ლალიში: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
ხაზი 5: ხაზი 5:


==სახელწოდება==
==სახელწოდება==
არსებობს „ლალიშის“ სახელწოდების რამოდენიმე განსაზღვრება. ზოგადად ადგილობრივი მოსახლეობა თვლის, რომ ის წარმოებულ იქნა ორი ქურთული სიტყვისაგან — ლალ (მუნჯი, უტყვი) და ხიშ, იშ (დუმილი).
არსებობს „ლალიშის“ სახელწოდების რამოდენიმე განსაზღვრება. ზოგადად ადგილობრივი მოსახლეობა თვლის, რომ ის წარმოებულ იქნა ორი ქურთული სიტყვისაგან — ლალ (მუნჯი, უტყვი) და ხიშ, იშ (დუმილი), რაც ნიშნავს — „მუნჯივით მდუმარებას“.

==ისტორია==
ეზიდურ წმინდა ტექსტებში წერია, რომ თავიდან დედამიწა წარმოადგენდა უკიდეგანო ზღვას (ოკეანეს). ღმერთმა უბრძანა ანგელოზებს დედამიწაზე დაშვება და შეექმნათ მიწა. ანგელოზები დაეშვნენ უკიდეგანო ზღვაზე და ჩაუშვეს მასში „საფუარი“ და ის შესქელდა — ასე შეიქმნა ხმელეთი. ეზიდიზმის მიხედვით ადგილი სადაც დაეშვნენ ანგელოზები არის სწორედ ის სადაც მდებარეობს ლალიშის ხეობა. „საფუარის“ კვალად ითვლება კანია სპის წყარო (თეთრი წყარო ან წმინდა წყარო). მის წყალს ეზიდები თვლიან წმინდად და იყენებენ მას ეზიდ მომლოცველთა კურთხევისას.



ლეგენდის მიხედვით, ლალეში აშენებულია იმ ადგილას, სადაც პირველად წარმოიშვა [[მალაქ ტაუსი]].
ლეგენდის მიხედვით, ლალეში აშენებულია იმ ადგილას, სადაც პირველად წარმოიშვა [[მალაქ ტაუსი]].

15:40, 5 აპრილი 2021-ის ვერსია

ამ სტატიას ამჟამად აქტიურად არედაქტირებს Surprizi.

გთხოვთ, ნუ შეიტანთ მასში ცვლილებებს, სანამ ეს განცხადება არ გაქრება. წინააღმდეგ შემთხვევაში, შესაძლოა, მოხდეს რედაქტირების კონფლიქტი.
ეს შეტყობინება სტატიაში მხოლოდ ერთი კვირის განმავლობაში შეიძლება დარჩეს.


თარგის ჩასმის თარიღი: 2021-04-5.


სტატიის აქტიური დამუშავების დაწყების თარიღიდან გავიდა 1110 დღე.
გთხოვთ ამოიღოთ ეს გამაფრთხილებელი თარგი სტატიიდან და შეატყობინოთ მომხმარებელს „Surprizi.“
{{subst:მუშავდება/შეტყობინება|Surprizi.|ლალიში}}-~~~~


მომხმარებლის სახელის და თარიღის ავტომატურად მისათითებლად, გამოიყენეთ თარგი {{subst:მუშავდება}}


ლალეში

ლალიშის ტაძარი[1] (ქურთ. Laliş), შეიხი ადის ტაძარიეზიდთა თაყვანისცემის მთავარი ტაძარი და აღსარების ადგილი. მდებარეობს ერაყში, ერაყის ქურთისტანის მოსულის მუჰაფაზის შეიხანის ოლქში, ლალიშის ხეობაში, მოსულიდან 60 კმ-ში.

სახელწოდება

არსებობს „ლალიშის“ სახელწოდების რამოდენიმე განსაზღვრება. ზოგადად ადგილობრივი მოსახლეობა თვლის, რომ ის წარმოებულ იქნა ორი ქურთული სიტყვისაგან — ლალ (მუნჯი, უტყვი) და ხიშ, იშ (დუმილი), რაც ნიშნავს — „მუნჯივით მდუმარებას“.

ისტორია

ეზიდურ წმინდა ტექსტებში წერია, რომ თავიდან დედამიწა წარმოადგენდა უკიდეგანო ზღვას (ოკეანეს). ღმერთმა უბრძანა ანგელოზებს დედამიწაზე დაშვება და შეექმნათ მიწა. ანგელოზები დაეშვნენ უკიდეგანო ზღვაზე და ჩაუშვეს მასში „საფუარი“ და ის შესქელდა — ასე შეიქმნა ხმელეთი. ეზიდიზმის მიხედვით ადგილი სადაც დაეშვნენ ანგელოზები არის სწორედ ის სადაც მდებარეობს ლალიშის ხეობა. „საფუარის“ კვალად ითვლება კანია სპის წყარო (თეთრი წყარო ან წმინდა წყარო). მის წყალს ეზიდები თვლიან წმინდად და იყენებენ მას ეზიდ მომლოცველთა კურთხევისას.


ლეგენდის მიხედვით, ლალეში აშენებულია იმ ადგილას, სადაც პირველად წარმოიშვა მალაქ ტაუსი.

ასურეთის იმპერიის დროს ლალეში სასწავლებელს წარმოადგენდა. მოგვიანებით, X საუკუნეში ის არაბების ხელში აღმოჩნდა. 1130 წელს შიხადიმ გაათავისუფლა ტაძარი და ეზიდებს დაუბრუნა. 1163 წელს ეზიდიზმის რეფორმატორი შიხადი ლალეშში გარდაიცვალა, დაკრძალულია იქვე. ყოველი წლის 6 ოქტომბერს მორწმუნე ეზიდები მიდიან ლალეშში, რათა აღსარება თქვან მის საფლავთან.

რესურსები ინტერნეტში

სქოლიო

  1. კიკნაძე ზ., „მარგალიტის საიდუმლო“, ეზიდური სასულიერო საბჭო საქართველოში, ეზიდური კვლევის ცენტრი. თბ., 2017