაგრცხილნარი). ჯაგრცხილა სითბოს მოყვარული და [[გვალვა]]გამძლეა, ცოცხლობს 150 (იშვიათად 200) წლამდე. მრავლდება [[თესლი (მცენარე)|თესლით]] და ამონაყრით, გაჩეხვისას იძლევა ხშირ [[ძირკვი]]ს ამონაყარს. ჯაგრცხილას იყენებენ მშრალი ფერდობების გასამწვანებლად.<ref name="ქსე">{{ქსე|11|524|ქვაჩაკიძე რ.|არა}}</ref>
+== რესურსები ინტერნეტში ==
-==ლიტერატურა==
+* [http://www.ces.ncsu.edu/depts/hort/consumer/factsheets/trees-new/carpinus_orientalis.html ''Carpinus orientalis''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131121233343/http://www.ces.ncsu.edu/depts/hort/consumer/factsheets/trees-new/carpinus_orientalis.html |date=2013-11-21 }} {{En}}
-{{ქსე|11|524|ქვაჩაკიძე რ.}}
+== სქოლიო ==
-==რესურსები ინტერნეტში==
+{{სქოლიო}}
-* [http://linnaeus.nrm.se/flora/di/coryla/carpi/carpbetv.jpg linnaeus.nrm.se]
-* [http://www.ces.ncsu.edu/depts/hort/consumer/factsheets/trees-new/carpinus_orientalis.html www.ces.ncsu.edu] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131121233343/http://www.ces.ncsu.edu/depts/hort/consumer/factsheets/trees-new/carpinus_orientalis.html |date=2013-11-21 }} {{En}}
 [[კატეგორია:რცხილა]]