ლოს-ანჯელესი: განსხვავება გადახედვებს შორის

ბმულების რედაქტირება
მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
← წინა ცვლილებაშემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
No edit summary
No edit summary
ხაზი 71: ხაზი 71:


== სპორტი ==
== სპორტი ==
[[ფაილი:Dodger Stadium at Night - September 2002.jpg|მინი|Dodger Stadium]]
ქალაქის გუნდები შემდეგ ლიგებში;
ქალაქის გუნდები შემდეგ ლიგებში;


([[ამერიკული ფეხბურთი]]) [[ნაციონალური საფეხბურთო ლიგა]] ([[NFL]]) -- Los Angeles Rams და Los Angeles Chargers
* ([[ამერიკული ფეხბურთი]]) [[ნაციონალური საფეხბურთო ლიგა]] ([[NFL]]) -- Los Angeles Rams და Los Angeles Chargers


([[ბეისბოლი]]) [[ბეისბოლის მთავარი ლიგა]] ([[MLB]]) -- Los Angeles Dodgers და Los Angeles Angels
* ([[ბეისბოლი]]) [[ბეისბოლის მთავარი ლიგა]] ([[MLB]]) -- Los Angeles Dodgers და Los Angeles Angels


([[კალათბურთი]]) [[ნაციონალური საკალათბურთო ასოციაცია]] ([[NBA]]) -- Los Angeles Clippers და Los Angeles Lakers
* ([[კალათბურთი]]) [[ნაციონალური საკალათბურთო ასოციაცია]] ([[NBA]]) -- Los Angeles Clippers და Los Angeles Lakers


* [[ქალთა ნაციონალური საკალათბურთო ასოციაცია]] ([[WNBA]]) -- Los Angeles Sparks
([[ჰოკეი]]) [[ჰოკეის ეროვნული ლიგა]] ([[NHL]]) -- Los Angeles Kings და Anaheim Ducks


([[ფეხბურთი]]) [[ფეხბურთის მთავარი ლიგა]] ([[MLS]]) -- Los Angeles Galaxy და
* ([[ჰოკეი]]) [[ჰოკეის ეროვნული ლიგა]] ([[NHL]]) -- Los Angeles Kings და Anaheim Ducks

* ([[ფეხბურთი]]) [[ფეხბურთის მთავარი ლიგა]] ([[MLS]]) -- Los Angeles Galaxy და Los Angeles Football Club

სხვა აღსანიშნავი სპორტული გუნდებიდან შედიან UCLA Bruins და USC Trojans, ეროვნული უნივერსიტეტის სპორტის ასოციაციაში (NCAA). <ref name=":2">https://www.latourist.com/index.php?page=los-angeles-sports-teams</ref>
[[ფაილი:USC vs University of Oregon November 2019.png|მარცხნივ|მინი|221x221პქ|Los Angeles Memorial Coliseum]]
"ელ-ეი" შეერთებული შტატების სიდიდით მეორე ქალაქია, მაგრამ 1995 წლიდან 2015 წლამდე NFL გუნდმა არ მიიღო. ასევე ამ ქალაქში, [[ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები|საზაფხულო ოლიმპიური თამაშები]] ორჯერ გაიმართა: 1932 წელს და 1984 წელს, ხოლო თამაშები გაიმართება მესამედ, 2028 წელს. ლოს ანჯელესი იქნება მესამე ქალაქი ლონდონის (1908, 1948 და 2012) და პარიზის (1900, 1924 და 2024) შემდეგ, სადაც ოლიმპიური თამაშები სამჯერ გაიმართება. <ref>https://web.archive.org/web/20180211093131/http://deaflympics.com/games.asp?1985-s</ref> ლოს ანჯელესი არის ერთ-ერთი იმ ექვსი [[ჩრდილოეთი ამერიკა|ჩრდილოეთ ამერიკის]] ქალაქებიდან, რომლემბაც მოიგეს ჩემპიონატები ხუთივე ლიგაში (MLB, NFL, NHL, NBA, MLS)<ref>https://www.xfl.com/teams/los-angeles</ref>.

ლოს ანჯელესი ამაყობს მრავალფეროვანი სპორტული შენობებით, მათ შორისაა Dodger Stadium, Los Angeles Memorial Coliseum, Bank of California Stadium, Staples Center, The Forum, SoFi Stadium, Dignity Health Sports Park და Rose Bowl.<ref name=":2" />

