ადგილის გეგმა: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მომხმარებლის 213.200.31.43 ცვლილებების გაუქმება (№3602386)
იარლიყი: გაუქმება
გავრცობა
ხაზი 1: ხაზი 1:
'''ადგილის გეგმა''' — [[დედამიწა|დედამიწის]] ზედაპირის მცირე უბნის, ნაგებობის ან რაიმე საგნის ნახაზი, რომელიც შესრულებულია მსხვილ მასშტაბში და დეტალურ ინფორმაციას გადმოგვცემს. გეგმაზე ყველა საგანი პირობითი ნიშნებით გამოისახება. ამ ნიშნებს ტოპოგრაფიულ ნიშნებსაც უწოდებენ. ისინი დაწვრილებით აღწერენ გზებს, ტყეებს, შენობებს და სხვა. ადგილის გეგმებს ადგენენ ამა თუ იმ მიზნებისათვის სათანადო წვლილადებით, ჰორიზონტალური გეგმის შედგენის დროს წვლილადებია დედამიწის ხილულ ზედაპირზე არსებულ ბუნებრივ (მთა, ტყე, ტბა და სხვა) და ეკონომიკური (სამრეწველო ნაგებობანი და ა. შ.) ელემენტთა კონტურები. ტოპოგრაფიულ გეგმაში კონტურების გარდა წვლილადებია რელიეფის ელემენტებიც. ადგილის მარკშაიდერული გეგმის წვლილადები კი — ყველა ის ბუნებრივი და ეკონომიკური ელემენტი, რომელიც დაკავშირებულია წიაღისეულის დამუშავებასთან.
'''ადგილის გეგმა''' — [[დედამიწა|დედამიწის]] ზედაპირის მცირე უბნის, ნაგებობის ან რაიმე საგნის ნახაზი, რომელიც შესრულებულია მსხვილ [[მასშტაბი|მასშტაბში]] და დეტალურ ინფორმაციას გადმოგვცემს. ''გეგმაზე'' ყველა საგანი პირობითი ნიშნებით გამოისახება. ამ ნიშნებს ტოპოგრაფიულ ნიშნებსაც უწოდებენ. ისინი დაწვრილებით აღწერენ გზებს, ტყეებს, შენობებს და სხვა. ადგილის გეგმებს ადგენენ ამა თუ იმ მიზნებისათვის სათანადო წვლილადებით, ჰორიზონტალური გეგმის შედგენის დროს წვლილადებია დედამიწის ხილულ ზედაპირზე არსებულ ბუნებრივ (მთა, ტყე, ტბა და სხვა) და ეკონომიკური (სამრეწველო ნაგებობანი და ა. შ.) ელემენტთა კონტურები. ტოპოგრაფიულ გეგმაში კონტურების გარდა წვლილადებია რელიეფის ელემენტებიც. ''ადგილის გეგმის'' მარკშაიდერული წვლილადები კი — ყველა ის ბუნებრივი და ეკონომიკური ელემენტი, რომელიც დაკავშირებულია წიაღისეულის დამუშავებასთან.


ადგილის გეგმის შესადგენად ჩატარებულ სამუშაოებს აგეგმვა ეწოდება. ამჟამად გეგმას ძირითადად აეროფოტოსურათების საშუალებით ადგენენ.
''ადგილის გეგმის'' შესადგენად (გამოსახაზად) იყენებენ ძირითადად ორ მეთოდს:
# ადგილზე ჩატარებული გაზომვა, რასაც [[ტოპოგრაფიული აგეგმვა|აგეგმვა]] ეწოდება;
# [[აეროფოტოგადაღება|აეროფოტოსურათების]] გაზომვა, რასაც [[ფოტოგრამმეტრია]] ეწოდება.

გამომდინარე დანიშნულებიდან, ''ადგილის გეგმას'' სხვადასხვა მასშტაბი გააჩნია: დაწყებული 1:1000 - 1:5000 ჩათვლით. უფრო მსხვილმასშტაბიანი გეგმები (მ < 1:500), როგორც წესი გამოიყენება სამშენებლო პროექტებში (მაგ. მშენებლობის [[სანებართვო დოკუმენტაცია|სანებართვო დოკუმენტაციაში]] [[საქართველო]]ში <ref>{{cite web|url=https://matsne.gov.ge/ka/document/view/4276845?publication=4 |title=საქართველოს სივრცის დაგეგმარების, არქიტექტურული და სამშენებლო საქმიანობის კოდექსი |work=საქართველოს კანონი 3213-რს |publisher=[[საქართველოს საკანონმდებლო მაცნე]] |date=2018 |accessdate=17.05.2020}}</ref>). მათ ეწოდებათ [[მიწის ნაკვეთის გეგმა]].<ref>{{cite web|url=https://matsne.gov.ge/ka/document/download/4578072/0/ge/pdf |title=მშენებლობის ნებართვის გაცემისა და შენობა-ნაგებობის ექსპლუატაციაში მიღების წესი და
პირობები |work=საქართველოს მთავრობის დადგენილება N255 |publisher=[[საქართველოს საკანონმდებლო მაცნე]] |date=2019 |accessdate=17.05.2020}}</ref> 1:5000 მასშტაბი წარმოადგენს გარდამავალ შეფარდებას „საყრდენი რუკისკენ“ (''Grundkarte'' [[გერმანია]]ში) ან საბაზისო რუკისკენ (საქართველოში, ''Basiskarte'' [[ავსტრია]]ში), რომელიც მთლიანად ფოტოგრამმეტრულად მიიღება. უფრო წვრილმასშტაბში კი (1:10,000 ან 1: 25,000) გეგმა მოიხსენიება როგორც [[ტოპოგრაფიული რუკა]].

