ჭარბტენიანი ტერიტორიები: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
გადარჩენა 0 წყაროების და მონიშვნა 1 მკვდრად.) #IABot (v2.0.8
ხაზი 5: ხაზი 5:
ჭარბტენიანი ტერიტორიები ასრულებს ძირითად ეკოლოგიურ ფუნქციებს, არეგულირებს წყლის რეჟიმს და [[ბიომრავალფეროვნება|ბიომრავალფეროვნების]] წყაროებს გენეტიკისა და ეკოსისტემის დონეზე, გამოირჩევა დიდი ეკონომიკური, სამეცნიერო, კულტურული და რეკრეაციული მნიშვნელობით, ასრულებს სასიცოცხლო მნიშვნელობის როლს [[კლიმატის ცვლილება|კლიმატის ცვლილების]] შედეგების შემსუბუქებისა და ადაპტაციისათვის; მისი მზარდი ხელყოფა აუნაზღაურებელ ზიანს აყენებს [[გარემო]]ს და [[ეკოსისტემა]]ს; [[ჭაობი]] არის მიმდებარე ტერიტორიის დატბორვის თავიდან აცლების საშუალება, წყლის „ბუნებრივი ფილტრი“, გადამფრენი ფრინველების დროებით საბინადრო, დასვენების და გამრავლების ადგილი, ეკოტურიზმის განვითარების პოტენციური ტერიტორია და სხვა.<ref>[http://www.newposts.ge/?l=G&id=29771 ჭარბტენიანი ტერიტორიების საერთაშორისო დღე]</ref>
ჭარბტენიანი ტერიტორიები ასრულებს ძირითად ეკოლოგიურ ფუნქციებს, არეგულირებს წყლის რეჟიმს და [[ბიომრავალფეროვნება|ბიომრავალფეროვნების]] წყაროებს გენეტიკისა და ეკოსისტემის დონეზე, გამოირჩევა დიდი ეკონომიკური, სამეცნიერო, კულტურული და რეკრეაციული მნიშვნელობით, ასრულებს სასიცოცხლო მნიშვნელობის როლს [[კლიმატის ცვლილება|კლიმატის ცვლილების]] შედეგების შემსუბუქებისა და ადაპტაციისათვის; მისი მზარდი ხელყოფა აუნაზღაურებელ ზიანს აყენებს [[გარემო]]ს და [[ეკოსისტემა]]ს; [[ჭაობი]] არის მიმდებარე ტერიტორიის დატბორვის თავიდან აცლების საშუალება, წყლის „ბუნებრივი ფილტრი“, გადამფრენი ფრინველების დროებით საბინადრო, დასვენების და გამრავლების ადგილი, ეკოტურიზმის განვითარების პოტენციური ტერიტორია და სხვა.<ref>[http://www.newposts.ge/?l=G&id=29771 ჭარბტენიანი ტერიტორიების საერთაშორისო დღე]</ref>


[[საქართველო]]ში საერთაშორისო მნიშვნელობის მქონე ჭარბტენიანი ტერიტორიები გვხვდება [[ქობულეთის დაცული ტერიტორიები|ქობულეთის დაცულ ტერიტორიებსა]] და [[კოლხეთის ეროვნული პარკი|კოლხეთის ეროვნულ პარკში]].<ref>[http://www.ipress.ge/new/99704-dghes-charbteniani-teritoriebis-dacvis-saertashoriso-dghea დღეს ჭარბტენიანი ტერიტორიების დაცვის საერთაშორისო დღეა]</ref> მსოფლიო ჭარბტენიანი ტერიტორიების დაცვის დღედ გამოცხადებულია [[2 თებერვალი]]. მსოფლიო ჭარბტენიანი ტერიტორიების შესახებ კონვენციას 1971 წლის 2 თებერვალს [[ირანი]]ს ქალაქ [[რამსარი|რამსარში]] მოეწერა ხელი. კონვენცია უზრუნველყოფს წყალჭარბი ტერიტორიების შენარჩუნებას და წყლის ფრინველების არსებობისათვის აუცილებელ საბინადრო ადგილების დაცვას მთელს მსოფლიოში.<ref>[http://kids.eiec.gov.ge/eng/news/tsharbteniani-teritoriebis-dacvis-saertashoriso ჭარბტენიანი ტერიტორიების დაცვის საერთაშორისო დღე]</ref>
[[საქართველო]]ში საერთაშორისო მნიშვნელობის მქონე ჭარბტენიანი ტერიტორიები გვხვდება [[ქობულეთის დაცული ტერიტორიები|ქობულეთის დაცულ ტერიტორიებსა]] და [[კოლხეთის ეროვნული პარკი|კოლხეთის ეროვნულ პარკში]].<ref>[http://www.ipress.ge/new/99704-dghes-charbteniani-teritoriebis-dacvis-saertashoriso-dghea დღეს ჭარბტენიანი ტერიტორიების დაცვის საერთაშორისო დღეა]{{Dead link|date=იანვარი 2021 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> მსოფლიო ჭარბტენიანი ტერიტორიების დაცვის დღედ გამოცხადებულია [[2 თებერვალი]]. მსოფლიო ჭარბტენიანი ტერიტორიების შესახებ კონვენციას 1971 წლის 2 თებერვალს [[ირანი]]ს ქალაქ [[რამსარი|რამსარში]] მოეწერა ხელი. კონვენცია უზრუნველყოფს წყალჭარბი ტერიტორიების შენარჩუნებას და წყლის ფრინველების არსებობისათვის აუცილებელ საბინადრო ადგილების დაცვას მთელს მსოფლიოში.<ref>[http://kids.eiec.gov.ge/eng/news/tsharbteniani-teritoriebis-dacvis-saertashoriso ჭარბტენიანი ტერიტორიების დაცვის საერთაშორისო დღე]</ref>


