წაბლი: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
→‎top: „{{ტაქსოდაფა *“ → „{{ტაქსოდაფა“ using AWB
გადარჩენა 1 წყაროების და მონიშვნა 0 მკვდრად.) #IABot (v2.0.7
ხაზი 15: ხაზი 15:
| commons = Category:Castánea
| commons = Category:Castánea
}}
}}
'''წაბლი''' ({{lang-la|Castanea}}) — ფოთოლმცვივან მერქნიან მცენარეთა გვარი წიფლისებრთა ოჯახისა. სახელწოდება ვრცელდება ასევე წაბლის ნაყოფზე, რომელსაც ეს უკანასკნელი გამოიმუშავებს.<ref name=foc>[http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=105816 ''Castanea''] – Flora of China.</ref><ref name=fna>[http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=1&taxon_id=105816 ''Castanea''] – Flora of [[ბუნებრივი ზონები|North America]].</ref><ref name=fe>[http://rbg-web2.rbge.org.uk/cgi-bin/nph-readbtree.pl/feout?FAMILY_XREF=&GENUS_XREF=Castanea&SPECIES_XREF=&TAXON_NAME_XREF=&RANK= ''Castanea''] – Flora Europaea.</ref> უმთავრესად გამოიყოფა წაბლის ოთხი ძირითადი სახეობა:<ref name = laren58>[http://www.chestnutsaustralia.com.au/content/view/24/58/ Industry information] by David McLaren. From ''The Chestnut Growers Information Book'', Chestnut Australia Inc.</ref>
'''წაბლი''' ({{lang-la|Castanea}}) — ფოთოლმცვივან მერქნიან მცენარეთა გვარი წიფლისებრთა ოჯახისა. სახელწოდება ვრცელდება ასევე წაბლის ნაყოფზე, რომელსაც ეს უკანასკნელი გამოიმუშავებს.<ref name=foc>[http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=105816 ''Castanea''] – Flora of China.</ref><ref name=fna>[http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=1&taxon_id=105816 ''Castanea''] – Flora of [[ბუნებრივი ზონები|North America]].</ref><ref name=fe>[http://rbg-web2.rbge.org.uk/cgi-bin/nph-readbtree.pl/feout?FAMILY_XREF=&GENUS_XREF=Castanea&SPECIES_XREF=&TAXON_NAME_XREF=&RANK= ''Castanea''] – Flora Europaea.</ref> უმთავრესად გამოიყოფა წაბლის ოთხი ძირითადი სახეობა:<ref name = laren58>[http://www.chestnutsaustralia.com.au/content/view/24/58/ Industry information] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080808092004/http://www.chestnutsaustralia.com.au/content/view/24/58/ |date=2008-08-08 }} by David McLaren. From ''The Chestnut Growers Information Book'', Chestnut Australia Inc.</ref>
''ევროპული'', ''ჩინური'', ''იაპონური'' და ''ამერიკული'' წაბლი.
''ევროპული'', ''ჩინური'', ''იაპონური'' და ''ამერიკული'' წაბლი.



17:16, 29 დეკემბერი 2020-ის ვერსია

წაბლი

წაბლი
მეცნიერული კლასიფიკაცია
სამეფო:  მცენარეები
განყოფილება:  ფარულთესლოვნები
კლასი:  ორლებნიანები
რიგი:  წიფლისნაირნი
ოჯახი:  წიფლისებრნი
გვარი:  წაბლი
ლათინური სახელი
Castanea

წაბლი (ლათ. Castanea) — ფოთოლმცვივან მერქნიან მცენარეთა გვარი წიფლისებრთა ოჯახისა. სახელწოდება ვრცელდება ასევე წაბლის ნაყოფზე, რომელსაც ეს უკანასკნელი გამოიმუშავებს.[1][2][3] უმთავრესად გამოიყოფა წაბლის ოთხი ძირითადი სახეობა:[4] ევროპული, ჩინური, იაპონური და ამერიკული წაბლი.

გავრცელებულია ჩრდილოეთ ნახევარსფეროს სუბტროპიკულ და ზომიერ სარტლებში. სიმაღლეში იზრდება 50 მეტრამდე. საქართველოში ფართოდაა გავრცელებული კოლხეთში, აღმოსავლეთ საქართველოში იშვიათია (ლიხის ქედი, ბორჯომის ხეობა, კახეთის კავკასიონი). ქმნის წაბლნარებს და შერეულ ფართოფოთლოვან ტყეებს. წაბლნარი გავრცელებულია ზღვის დონიდან 300-1000 მ ფარგლებში. გვხვდება იმ რაიონებში, სადაც ზამთრის ტემპერატურა 0.3 °C, ზაფხულის 18-22 °C ფარგლებში მერყეობს და ნალექების რაოდენობა 700 მმ აღემატება.

კულტივირებულია სამხრეთ ევროპის ქვეყნებსა და აშშ-ში. წაბლის მერქანი მაგარი და გამძლეა. იყენებენ ავეჯისა და სახარატო წარმოებაში, მშენებლობაში. ქერქი და გულგული მდიდარია მთრიმლავი ნივთიერებებით, იყენებენ სამღებრო საქმეში. ნაყოფი გემრიელი საჭმელია. თაფლოვანი მცენარეა. უსისტემო ექსპლუატაციის გამო არეალი მკვეთრად შემცირდა, ამიტომ შეტანილია „საქართველოს წითელ წიგნში.“

რესურსები ინტერნეტში

ლიტერატურა

სქოლიო

  1. Castanea – Flora of China.
  2. Castanea – Flora of North America.
  3. Castanea – Flora Europaea.
  4. Industry information დაარქივებული 2008-08-08 საიტზე Wayback Machine. by David McLaren. From The Chestnut Growers Information Book, Chestnut Australia Inc.