== ტრანსპორტი ==

=== ავტომაგისტრალი ===
ქალაქი და ლოს ანჯელესის მეტროპოლიტენის დანარჩენი ტერიტორია ემსახურება [[ავტომაგისტრალი|ავტომაგისტრალებისა]] და მაგისტრალების ფართო ქსელს. ტეხასის სატრანსპორტო ინსტიტუტი, რომელიც აქვეყნებს ყოველწლიურ ურბანულ მოძრაობასთან დაკავშირებულ მოხსენებას, რომელიც 2005 წელს შეერთებულ შტატებში ყველაზე მეტად შეშფოთებულმა ლოს-ანჯელესი დააფიქსირა, ზომავს თითო მოგზაურობის წლიური შეფერხებით<ref>https://www.forbes.com/2008/04/24/cities-commute-fuel-forbeslife-cx_mw_0424realestate.html</ref>. კვლევის თანახმად, ლოს ანჯელესში საშუალო მოგზაურმა წელიწადში 72 საათით შეფერხება განიცადა. ლოს-ანჯელესს მიჰყვებოდა [[სან-ფრანცისკო]] / [[ოკლენდი]], [[ვაშინგტონი]] და დატვირთული ქალაქის მიუხედავად, ლოს ანჯელესში მგზავრების საშუალო დრო უფრო მოკლეა ვიდრე სხვა დიდ ქალაქებში, მათ შორის [[ნიუ-იორკი|ნიუ-იორკში]], [[ატლანტა|ატლანტაში]] (თითოეული მათგანი 60 საათის დაგვიანებით)<ref>https://www.forbes.com/2008/04/24/cities-commute-fuel-forbeslife-cx_mw_0424realestate3_slide_3.html?thisSpeed=undefined</ref>. 2006 წელს კი, ლოს ანჯელესში სამუშაოდ საშუალო მოგზაურობა 29,2 წუთი იყო, მსგავსი იყო სან-ფრანცისკოსა და ვაშინგტონისთვის.<ref>https://wayback.archive-it.org/all/20141115201053/http://factfinder2.census.gov/legacy/aff_sunset.html?ds_name=ACS_2006_EST_G00_</ref>

=== სატრანზიტო სისტემები ===
ლოს ანჯელესის ქვეყნის მეტროპოლიტენის სატრანსპორტო ორგანოს და სხვა სააგენტოების ფუნქციონირებს ავტობუსის ხაზების ფართო სისტემა, ასევე მეტრო და მსუბუქი სარკინიგზო ხაზები ლოს-ანჯელესის ოლქის გავლით, მგზავრთა გადაყვანის მთლიანი ღირებულება თვეში (იზომება ინდივიდუალური გაჩერებით) 38.8 2011 წლის მილიონი სექტემბერი ამ უმეტესი ნაწილი (30.5 მილიონი) ქალაქის ავტობუსების სისტემით არის დაკავებული, [177] ქვეყნის ყველაზე დატვირთული მეორე ადგილი უკავია. მეტრო და მსუბუქი სარკინიგზო ტრანსპორტი საშუალოდ, დაახლოებით 8.2 მილიონი


== რესურსები ინტერნეტში ==
== რესურსები ინტერნეტში ==

18:02, 30 ივნისი 2020-ის ვერსია

ქალაქი
ლოს-ანჯელესი
ესპ. El Pueblo de Nuestra Señora la Reina de los Ángeles del Río de Porciúncula
დროშა გერბი

ქვეყანა აშშ-ის დროშა ამერიკის შეერთებული შტატები
შტატი კალიფორნია
ოლქი ლოს-ანჯელესი
კოორდინატები 34°03′00″ ჩ. გ. 118°17′00″ დ. გ. / 34.05000° ჩ. გ. 118.28333° დ. გ. / 34.05000; -118.28333
ქალაქის მერი ერიკ გარსეტი[1]
დაარსდა 4 სექტემბერი, 1781
ფართობი 1302.15171 კმ²
ცენტრის სიმაღლე 93 მეტრი
მოსახლეობა 3 898 747 (1 აპრილი, 2020)[2] [3]
სასაათო სარტყელი UTC−8, წყნაროკეანური დროის სარტყელი და UTC−7
სატელეფონო კოდი 213, 310, 424, 323, 747 და 818
საფოსტო ინდექსი 90001–90068, 90070–90084, 90086–90089, 90091, 90093–90097, 90099, 90101–90103, 90174, 90185, 90189, 90291–90293, 91040–91043, 91303–91308, 91342–91349, 91352–91353, 91356–91357, 91364–91367, 91401–91499 და 91601–91609
ოფიციალური საიტი https://lacity.gov
ლოს-ანჯელესი — აშშ
ლოს-ანჯელესი
ლოს-ანჯელესი — კალიფორნია
ლოს-ანჯელესი

ლოს-ანჯელესი, შემოკლებით ელ-ეი (LA), ანგელოზთა ქალაქი — ქალაქი შეერთებული შტატები კალიფორნიის შტატის სამხრეთ ნაწილში , მდებარეობს წყნარი ოკეანის ოკეანის სანაპიროებზე. მოსახლეობით რაოდენობის მიხედვით აშშ-ის მეორე ქალაქი ნიუ-იორკის შემდეგ. ქალაქის სტატუსი მიენიჭა 1850 წლის 4 აპრილს და ამავე სახელწოდების ოლქის ადმინისტრაციული ცენტრია. ქალაქი სამხრეთ კალიფორნიის ურბანული აგლომერაციების ცენტრი და უმნიშვნელოვანესი ნაწილია.

ლოს-ანჯელესი ქვეყნის მთავარი კულტურული, ეკონომიკური, სამეცნიერო და გართობის ცენტრია. ქალაქი ასევე მსოფლიოს ერთ-ერთი ყველაზე კოსმოპოლიტი ადგილია, სადაც თავს იყრის დედამიწის ფაქტობრივად ყველა ერის წარმომადგენელი. ლოს-ანჯელესის ყველაზე კრიმინალური უბნებია: Compton-ი, Watts-ი და Inglewood-ი.