==იხილეთ აგრეთვე==
* [[ტოპოგრაფიული რუკა]]
* [[საკადასტრო რუკა]]


==ლიტერატურა==
==ლიტერატურა==
{{ქსე|1|86}}
{{ქსე|1|86}}

== სქოლიო ==
{{სქოლიო}}


[[კატეგორია:კარტოგრაფია]]
[[კატეგორია:კარტოგრაფია]]

08:05, 17 მაისი 2020-ის ვერსია

ადგილის გეგმადედამიწის ზედაპირის მცირე უბნის, ნაგებობის ან რაიმე საგნის ნახაზი, რომელიც შესრულებულია მსხვილ მასშტაბში და დეტალურ ინფორმაციას გადმოგვცემს. გეგმაზე ყველა საგანი პირობითი ნიშნებით გამოისახება. ამ ნიშნებს ტოპოგრაფიულ ნიშნებსაც უწოდებენ. ისინი დაწვრილებით აღწერენ გზებს, ტყეებს, შენობებს და სხვა. ადგილის გეგმებს ადგენენ ამა თუ იმ მიზნებისათვის სათანადო წვლილადებით, ჰორიზონტალური გეგმის შედგენის დროს წვლილადებია დედამიწის ხილულ ზედაპირზე არსებულ ბუნებრივ (მთა, ტყე, ტბა და სხვა) და ეკონომიკური (სამრეწველო ნაგებობანი და ა. შ.) ელემენტთა კონტურები. ტოპოგრაფიულ გეგმაში კონტურების გარდა წვლილადებია რელიეფის ელემენტებიც. ადგილის გეგმის მარკშაიდერული წვლილადები კი — ყველა ის ბუნებრივი და ეკონომიკური ელემენტი, რომელიც დაკავშირებულია წიაღისეულის დამუშავებასთან.

ადგილის გეგმის შესადგენად (გამოსახაზად) იყენებენ ძირითადად ორ მეთოდს:

  1. ადგილზე ჩატარებული გაზომვა, რასაც აგეგმვა ეწოდება;
  2. აეროფოტოსურათების გაზომვა, რასაც ფოტოგრამმეტრია ეწოდება.

გამომდინარე დანიშნულებიდან, ადგილის გეგმას სხვადასხვა მასშტაბი გააჩნია: დაწყებული 1:1000 - 1:5000 ჩათვლით. უფრო მსხვილმასშტაბიანი გეგმები (მ < 1:500), როგორც წესი გამოიყენება სამშენებლო პროექტებში (მაგ. მშენებლობის სანებართვო დოკუმენტაციაში საქართველოში [1]). მათ ეწოდებათ მიწის ნაკვეთის გეგმა.[2] 1:5000 მასშტაბი წარმოადგენს გარდამავალ შეფარდებას „საყრდენი რუკისკენ“ (Grundkarte გერმანიაში) ან საბაზისო რუკისკენ (საქართველოში, Basiskarte ავსტრიაში), რომელიც მთლიანად ფოტოგრამმეტრულად მიიღება. უფრო წვრილმასშტაბში კი (1:10,000 ან 1: 25,000) გეგმა მოიხსენიება როგორც ტოპოგრაფიული რუკა.

იხილეთ აგრეთვე

ლიტერატურა

სქოლიო

  1. საქართველოს სივრცის დაგეგმარების, არქიტექტურული და სამშენებლო საქმიანობის კოდექსი. საქართველოს კანონი 3213-რს. საქართველოს საკანონმდებლო მაცნე (2018). ციტირების თარიღი: 17.05.2020.
  2. [https://matsne.gov.ge/ka/document/download/4578072/0/ge/pdf მშენებლობის ნებართვის გაცემისა და შენობა-ნაგებობის ექსპლუატაციაში მიღების წესი და პირობები]. საქართველოს მთავრობის დადგენილება N255. საქართველოს საკანონმდებლო მაცნე (2019). ციტირების თარიღი: 17.05.2020.