== სქოლიო ==
== სქოლიო ==

01:15, 24 იანვარი 2021-ის ვერსია

მანგროვიანი ჭაობი აშშ-ში, ფლორიდა, ევერგლეიდსი
ტორფიანი ჭაობი

ჭარბტენიანი ტერიტორიები[1] ან წყალ-ჭაობიანი ადგილი[2] (ინგლ. Wetland) — მუდმივად ან სეზონურად დატბორილი ადგილი, რომელიც წარმოდგენილია როგორც დამოუკიდებელი ეკოსისტემა. ჭარბტენიანი ტერიტორიები ქმნიან თბილ წყალსატევებს თევზსაშენებისათვის, უხვბალახიან საძოვრებს მსხვილი რქოსანი საქონელისათვის და ხელსაყრელ ჰაბიტატებს გარეული ცხოველებისათვის. ჭარბტენიანი ტერიტორიები მთელი ხმელეთის 6% მოიცავს და თითქმის ყველგან გვხვდება, ტუნდრიდან დაწყებული ტროპიკებამდე დამთავრებული. ჭარბტენიანი ტერიტორიები აერთიენებს კონტინენტსშიდა, სანაპიროებისა და ზღვის ჰაბიტატების ფართო სპექტრს, სადაც მიწა და წყალი ერთმანეთს ხვდება. ისინი ესტუარებს, დატბორილ დაბლობებს, მტკნარწყლიან ჭაობებს, მანგროს ტყეებს, ტორფიან მიწებს მოიცავს.

ჭარბტენიანი ტერიტორიები ასრულებს ძირითად ეკოლოგიურ ფუნქციებს, არეგულირებს წყლის რეჟიმს და ბიომრავალფეროვნების წყაროებს გენეტიკისა და ეკოსისტემის დონეზე, გამოირჩევა დიდი ეკონომიკური, სამეცნიერო, კულტურული და რეკრეაციული მნიშვნელობით, ასრულებს სასიცოცხლო მნიშვნელობის როლს კლიმატის ცვლილების შედეგების შემსუბუქებისა და ადაპტაციისათვის; მისი მზარდი ხელყოფა აუნაზღაურებელ ზიანს აყენებს გარემოს და ეკოსისტემას; ჭაობი არის მიმდებარე ტერიტორიის დატბორვის თავიდან აცლების საშუალება, წყლის „ბუნებრივი ფილტრი“, გადამფრენი ფრინველების დროებით საბინადრო, დასვენების და გამრავლების ადგილი, ეკოტურიზმის განვითარების პოტენციური ტერიტორია და სხვა.[3]

საქართველოში საერთაშორისო მნიშვნელობის მქონე ჭარბტენიანი ტერიტორიები გვხვდება ქობულეთის დაცულ ტერიტორიებსა და კოლხეთის ეროვნულ პარკში.[4] მსოფლიო ჭარბტენიანი ტერიტორიების დაცვის დღედ გამოცხადებულია 2 თებერვალი. მსოფლიო ჭარბტენიანი ტერიტორიების შესახებ კონვენციას 1971 წლის 2 თებერვალს ირანის ქალაქ რამსარში მოეწერა ხელი. კონვენცია უზრუნველყოფს წყალჭარბი ტერიტორიების შენარჩუნებას და წყლის ფრინველების არსებობისათვის აუცილებელ საბინადრო ადგილების დაცვას მთელს მსოფლიოში.[5]

სქოლიო