ისტორია

ხუან როდრიგეზ კაბრილო

მე-16 საუკუნეში ამ სანაპიროზე ცხოვრობდნენ ტონგვები (ინგლ; Tongva ) და ჩუმაშები (ინგლ; Chumash). პირველი ევროპელი, ვინც იმყოფებოდა ლოს ანჯელესის რეგიონში, იყო ნავიგატორი ხუან როდრიგეს კაბრილიო, ორი გემით, სან-სალვადორიით და ლა ვიქტორიათი 1542 წელს. 227 წლის შემდეგ, შემდეგი ექსპედიცია დაეშვა გასპარ დე პორტოლის მეთაურობით , რომელშიც მონაწილეობა მიიღო ფრანცისკელმა მისიონერმა ხუან კორესპიმ , რომელშიც აღნიშნულია, რომ თავის ჩანაწერებში აღნიშნავს ტერიტორიის მიზანშეწონილობას დასახლებისთვის. 1771 წელს, კიდევ ერთმა მისიონერმა, ჯუნიპერო სერამ , დაარსა მისია ამ ადგილას, რომელსაც მთავარანგელოზი გაბრიელის სახელი ეწოდა . იმ დროისთვის თანამედროვე ლოს-ანჯელესის ტერიტორიაზე დაახლოებით 30 ტონგვის დასახლება იყო, სადაც დაახლოებით 3 ათასი ადამიანი ცხოვრობდა. 1781 წლის 4 სექტემბერს, ორივე კალიფორნიის გუბერნატორის ფილიპე დე ნევის დაჟინებით, მისიის გვერდით, ესპანელი კოლონისტების ჯგუფმა, რომელიც 46 კაცისაგან შედგებოდა, დააარსა სოფელი, სახელად  (ესპ; "El Pueblo de Nuestra Señora la Reina de los Ángeles" "ღვთისმშობლის სოფელი, ანგელოზთა დედოფალი")[4]. რამდენიმე ათეული წლის განმავლობაში, ახალი დასახლება მხოლოდ პატარა ქალაქად დარჩა, მაგრამ 1820 წლისთვის იგი უკვე კალიფორნიის ყველაზე დიდი საერო დასახლება იყო: აქ ცხოვრობდა 650 ადამიანი. მექსიკის ომში მექსიკის დამარცხების შემდეგ ქალაქი შეერთებულ შტატებს გადასცა 1848 წლის სამშვიდობო ხელშეკრულებით. 1850 წელს ლოს ანჯელესმა მიიღო ქალაქის ოფიციალური სტატუსი . [5]

ლოს-ანჯელესი 1869 წელს

XIX საუკუნის ბოლო ორმოცი წლის განმავლობაში, მოსახლეობა გაიზარდა 100 ათასამდე. 1892 წელს აღმოაჩინეს ნავთობის საბადოები ქალაქის მხარეში, ხოლო 1923 წლისთვის, ლოს ანჯელესის არეალი შეადგენდა ამ ნახშირწყალბადების მთლიანი მსოფლიო წარმოების მეოთხედს  . 1913 წელს, უილიამ მულჰოლანდმა დაასრულა აკვატორის მშენებლობა , რამაც უზრუნველყო ლოს-ანჯელესის წყლით გაძარცვა. 1920-იანი წლებიდან ლოს-ანჯელესმა სწრაფად დაიწყო განვითარება. საავიაციო ინდუსტრია და ღია კინოსტუდია. 1932 წელს, ქალაქმა გამართა მე-10 საზაფხულო ოლიმპიადა . მეორე მსოფლიო ომის დაწყებამ ახალი სტიმული მისცა ქალაქის განვითარებას. ამ პერიოდის განმავლობაში ქალაქში გადავიდნენ მეცნიერების, კულტურისა და ხელოვნების მრავალი გერმანელი მეცნიერი, რომლებიც გაიქცნენ ნაციზმისგან (მათ შორის ლიონ ფუხტვანგერი, თომას მანი, ფრიც ლანგი, ბერდოლდ ბრეხტი და სხვები). 1942 წელს, ლოს ანჯელესის ათასობით ადამიანი, იაპონური წარმოშობით, გაასახლეს ქალაქის გარეთ, ჩაკეტილ ბანაკებში. სტაჟირება ჩატარდა მთავრობის 9090 ბრძანებულების შესაბამისად, რომელსაც ხელი მოაწერა პრეზიდენტმა ფრანკლინ რუზველტმა.[6] ომისშემდგომ წლებში ქალაქი სწრაფად განვითარდა და გაიზარდა სიგანე; აშენდა მრავალი სატრანსპორტო ცვლა და ცათამბჯენები.

