იუკონი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
No edit summary |
No edit summary |
||
| ხაზი 13: | ხაზი 13: | ||
|მარჯვენა შენაკადები = |
|მარჯვენა შენაკადები = |
||
|მარცხენა შენაკადები = |
|მარცხენა შენაკადები = |
||
|სათავე = |
|სათავე = ლუელინის მყინვარი ატლინის ტბაში |
||
|სათავის მდებარეობა = |
|სათავის მდებარეობა = |
||
|სათავის სიმაღლე = |
|სათავის სიმაღლე = |
||
|სათავის კოორდინატები= |
|სათავის კოორდინატები= |
||
|s_lat_dir = N|s_lat_deg = 60|s_lat_min = 32|s_lat_sec = 31 |
|s_lat_dir = N|s_lat_deg = 60|s_lat_min = 32|s_lat_sec = 31 |
||
|s_lon_dir = W|s_lon_deg = 134|s_lon_min = 31|s_lon_sec = 09 |
|s_lon_dir = W|s_lon_deg = 134|s_lon_min = 31|s_lon_sec = 09 |
||
|შესართავი = |
|შესართავი = [[ბერინგის ზღვა]] |
||
|შესართავის მდებარეობა = |
|შესართავის მდებარეობა = |
||
|შესართავის სიმაღლე = |
|შესართავის სიმაღლე = 0 |
||
|შესართავის კოორდინატები = |
|შესართავის კოორდინატები = |
||
|m_lat_dir = N|m_lat_deg = 62|m_lat_min = 35|m_lat_sec = 55 |
|m_lat_dir = N|m_lat_deg = 62|m_lat_min = 35|m_lat_sec = 55 |
||
|m_lon_dir = W|m_lon_deg = 164|m_lon_min = 48|m_lon_sec = 00 |
|m_lon_dir = W|m_lon_deg = 164|m_lon_min = 48|m_lon_sec = 00 |
||
|სიგრძე = |
|სიგრძე = 3190 |
||
|აუზის ფართობი = |
|აუზის ფართობი = 854,700 |
||
|მდინარის სისტემა = |
|მდინარის სისტემა = |
||
|მდინარის ტიპი = |
|მდინარის ტიპი = |
||
| ხაზი 34: | ხაზი 34: | ||
|ჰესი = |
|ჰესი = |
||
|წყლის დანიშნულება = |
|წყლის დანიშნულება = |
||
|წყლის მინიმალური ხარჯი = |
|წყლის მინიმალური ხარჯი = 340 |
||
|წყლის საშუალო ხარჯი = |
|წყლის საშუალო ხარჯი = 6430 |
||
|წყლის მაქსიმალური ხარჯი = |
|წყლის მაქსიმალური ხარჯი = 24,600 |
||
|დამატებითი სახელი = |
|დამატებითი სახელი = |
||
|დამატებითი ინფორმაცია = |
|დამატებითი ინფორმაცია = |
||
| ხაზი 46: | ხაზი 46: | ||
|Commons = |
|Commons = |
||
}} |
}} |
||
'''იუკონი''' ( |
'''იუკონი''' (გვიჩინი: Ųųg Han ან Yuk Han, იუპ’იკი: Kuigpak, ინუპიაკი: Kuukpak, სამხრეთი ტუტჩონე: Chu Nìikwän) — მდინარე [[კანადა]]სა და [[აშშ]]-ში. [[ჩრდილოეთი ამერიკა|ჩრდილოეთი ამერიკის]] ჩრდილო-დასავლეთი ნაწილის მთავარი წყლის ნაკადი. სათავე აქვს [[ბრიტანეთის კოლუმბია]]ში, [[კანადა]]ში, საიდანაც მიედინება კანადის [[იუკონი (ტერიტორია)|იუკონის ტერიტორიაზე]], რომელსაც სახელი მდინარის გავლენით ეწოდა. მდინარის ქვემო ნახევარი მოქცეულია [[აშშ]]-ში, [[ალასკა]]ში. იუკონის სიგრძეა 3190 კმ, ერთვის [[ბერინგის ზღვა]]ს [[იუკონ-კუსკოკვიმის დელტა|იუკონ-კუსკოკვიმის დელტით]]. წყლის საშუალო ხარჯია 6430 მ³/წმ, აუზის საერთო ფართობი 854,700 კმ², რომელთაგან 323,800 კმ² კანადაშია. მდინარის აუზის საერთო ფართობი 25%-ით მეტია ვიდრე [[ტეხასი|ტეხასის შტატი]] ან [[ალბერტა|ალბერტის პროვინცია]]. |
