გოგაშენი: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
ხაზი 49: ხაზი 49:
'''გოგაშენი''' — [[სოფელი]] [[ახალქალაქის მუნიციპალიტეტი|ახალქალაქის მუნიციპალიტეტში]], [[ახალქალაქის პლატო]]ზე, [[მდინარე]] [[მტკვარი|მტკვრის]] მარჯვენა მხარეს, [[ზღვის დონე|ზღვის დონიდან]] 1740 მ., [[ახალქალაქი]]დან დაშორებულია 30 კმ–ით.
'''გოგაშენი''' — [[სოფელი]] [[ახალქალაქის მუნიციპალიტეტი|ახალქალაქის მუნიციპალიტეტში]], [[ახალქალაქის პლატო]]ზე, [[მდინარე]] [[მტკვარი|მტკვრის]] მარჯვენა მხარეს, [[ზღვის დონე|ზღვის დონიდან]] 1740 მ., [[ახალქალაქი]]დან დაშორებულია 30 კმ–ით.


სოფლის ჩრდილო-აღმოსავლეთით მდებარეობს მთავარანგელოზის XIII– XIV სს. ეკლესია. ეკლესია ნაგებია ადგილობრივი, მონაცრისფრო ნათალი ქვებით. აღმოსავლეთ სარკმელს ორმაგი ლილვით შედგენილი ჩარჩო შემოუყვება. ეკლესიასთან ძველი და ახალი გალავანშემოვლებული სასაფლაოა. სოფელში დგას ასევე ღვთისმშობლის ახალი, XIX საუკუნის ეკლესია, სადაც ინახება ადრეული ხანის სტელის ნატეხი. სტელის ერთ გვერდზე გამოსახულია კაცის ფიგურა, რომელსაც მარჯვენა ხელი მკერდზე აქვს მიდებული. მეორე გვერდზე შემორჩენილია სამსაფეხურიან კვარცხლბეკზე დაყრდნობილი ჯვრის ქვედა მკლავი, მესამეზე კი თითქოს გველის კლაკნილი ტანია გამოსახული, მეოთხეზე ცხოველის თავი, დაცქვეტილი სამკუთხა ყურებით. მას ყელზე შემოჭდობილი აქვს ადამიანის ხელი, რომელიც ახრჩობს. ამ გამოსახულებას ზევიდან ჯვარი აზის. ვანის ქვაბთა განგების XV-XVI საუკუნეთა მინაწერების მიხედვით, როსტევან რჩეულას ძემ (რჩეულაშვილი) ვანის ქვაბთა მონასტერს შესწირა „გულარშნისა ქუეშეთ აბჯარაული ზუარი“. აბჯარაული ახლაც გოგაშენს ეკუთვნის (მდებარეობს მტკვრის მარჯვ. ნაპირზე, გოგაშენის ქვევით), ამიტომ ამ მინაწერში გოგაშენი უნდა იგულისხმებოდეს. 1595 „[[გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი|გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთრის]]“ მიხედვით, გოგაშენი შედიოდა ახალქალაქის ლივის თმოგვის ნაჰიეში (რაიონი). იმჟამად ის ჭაჭკრის (იმდროინდელი სოფელი) სახნავ-სათესი ტერიტორია იყო და მარცვლეულის მოსავალზე წლიურად შეწერილი ჰქონდა 500 ახჩა. სავარაუდოდ XIX საუკუნეში, გოგაშენი ისევ მოშენებულა. ახლა აქ 80-მდე კომლია. მაცხოვრებელთა გვარებია: [[ხუციშვილი]], [[ხოსიტაშვილი]], [[ცისკარიძე]], [[კოჟორიძე]], [[ნათენაძე]], [[თაქთაქიძე]], [[ბერიძე]].
სოფლის ჩრდილო-აღმოსავლეთით მდებარეობს მთავარანგელოზის XIII– XIV საუკუნეების ეკლესია. ეკლესია ნაგებია ადგილობრივი, მონაცრისფრო ნათალი ქვებით. აღმოსავლეთ სარკმელს ორმაგი ლილვით შედგენილი ჩარჩო შემოუყვება. ეკლესიასთან ძველი და ახალი გალავანშემოვლებული სასაფლაოა. სოფელში დგას ასევე ღვთისმშობლის ახალი, XIX საუკუნის ეკლესია, სადაც ინახება ადრეული ხანის სტელის ნატეხი. სტელის ერთ გვერდზე გამოსახულია კაცის ფიგურა, რომელსაც მარჯვენა ხელი მკერდზე აქვს მიდებული. მეორე გვერდზე შემორჩენილია სამსაფეხურიან კვარცხლბეკზე დაყრდნობილი ჯვრის ქვედა მკლავი, მესამეზე კი თითქოს გველის კლაკნილი ტანია გამოსახული, მეოთხეზე ცხოველის თავი, დაცქვეტილი სამკუთხა ყურებით. მას ყელზე შემოჭდობილი აქვს ადამიანის ხელი, რომელიც ახრჩობს. ამ გამოსახულებას ზევიდან ჯვარი აზის. ვანის ქვაბთა განგების XV-XVI საუკუნეთა მინაწერების მიხედვით, როსტევან რჩეულას ძემ (რჩეულაშვილი) ვანის ქვაბთა მონასტერს შესწირა „გულარშნისა ქუეშეთ აბჯარაული ზუარი“. აბჯარაული ახლაც გოგაშენს ეკუთვნის (მდებარეობს მტკვრის მარჯვ. ნაპირზე, გოგაშენის ქვევით), ამიტომ ამ მინაწერში გოგაშენი უნდა იგულისხმებოდეს. 1595 „[[გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი|გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთრის]]“ მიხედვით, გოგაშენი შედიოდა ახალქალაქის ლივის თმოგვის ნაჰიეში (რაიონი). იმჟამად ის ჭაჭკრის (იმდროინდელი სოფელი) სახნავ-სათესი ტერიტორია იყო და მარცვლეულის მოსავალზე წლიურად შეწერილი ჰქონდა 500 ახჩა. სავარაუდოდ XIX საუკუნეში, გოგაშენი ისევ მოშენებულა. ახლა აქ 80-მდე კომლია. მაცხოვრებელთა გვარებია: [[ხუციშვილები]], [[ხოსიტაშვილები]], [[ცისკარიძეები]], [[კოჟორიძეები]], [[ნათენაძეები]], [[თაქთაქიძეები]], [[ბერიძეები]].