ლოს ანჯელესი, 1886 წლის რუკა

1992 წელს ლოს ანჯელესში მოხდა აჯანყებები , რაც ყველაზე დიდია 1960-იანი წლებიდან, რაც გამოწვეული იყო ოთხი თეთრი პოლიციელის სასამართლო პროცესზე, რომელიც ბრალდებული იყო აფრიკელი ამერიკელის ცემის გამო, მაგრამ სასამართლოში გაამართლეს. აჯანყებებში დაგროვილმა ეროვნულმა მტრობამ გამოსავალი იპოვა:კორეული მაღაზიები ბრბოს მთავარი მსხვერპლი გახდნენ. მხოლოდ 55 ადამიანი დაიღუპა და 2 ათასი დაშავდა. ექვსდღიანი არეულობის შემდეგ ქალაქში შეიტანეს ჯარის ნაწილები, მოხდა 10 ათასზე მეტის დაპატიმრება.  1994 ნორთრიჯის მიწისძვრამ ქალაქს მიაყენა დამანგრეველი ზიანი , დააზიანა მრავალი სახლი და ქალაქური ინფრასტრუქტურა. ამ მოვლენების შემდეგ, ჰოლივუდისა და ხეობის გამიჯვნისთვის მოძრაობამ ძალა მოიპოვა სან-ფერნანდო ლოს-ანჯელესიდან, მაგრამ 2002 წელს ჩატარებულმა ხმამ არ მისცა საშუალებას, რომ ეს გეგმები განხორციელებულიყო.[7]

XXI საუკუნის დასაწყისში, ქალაქის ბევრ მეოთხედს (მათ შორის ჰოლივუდს, ვერცხლის ტბას, ქალაქის ცენტრალურ ნაწილს და კორეის კვარტალს) ექვემდებარებოდა ჯენტრიფიკაცია.[8]

გეოგრაფია

ქალაქი მდებარეობს სანტა-მონიკის ყურის მიმდებარე სანაპირო დაბლობზე, ესაზღვრება სან-გაბრიელის ("წმინდა გაბრიელის" მთავარანგელოზი გაბრიელის) , სანტა მონიკას და სანტა ანას მთებს. აშშ ბიუროს აღწერის მიხედვით, ლოს ანჯელესის საერთო ფართობი 1290,6 კმ²-ია, მათ შორის 1214,9 კმ² - მიწის ნაკვეთი(96.14%) და 75.7 კმ² - წყალი (5.86%). დიდი ლოს-ანჯელესი თითქმის 200 კილომეტრზეა გადაჭიმული. ლოს ანჯელესის უმაღლესი წერტილი - დები ელისეს მწვერვალი (1548 მ)[9]  . ქალაქის უდიდესი მდინარე არის მდინარე ლოს-ანჯელესი , რომელიც წარმოიშვა სან-ფერნანდოს ველში (უმეტესწილად ის ხელოვნური ბეტონის არხში მიედინება , ის თითქმის მშრალია).

კლიმატი

ქალაქი მდებარეობს სუბტროპიკული კლიმატის ზონაში . იგი ხმელთაშუა ზღვის კლიმატის მსგავსია ნალექების თვალსაზრისით, მაგრამ 12 თვის განმავლობაში ტემპერატურის თვალსაზრისით საშუალო ტემპერატურა გრძელდება +14°C- ზე ზემოთ, ამიტომ ის ტროპიკულ კლიმატს განეკუთვნება. ქალაქს ახასიათებს ცხელი მშრალი სეზონი, ნალექების თითქმის სრული არარსებობით, ისევე როგორც მაგარი სველი სეზონი ძლიერი ნალექით.

ლოს ანჯელესი, 2016 წ. ზამთარი

ზაფხულში დღის ტემპერატურა შეიძლება მნიშვნელოვნად აღემატებოდეს +32°C, ხოლო საშუალო მაქსიმალური ტემპერატურა ჩვეულებრივ რჩება რეგიონში +29 ° C; საშუალო მინიმალური ღამე, ჩვეულებრივ, დაახლოებით +18 ° C– ია. ზამთრის შუადღემდე საშუალო მაქსიმალური ტემპერატურაა +21°C, საშუალო მინიმალური ღამით არის დაახლოებით +8°C. დაკვირვების პერიოდში ჩაწერილი ტემპერატურა მაქსიმალური იყო +45°C (2010 წლის 27 სექტემბერი), [10]მინიმალური ტემპერატურა დაფიქსირდა 1949 წლის 4 იანვარს: -2°C. [11]

წვიმები ყველაზე დამახასიათებელია ზამთრისა და გაზაფხულის თვეებისთვის (თებერვალი ყველაზე ტენიანია). საშუალოდ, ლოს ანჯელესში წელიწადში ნალექების 379 მმ მოდის (ნალექების დღეების საშუალო რაოდენობაა 35)  . ქალაქში თოვლი იშვიათად მოდის, ხოლო ლოს-ანჯელესის მიმდებარე მთები რეგულარულად თოვლით არის დაფარული. კლიმატური პირობების გამო, რამდენიმე დღის განმავლობაში ლოს ანჯელესში შესაძლებელია თხილამურებისა და სერფინგის ვარჯიში იმავე დღეს ვარჯიში.[12]