||
როგორც [[ალასკა|ალასკისა]] და [[იუკონი (ტერიტორია)|იუკონის]] უგრძესი მდინარე იგი ერთ-ერთი მთავარი სატრანსპორტო საშუალება იყო [[კლონდაიკის ოქროს ციებ-ცხელება|კლონდაიკის ოქროს ციებ-ცხელების]] დროს 1896–1903 წლებში. მდინარის ნაწილი იუკონში — მონაკვეთი „ოცდაათი მილი“ [[ლაბერჟის ტბა|ლაბერჟის ტბიდან]] მდინარე ტესლინამდე — ეროვნული მემკვიდრეობისაა და [[კლონდაიკის ციებ-ცხელების ეროვნული ისტორიული პარკი]]ს ერთეული. მდინარის გემის წყლის ბორბალი იუკონზე სვლას 1950-იან წლებამდე კლონდაიკის გზატკეცილის აშენებამდე აგრძელებდა. 1867 წელს [[აშშ]]-ის მიერ ალასკის ყიდვის შემდეგ, ალასკის კომერციულმა კომპანიამ შეიძინა რუსეთ-ამერიკის კომპანიის აქტივები და იუკონის სხვადასხვა ადგილში ააშენა რამდენიმე პოსტი. |
როგორც [[ალასკა|ალასკისა]] და [[იუკონი (ტერიტორია)|იუკონის]] უგრძესი მდინარე იგი ერთ-ერთი მთავარი სატრანსპორტო საშუალება იყო [[კლონდაიკის ოქროს ციებ-ცხელება|კლონდაიკის ოქროს ციებ-ცხელების]] დროს 1896–1903 წლებში. მდინარის ნაწილი იუკონში — მონაკვეთი „ოცდაათი მილი“ [[ლაბერჟის ტბა|ლაბერჟის ტბიდან]] მდინარე ტესლინამდე — ეროვნული მემკვიდრეობისაა და [[კლონდაიკის ციებ-ცხელების ეროვნული ისტორიული პარკი]]ს ერთეული. მდინარის გემის წყლის ბორბალი იუკონზე სვლას 1950-იან წლებამდე კლონდაიკის გზატკეცილის აშენებამდე აგრძელებდა. 1867 წელს [[აშშ]]-ის მიერ ალასკის ყიდვის შემდეგ, ალასკის კომერციულმა კომპანიამ შეიძინა რუსეთ-ამერიკის კომპანიის აქტივები და იუკონის სხვადასხვა ადგილში ააშენა რამდენიმე პოსტი. |
||
მდინარე იუკონი ბინძურდება სამხედრო ობიექტების, ნაგავსაყრელების, ჩამდინარე წყლებისა და სხვა წყაროების გამო. თუმცა, ამერიკის შეერთებული შტატების გარემოს დაცვის სააგენტოს მდინარე არ შეყავს დაზიანებული წყალშემკრების სიაში |
მდინარე იუკონი ბინძურდება სამხედრო ობიექტების, ნაგავსაყრელების, ჩამდინარე წყლებისა და სხვა წყაროების გამო. თუმცა, ამერიკის შეერთებული შტატების გარემოს დაცვის სააგენტოს მდინარე არ შეყავს დაზიანებული წყალშემკრების სიაში, ხოლო [[აშშ-ის გეოლოგიური სამსახური]]ს წყლის ხარისხის მონაცემებმა აჩვენეს სიმღვრივის, ლითონების, გახსნილი ჟანგბადის შედარებით კარგი დონე. მდინარე იუკონსა და [[მაკენზი]]ს ციმბირის არქტიკის დიდ მდინარეებთან შედარებით აქვთ შეტივტივებული ნატანის უფრო მაღალი კონცენტრაცია. |