==დემოგრაფია==
==დემოგრაფია==

12:01, 7 იანვარი 2020-ის ვერსია

სოფელი
გოგაშენი
ქვეყანა საქართველოს დროშა საქართველო
მხარე სამცხე-ჯავახეთის მხარე
მუნიციპალიტეტი ახალქალაქის მუნიციპალიტეტი
კოორდინატები 41°22′16″ ჩ. გ. 43°18′06″ ა. გ. / 41.37111° ჩ. გ. 43.30167° ა. გ. / 41.37111; 43.30167
ადრეული სახელები გოგაშენი
ცენტრის სიმაღლე 1900
მოსახლეობა 272[1] კაცი (2014)
ეროვნული შემადგენლობა ქართველები (98,5 %)
სასაათო სარტყელი UTC+4
გოგაშენი — საქართველო
გოგაშენი
გოგაშენი — სამცხე-ჯავახეთის მხარე
გოგაშენი
გოგაშენი — ახალქალაქის მუნიციპალიტეტი
გოგაშენი

გოგაშენისოფელი ახალქალაქის მუნიციპალიტეტში, ახალქალაქის პლატოზე, მდინარე მტკვრის მარჯვენა მხარეს, ზღვის დონიდან 1740 მ., ახალქალაქიდან დაშორებულია 30 კმ–ით.

სოფლის ჩრდილო-აღმოსავლეთით მდებარეობს მთავარანგელოზის XIII– XIV საუკუნეების ეკლესია. ეკლესია ნაგებია ადგილობრივი, მონაცრისფრო ნათალი ქვებით. აღმოსავლეთ სარკმელს ორმაგი ლილვით შედგენილი ჩარჩო შემოუყვება. ეკლესიასთან ძველი და ახალი გალავანშემოვლებული სასაფლაოა. სოფელში დგას ასევე ღვთისმშობლის ახალი, XIX საუკუნის ეკლესია, სადაც ინახება ადრეული ხანის სტელის ნატეხი. სტელის ერთ გვერდზე გამოსახულია კაცის ფიგურა, რომელსაც მარჯვენა ხელი მკერდზე აქვს მიდებული. მეორე გვერდზე შემორჩენილია სამსაფეხურიან კვარცხლბეკზე დაყრდნობილი ჯვრის ქვედა მკლავი, მესამეზე კი თითქოს გველის კლაკნილი ტანია გამოსახული, მეოთხეზე — ცხოველის თავი, დაცქვეტილი სამკუთხა ყურებით. მას ყელზე შემოჭდობილი აქვს ადამიანის ხელი, რომელიც ახრჩობს. ამ გამოსახულებას ზევიდან ჯვარი აზის. ვანის ქვაბთა განგების XV-XVI საუკუნეთა მინაწერების მიხედვით, როსტევან რჩეულას ძემ (რჩეულაშვილი) ვანის ქვაბთა მონასტერს შესწირა „გულარშნისა ქუეშეთ აბჯარაული ზუარი“. აბჯარაული ახლაც გოგაშენს ეკუთვნის (მდებარეობს მტკვრის მარჯვ. ნაპირზე, გოგაშენის ქვევით), ამიტომ ამ მინაწერში გოგაშენი უნდა იგულისხმებოდეს. 1595 „გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთრის“ მიხედვით, გოგაშენი შედიოდა ახალქალაქის ლივის თმოგვის ნაჰიეში (რაიონი). იმჟამად ის ჭაჭკრის (იმდროინდელი სოფელი) სახნავ-სათესი ტერიტორია იყო და მარცვლეულის მოსავალზე წლიურად შეწერილი ჰქონდა 500 ახჩა. სავარაუდოდ XIX საუკუნეში, გოგაშენი ისევ მოშენებულა. ახლა აქ 80-მდე კომლია. მაცხოვრებელთა გვარებია: ხუციშვილები, ხოსიტაშვილები, ცისკარიძეები, კოჟორიძეები, ნათენაძეები, თაქთაქიძეები, ბერიძეები.

დემოგრაფია

2014 წლის აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 272 ადამიანი.

აღწერის წელი მოსახლეობა კაცი ქალი
2002[2] 349 172 177
2014[1] 272 138 134

ლიტერატურა

  • ბერძენიშვილი დ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 2, თბ., 1977. — გვ. 56.
  • ჯიქია ს., გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი, წგ. 3, თბ., 1958.
  • ბერძენიშვილი დ., ნარკვევები საქართველოს ისტორიული გეოგრაფიიდან. ზემო ქართლი, თბ., 1985.

სქოლიო

  1. 1.0 1.1 მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (ნოემბერი 2014). ციტირების თარიღი: 7 ნოემბერი, 2016.
  2. საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის ძირითადი შედეგები, ტომი II