ხელისუფლება

ლოს ანჯელესის მერიის შენობა

ქალაქის ხელისუფლება მოიცავს მერს და საკრებულოს. ამჟამად, ქალაქის მერი არის ერიკ გარსეტი , რომელიც პირველად აირჩიეს ამ თანამდებობაზე 2013 წელს, და ხელახლა აირჩიეს 2017 წელს . მერს, ქალაქის ინსპექტორს და ქალაქის პროკურორს ქალაქის მაცხოვრებლები ირჩევენ ოთხ წელიწადში ერთხელ. თხუთმეტივე რაიონის საკრებულოს 15 წევრს მოსახლეობა ირჩევს ოთხი წლის განმავლობაში, მაქსიმუმ სამი ვადით. საბჭოებისა და კომისიების წევრებს ჩვეულებრივ დანიშნავს მერი, ქალაქის საკრებულოს მიერ დამტკიცების შემთხვევაში. [13]

ახალი ქალაქის წესდება, რომელიც ძალაში შევიდა 2000 წლის ივლისში, ითვალისწინებდა სამეზობლო საბჭოების მთელი ქვეყნის მასშტაბის სისტემის შექმნას. სამეზობლო საბჭოების მიზანია ხელი შეუწყოს საზოგადოების მონაწილეობას ქალაქის მმართველობაში და გადაწყვეტილების მიღებაში, რათა შეიქმნას მთავრობა, რომელიც უფრო მეტად პასუხობს ადგილობრივ საჭიროებებს.[13]

1999 წლიდან ქალაქში ადგილობრივი თვითმმართველობა ხორციელდება არჩევითი საფუძველზე ჩამოყალიბებული კვარტალური საბჭოებით (სულ 86). სინამდვილეში, კვარტალურ საბჭოებს არ აქვთ მნიშვნელოვანი უფლებამოსილება და მათი გადაწყვეტილებები, ძირითადად, საკონსულტაციო ხასიათისაა, მიუხედავად ამისა, ისინი ოფიციალური ორგანოები არიან.

ასევე არსებობს მრავალი განყოფილება და დანიშნული თანამშრომლები, მაგალითად, ლოს ანჯელესის პოლიციის დეპარტამენტი (LAPD), ლოს ანჯელესის სახანძრო დეპარტამენტი (LAFD), ლოს ანჯელესის სატრანსპორტო დეპარტამენტი (LADOT), ლოს ანჯელესის წყლისა და ენერგიის დეპარტამენტი (LADWP).

მოსახლეობა

2020 წლის მონაცემებით ლოს ანჯელესის მოსახლეობა 4 მილიონს აღემატება.[14] მოსახლეობის სიმჭიდროვე შეადგენდა 2904.9 ადამიანს კილომეტრზე. ქალაქის რასობრივი სახე ასეთი იყო: 49.5% იყო თეთრი, 9,9% იყო აფრიკელი ამერიკელები , 0.6% ინდიელები , 10.4% იყვნენ აზიელები , 0.2% იყო წყნარი ოკეანის კუნძულების მკვიდრი ხალხი .26,5% სხვა რასების წარმომადგენლები არიან. მოსახლეობის 48.4% -მა განსაზღვრა მათი წარმოშობა როგორც ესპანური. ლოს ანჯელესი არის ერთ – ერთი უდიდესი აზიური და ლათინური ამერიკის დიასპორა აშშ-ს ქალაქებს შორის. აღწერის მონაცემებით, ქალაქში ყველაზე გავრცელებული ენებია ინგლისური და ესპანური . შესაბამისად, მოსახლეობის 40.2% და 43.6% მათ ახლობლად მიუთითეს. სხვა ინდოევროპული ენები დედათა ენებად იყო მითითებული მოსახლეობის 7.0% -ით, ხოლო სხვა ენებზე - გამოკითხულთა 9.2%. მოსახლეობის საშუალო ასაკი 34 წელია. ლოს-ანჯელესი 140-ზე მეტი ქვეყნის წარმომადგენელია, სადაც მინიმუმ 224 სხვადასხვა ენაზე საუბრობენ.

ემიგრაცია

ლოს ანჯელესის საერთაშორისო აეროპორტი აშშ-ში ემიგრანტებისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი კარიბჭეა. ლოს ანჯელესის კულტურის მნიშვნელოვანი ელემენტია ქალაქის ეთნიკური უბნები, მათ შორისაა Chinatown , კორეული კვარტალი , პატარა სომხეთი , ტაილანდის კვარტალი, ისტორიული ფილიპინების კვარტალი, Tehranges და პატარა ეთიოპია, რომლებიც აშკარად წარმოადგენენ მეტროპოლიის ფერად ფერებს.