||
12:46, 24 ივნისი 2020-ის ვერსია
| იუკონი | |
|---|---|
.jpg) | |
| ქვეყანა |
 კანადა აშშ |
| სათავე |
ლუელინის მყინვარი ატლინის ტბაში 60°32′31″ ჩ. გ. 134°31′09″ დ. გ. / 60.54194° ჩ. გ. 134.51917° დ. გ. |
| შესართავი |
ბერინგის ზღვა 62°35′55″ ჩ. გ. 164°48′00″ დ. გ. / 62.59861° ჩ. გ. 164.80000° დ. გ. |
| შესართავის სიმაღლე | 0 მ |
| სიგრძე | 3190 კმ |
| აუზის ფართობი | 854,700 კმ² |
| წყლის ხარჯი (მინ.) | 340 მ³/წმ |
| წყლის ხარჯი (საშ.) | 6430 მ³/წმ |
| წყლის ხარჯი (მაქს.) | 24,600 მ³/წმ |
    — სათავე,  — შესართავი | |
 იუკონი ვიკისაწყობში | |
იუკონი (გვიჩინი: Ųųg Han ან Yuk Han, იუპ’იკი: Kuigpak, ინუპიაკი: Kuukpak, სამხრეთი ტუტჩონე: Chu Nìikwän) — მდინარე კანადასა და აშშ-ში. ჩრდილოეთი ამერიკის ჩრდილო-დასავლეთი ნაწილის მთავარი წყლის ნაკადი. სათავე აქვს ბრიტანეთის კოლუმბიაში, კანადაში, საიდანაც მიედინება კანადის იუკონის ტერიტორიაზე, რომელსაც სახელი მდინარის გავლენით ეწოდა. მდინარის ქვემო ნახევარი მოქცეულია აშშ-ში, ალასკაში. იუკონის სიგრძეა 3190 კმ, ერთვის ბერინგის ზღვას იუკონ-კუსკოკვიმის დელტით. წყლის საშუალო ხარჯია 6430 მ³/წმ, აუზის საერთო ფართობი 854,700 კმ², რომელთაგან 323,800 კმ² კანადაშია. მდინარის აუზის საერთო ფართობი 25%-ით მეტია ვიდრე ტეხასის შტატი ან ალბერტის პროვინცია.
როგორც ალასკისა და იუკონის უგრძესი მდინარე იგი ერთ-ერთი მთავარი სატრანსპორტო საშუალება იყო კლონდაიკის ოქროს ციებ-ცხელების დროს 1896–1903 წლებში. მდინარის ნაწილი იუკონში — მონაკვეთი „ოცდაათი მილი“ ლაბერჟის ტბიდან მდინარე ტესლინამდე — ეროვნული მემკვიდრეობისაა და კლონდაიკის ციებ-ცხელების ეროვნული ისტორიული პარკის ერთეული. მდინარის გემის წყლის ბორბალი იუკონზე სვლას 1950-იან წლებამდე კლონდაიკის გზატკეცილის აშენებამდე აგრძელებდა. 1867 წელს აშშ-ის მიერ ალასკის ყიდვის შემდეგ, ალასკის კომერციულმა კომპანიამ შეიძინა რუსეთ-ამერიკის კომპანიის აქტივები და იუკონის სხვადასხვა ადგილში ააშენა რამდენიმე პოსტი.
მდინარე იუკონი ბინძურდება სამხედრო ობიექტების, ნაგავსაყრელების, ჩამდინარე წყლებისა და სხვა წყაროების გამო. თუმცა, ამერიკის შეერთებული შტატების გარემოს დაცვის სააგენტოს მდინარე არ შეყავს დაზიანებული წყალშემკრების სიაში, ხოლო აშშ-ის გეოლოგიური სამსახურის წყლის ხარისხის მონაცემებმა აჩვენეს სიმღვრივის, ლითონების, გახსნილი ჟანგბადის შედარებით კარგი დონე. მდინარე იუკონსა და მაკენზის ციმბირის არქტიკის დიდ მდინარეებთან შედარებით აქვთ შეტივტივებული ნატანის უფრო მაღალი კონცენტრაცია.