Chinatown

საინტერესოა ის ფაქტი, რომ ამერიკული ქალაქების დიდი უმრავლესობისგან განსხვავებით, რომლის ცენტრში მოსახლეობა შესამჩნევად იკლებს, ლოს-ანჯელესის ცენტრალურმა ნაწილმა კვლავ განაგრძო დასახლება 1950-იანი წლებიდან. ეს, პირველ რიგში, ემიგრანტების დიდი შემოდინების გამო მოხდა. უნდა აღინიშნოს, რომ 1920-დან 1960 წლამდე ქალაქის მოსახლეობა სწრაფად იზრდებოდა. შავკანიანი ხალხის მასიური შემოდინების გამო, სამხრეთ-აღმოსავლეთ შეერთებული შტატებიდან. 90-იანი წლების დასაწყისიდან აფროამერიკელების რიცხვი განახევრდა, აფრიკის ამერიკული საშუალო კლასის გარეუბნებში მიგრაციის გამო (განსაკუთრებით, ანტილოპას ველი და ინლანდიის იმპერია). ლოს-ანჯელესის არაერთ "ფერად" ადგილებში აფრიკელი ამერიკელების ჩანაცვლებისთვის მოვიდა ლათინოები. მიუხედავად ამისა, აფრიკელი ამერიკელები დომინანტად რჩებიან ისეთ სფეროებში, როგორებიცაა ლეიმერტის პარკი, ბალდვინ ჰილსი, სამხრეთი ცენტრალი, კომპტონი, ინგლოვუდი და სხვ.[15]

რელიგია

ღვთისმშობლის ტაძარი (2002)
წმინდა კარატეტის სომხური ეკლესია "პატარა სომხეთში"

სხვადასხვა რელიგიის წარმომადგენლები თანაარსებობენ ლოს ანჯელესში, კერძოდ, მინიმუმ ასი ქრისტიანული აღმნიშვნელი . მათგან ყველაზე წარმომადგენელი, 2006 წლის მდგომარეობით, იყო რომის კათოლიკური ეკლესია . 2002 წელს დასრულდა ღვთისმშობლის მიძღვნილი თანამედროვე კათოლიკური ტაძრის მშენებლობა, რომელიც ჩატარდა კარდინალ მაჰონის ხელმძღვანელობით, ქალაქის ცენტრის ჩრდილოეთით. ლოს-ანჯელესში ებრაული რელიგიური საზოგადოებაა, რომელიც სიდიდით მესამე ქვეყანაა. მრავალი რელიგიური ორგანიზაცია არსებობს, რომლებიც სხვადასხვა რწმენას წარმოადგენენ, მათ შორისაა ზოროასტრიზმი, ბუდიზმი, ინდუიზმი, ისლამი, სუფიზმი, მრავალი ქრისტიანული მოძრაობა და ა.შ. ჯამში, ქალაქში 300-ზე მეტი რელიგიური ნაგებობაა. ასევე არსებობს არა ტრადიციული რწმენებისა და სექტების მრავალი თაყვანისმცემელი, მაგალითად, ნეოპაგანები, კაბალისტები, მეცნიერები და ა.შ.[16] თუმცა ქალაქის მხოლოდ 53,4% არის მორწმუნე.[17]

ეკონომიკა

ლოს ანჯელესი,შეერთებული შტატების ბანკის კოშკი

ლოს ანჯელესი აშშ-ს დასავლეთის უდიდესი სამრეწველო და ეკონომიკური ცენტრია[18] . მთავარი სამრეწველო სექტორები, რომლებიც უზრუნველყოფენ ქალაქის ეკონომიკურ განვითარებას, არის საერთაშორისო ვაჭრობა, ტელევიზია და კინოინდუსტრია, სამხედრო, აერონავტიკა, ნავთობგადამამუშავებელი, ელექტრო, ავტოკონსტრუქცია, ინსტრუმენტების დამზადება, კვების მრეწველობა. აქტიურად ვითარდება ბიოტექნოლოგია. განვითარებულია ნავთობის წარმოება. ეკონომიკის სხვა მნიშვნელოვან სექტორებს შორის: ფინანსები, ტელეკომუნიკაციები, მედიცინა, ტრანსპორტი, ტურიზმი (დიდი ლოს-ანჯელესის მოსახლეობის თითქმის ნახევარი მილიონი ადამიანია დასაქმებული ამ ინდუსტრიაში), ასევე გასართობი და კულტურის ინდუსტრია.[19] [18]

ლოს ანჯელესში, მსოფლიოს წამყვან რეიტინგებში შედის კომპანიების შტაბი (Forbes Global 2000 და Fortune 500) განთავსებულია - Occidental Petroleum (ნავთობისა და გაზის მრეწველობა), Reliance Steel & Aluminium (მეტალურგია), CBRE Group (უძრავი ქონება) , Health Net (სამედიცინო და ფინანსური მომსახურება), City National Bank (ფინანსური) , KB Home (მშენებლობა). გარდა ამისა, ქალაქს აქვს ისეთი ცნობილი კორპორაციების შტაბი, როგორიცაა მეოცე საუკუნის ფოქსი , Paramount Pictures , Guess, Belkin et al. [20]

ინდუსტრიის მიხედვით, დიდ ლოს ანჯელესში დასაქმება განაწილდა შემდეგნაირად (2010): პროფესიული მომსახურება და კვლევა (471.6 ათასი), მრეწველობა (451.6 ათასი), ჯანდაცვა და სოციალური დახმარება (444.8 ათასი ), საცალო ვაჭრობა (418.1 ათასი), სასტუმრო ბიზნესი და საზოგადოებრივი კვება (339.8 ათასი), ადმინისტრაციული და კომუნალური მომსახურება (319.5 ათასი), საბითუმო ვაჭრობა (259.8 ათასი), ინფორმაციული ტექნოლოგია ( 215.6 ათასი), სხვა მომსახურება (117.7 ათასი), უძრავი ქონების ოპერაციები (90.8 ათასი), ხელოვნება, გართობა და დასვენება (87.4 ათასი), საგანმანათლებლო მომსახურება (25.3 ათასი)[21]

აშშ-ს შრომის სტატისტიკის ბიუროს თანახმად, 2016 წლის მარტის მდგომარეობით, Los Angels- ის მხარეში დასაქმდა თითქმის 1,1 მილიონი ადამიანი ვაჭრობით, ტრანსპორტით და კომუნალური მომსახურებით, დაახლოებით 980,000 ადამიანი იყო დასაქმებული, განათლებისა და ჯანდაცვის სამსახურებში, ხოლო 895,000-ზე მეტი ადამიანი იყო დასაქმებული პროფესიულ და საქმიანი მომსახურებით. ლოს-ანჯელესისა და ლონგ-ბიჩის პორტები ერთად ქმნიან მსოფლიოს უმსხვილეს გადაზიდვულ კომპლექსს. ლოს ანჟელესის დიდ მიტროპოლიტ მხარეში დიდი რაოდენობითაა კორპორატიული შტაბები, მათ შორისაა ოცდამეერთე საუკუნის ფოქსი, Sunkist, Walt Disney Company და Mattel.[22]

სპორტი

Dodger Stadium

ქალაქის გუნდები შემდეგ ლიგებში;

სხვა აღსანიშნავი სპორტული გუნდებიდან შედიან UCLA Bruins და USC Trojans, ეროვნული უნივერსიტეტის სპორტის ასოციაციაში (NCAA). [23]

Los Angeles Memorial Coliseum

"ელ-ეი" შეერთებული შტატების სიდიდით მეორე ქალაქია, მაგრამ 1995 წლიდან 2015 წლამდე NFL გუნდმა არ მიიღო. ასევე ამ ქალაქში, საზაფხულო ოლიმპიური თამაშები ორჯერ გაიმართა: 1932 წელს და 1984 წელს, ხოლო თამაშები გაიმართება მესამედ, 2028 წელს. ლოს ანჯელესი იქნება მესამე ქალაქი ლონდონის (1908, 1948 და 2012) და პარიზის (1900, 1924 და 2024) შემდეგ, სადაც ოლიმპიური თამაშები სამჯერ გაიმართება. [24] ლოს ანჯელესი არის ერთ-ერთი იმ ექვსი ჩრდილოეთ ამერიკის ქალაქებიდან, რომლემბაც მოიგეს ჩემპიონატები ხუთივე ლიგაში (MLB, NFL, NHL, NBA, MLS)[25].

ლოს ანჯელესი ამაყობს მრავალფეროვანი სპორტული შენობებით, მათ შორისაა Dodger Stadium, Los Angeles Memorial Coliseum, Bank of California Stadium, Staples Center, The Forum, SoFi Stadium, Dignity Health Sports Park და Rose Bowl.[23]

ტრანსპორტი

ავტომაგისტრალი

ქალაქი და ლოს ანჯელესის მეტროპოლიტენის დანარჩენი ტერიტორია ემსახურება ავტომაგისტრალებისა და მაგისტრალების ფართო ქსელს. ტეხასის სატრანსპორტო ინსტიტუტი, რომელიც აქვეყნებს ყოველწლიურ ურბანულ მოძრაობასთან დაკავშირებულ მოხსენებას, რომელიც 2005 წელს შეერთებულ შტატებში ყველაზე მეტად შეშფოთებულმა ლოს-ანჯელესი დააფიქსირა, ზომავს თითო მოგზაურობის წლიური შეფერხებით[26]. კვლევის თანახმად, ლოს ანჯელესში საშუალო მოგზაურმა წელიწადში 72 საათით შეფერხება განიცადა. ლოს-ანჯელესს მიჰყვებოდა სან-ფრანცისკო / ოკლენდი, ვაშინგტონი და დატვირთული ქალაქის მიუხედავად, ლოს ანჯელესში მგზავრების საშუალო დრო უფრო მოკლეა ვიდრე სხვა დიდ ქალაქებში, მათ შორის ნიუ-იორკში, ატლანტაში (თითოეული მათგანი 60 საათის დაგვიანებით)[27]. 2006 წელს კი, ლოს ანჯელესში სამუშაოდ საშუალო მოგზაურობა 29,2 წუთი იყო, მსგავსი იყო სან-ფრანცისკოსა და ვაშინგტონისთვის.[28]

სატრანზიტო სისტემები

ლოს ანჯელესის ქვეყნის მეტროპოლიტენის სატრანსპორტო ორგანოს და სხვა სააგენტოების ფუნქციონირებს ავტობუსის ხაზების ფართო სისტემა, ასევე მეტრო და მსუბუქი სარკინიგზო ხაზები ლოს-ანჯელესის ოლქის გავლით, მგზავრთა გადაყვანის მთლიანი ღირებულება თვეში (იზომება ინდივიდუალური გაჩერებით) 38.8 2011 წლის მილიონი სექტემბერი ამ უმეტესი ნაწილი (30.5 მილიონი) ქალაქის ავტობუსების სისტემით არის დაკავებული, [177] ქვეყნის ყველაზე დატვირთული მეორე ადგილი უკავია. მეტრო და მსუბუქი სარკინიგზო ტრანსპორტი საშუალოდ, დაახლოებით 8.2 მილიონი

რესურსები ინტერნეტში

სქოლიო

  1. ↑ About the City Government. City of Los Angeles. ციტირების თარიღი: February 8, 2015.
  2. ↑ https://data.census.gov/cedsci/table?q=United%20States&tid=DECENNIALPL2020.P1
  3. ↑ 2020 United States Census / აშშ-ის სტატისტიკური აღწერის ბიურო
  4. ↑ https://www.laavenue.com/LAHistory.htm
  5. ↑ https://www.laavenue.com/LAHistory.htm
  6. ↑ https://www.ourdocuments.gov/doc.php?flash=false&doc=74&page=transcript
  7. ↑ http://www.laalmanac.com/election/el22.htm
  8. ↑ http://www.laweekly.com/2006-08-24/news/welcome-to-gentrification-city/
  9. ↑ http://original.britannica.com/eb/topic-764513/Mount-Lukens
  10. ↑ https://www.currentresults.com/Yearly-Weather/USA/CA/Los-Angeles/extreme-annual-los-angeles-high-temperature.php#:~:text=These%20temperature%20extremes%20were%20measured,)%20on%20September%2027%2C%202010.
  11. ↑ https://www.currentresults.com/Yearly-Weather/USA/CA/Los-Angeles/extreme-annual-los-angeles-low-temperature.php#:~:text=These%20temperature%20extremes%20were%20measured,)%20on%20January%204%2C%201949.
  12. ↑ https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2005-mar-10-me-surroundings10-story.html
  13. ↑ 13.0 13.1 https://www.lacity.org/government/popular-information/form-government#:~:text=Popular%20Information-,Form%20of%20Government,Charter%20effective%20July%201%2C%202000.
  14. ↑ https://www.google.com/publicdata/explore?ds=kf7tgg1uo9ude_&met_y=population&idim=sub_county:0644000:0667000&hl=en&dl=en
  15. ↑ https://worldpopulationreview.com/us-cities/los-angeles-ca-population
  16. ↑ https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/04/01/AR2006040101206.html
  17. ↑ https://www.bestplaces.net/religion/city/california/los_angeles
  18. ↑ 18.0 18.1 http://www.city-data.com/us-cities/The-West/Los-Angeles-Economy.html
  19. ↑ http://www.lmu.edu/about/The_Los_Angeles_Region.htm
  20. ↑ https://www.forbes.com/global2000/#p_1_s_a0_All%20industries_All%20countries_California_
  21. ↑ http://www.statisticbrain.com/largest-industries-in-los-angeles-county/
  22. ↑ https://study.com/articles/Los_Angeles_California_City_and_Higher_Education_Facts.html
  23. ↑ 23.0 23.1 https://www.latourist.com/index.php?page=los-angeles-sports-teams
  24. ↑ https://web.archive.org/web/20180211093131/http://deaflympics.com/games.asp?1985-s
  25. ↑ https://www.xfl.com/teams/los-angeles
  26. ↑ https://www.forbes.com/2008/04/24/cities-commute-fuel-forbeslife-cx_mw_0424realestate.html
  27. ↑ https://www.forbes.com/2008/04/24/cities-commute-fuel-forbeslife-cx_mw_0424realestate3_slide_3.html?thisSpeed=undefined
  28. ↑ https://wayback.archive-it.org/all/20141115201053/http://factfinder2.census.gov/legacy/aff_sunset.html?ds_name=ACS_2006_EST_G00_
ამერიკის შეერთებული შტატები ეს სტატია აშშ-ისა და ამერიკელების შესახებ ჯერჯერობით ესკიზია. თქვენ შეგიძლიათ დაგვეხმაროთ მის შევსებაში.


ხ • გ • რ
აშშ-ის 50 უდიდესი ქალაქი (მოსახლეობის მიხედვით)

ნიუ-იორკი · ლოს-ანჯელესი · ჩიკაგო · ჰიუსტონი · ფინიქსი · ფილადელფია · სან-ანტონიო · სან-დიეგო · დალასი · სან-ხოსე · ოსტინი · ჯექსონვილი · ფორტ უორზი · კოლუმბუსი · შარლოტი · სან-ფრანცისკო · ინდიანაპოლისი · სიეტლი · დენვერი · ვაშინგტონი · ბოსტონი · ელ-პასო · ნეშვილი · დეტროიტი · ოკლაჰომა-სიტი · პორტლენდი · ლას-ვეგასი · მემფისი · ლუისვილი · ბალტიმორი · მილუოკი · ალბუკერკე · ტუსონი · ფრესნო · მესა · საკრამენტო · ატლანტა · კანზას-სიტი · კოლორადო-სპრინგზი · ომაჰა · რალი · მაიამი · ლონგ-ბიჩი · ვირჯინია-ბიჩი · ოკლენდი · მინეაპოლისი · ტალსა · ტამპა · არლინგტონი · ახალი ორლეანი

მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ლოს-ანჯელესი&oldid=3906206“-დან