ხიდისთავი (ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტი): განსხვავება გადახედვებს შორის

ხიდისთავი
სოფელი
	ხიდისთავი;
ქვეყანა	საქართველო
მხარე	გურიის მხარე
მუნიციპალიტეტი	ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტი
თემი	ხიდისთავი
კოორდინატები	41°57′38″ ჩ. გ. 42°14′25″ ა. გ. / 41.96056° ჩ. გ. 42.24028° ა. გ.
დაარსდა	მეზოლითი
პირველი ხსენება	XVI საუკუნე
ადრეული სახელები	ოცხანა
ცენტრის სიმაღლე	230 მ
მოსახლეობა	303 კაცი (2014)
ეროვნული შემადგენლობა	ქართველები
სასაათო სარტყელი	UTC+04:00
	ხიდისთავი ვიკისაწყობში

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა

[შემოწმებული ვერსია]

← წინა ცვლილება შემდეგი ცვლილება →

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა

ვიზუალურივიკიტექსტი

შიდახაზური

18:05, 5 იანვარი 2019-ის ვერსია

სხვა მნიშვნელობებისთვის იხილეთ ხიდისთავი.

ხიდისთავი — სოფელი ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტში, თემის ცენტრი: (ხიდისთავი, ახალშენი, ზენობანი, მეწიეთი, წიფნაგვარა, ჭაჭიეთი). სოფელში ფუნქციონირებს საზოგადოებრივი ცენტრი. სოფელში არის საჯარო სკოლა.^[3]

გეოგრაფია

მდებარეობს მდინარე გუბაზეულის ნაპირებზე, ზღვის დონიდან 230 მ., ჩოხატაურიდან 7კმ., საჯავახოდან (რკინიგზის უახლოესი სადგური) 27 კმ. სოფელში გადის ჩოხატაური-ბახმაროს საავტომობილო გზა.

ისტორია

1964 წლის მაისში ჩოხატაურის მხარეთმცოდნეობის მუზეუმის ექსპედიციამ (რ. გიორგაძე, ალ. კალანდაძე) მდინარეების კალაშისა და გუბაზოულის შესაყარში აღმოაჩინეს მეზოლითური ნამოსახლარი.^[4] მოპოვებულ ძეგლებშია ბრინჯაოს თოხები, ბრინჯაოს ბარი, სპილენძის ზოდები, სპილენძის ქვაბი და ა.შ.^[5]

ხიდისთავის ძველი სახელწოდებაა ოცხანა. ის იყო ბასილეთის სასოფლო საზოგადოების ცენტრი, რომელშიც შედიოდა სოფლები ოცხანა, ბასილეთი და მეწიეთი. აქ მოდიოდა ვაზის ჯიში ოცხანური საფერე. XVI საუკუნეში ოცხანას მოსახლეობა შეადგენდა 20 კომლს. თემი როსტომ გურიელმა შესწირა ბიჭვინთის ღვთისმშობელს. 1870-იან წლებში საზოგადოების მოსახლეობა 400 კომლს შეადგენდა. ოცხანაში მოქმედებდა ბაზარი და ამიტომ ხიდისთავი ქალაქადაც მოიხსენიებოდა.^[6]1903 წელს სოფელში გაიხსნა ბიბლიოთეკა. 1908 წელს სოფლები ხიდისთავი და ოცნახა ცალ-ცალკე იყო აღწერილი. 1905 წლის რევოლუციის დროს აქ იმართებოდა პოლიტიკური კრებები, რის აღსანიშნავადაც დგას ობელისკი^[7] საბჭოთა პერიოდში მოქმედებდა კოლმეურნეობა, რომლის ძირითადი საქმიანობა მეჩაიეობა და მეცხოველეობა იყო.

დემოგრაფია

აღწერის წელი	მოსახლეობა	კაცი	ქალი
1883^[8]	1944
1893^[9]	2598		,
1908^[10]	1404
2002^[2]	463	202	261
2014^[1]	303	143	160

ცნობილი ადამიანები

სოფელში დაიბადნენ:

გაიოზ გოგიბერიძე ― მსახიობი.
ანა კალანდაძე ― პოეტი.
ალექსანდრე კალანდაძე ― არქეოლოგი, ისტორიკოსი.
ქეთევან ლომთათიძე ― ენათმეცნიერი.

გალერეა

ანა კალანდაძის სახლი
ხიდისთავის საჯარო სკოლა
ნოდარ დუმბაძის სახელობის ხიდი მდინარე გუბაზოულზე
სოფლის ყოფილი ადმინისტრაციული შენობა
1905 წლის ობელისკი
ბიბლიოთეკა
ავტობუსის გაჩერება
მდინარე გუბაზოული

ლიტერატურა

ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11, თბ., 1987. — გვ. 480.

რესურსები ინტერნეტში

რეპორტაჟი ხიდისთავიდან

სქოლიო

↑ ^1.0 ^1.1 მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (ნოემბერი 2014). ციტირების თარიღი: 7 ნოემბერი, 2016.
↑ ^2.0 ^2.1 საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის ძირითადი შედეგები, ტომი II
↑ საგანმანათლებლო დაწესებულებების კატალოგი
↑ დ. ქორიძე, „კოლხური კულტურისთვის დამახასიათებელი ძეგლები ჩოხატაურის რაიონიდან“, ჩოხატაურის მხარეთმცოდნეობის მუზეუმის მეორე სამეცნიერო სესია გვ 16 — 1964 წ.
↑ რ. გიორგაძე„ახალი აღმოჩენები“ //„ლენინის დროშა“ — 6 ივნისი, 1964 წ.
↑ დიმიტრი ბაქრაძე, „არქეოლოგიური მოგზაურობა გურიასა და აჭარაში“, გვ.177 — ბათუმი, „საბჭოთა აჭარა“, 1987
↑ მ. კილაძე, გურიის გლეხთა რევოლუციური ბრძოლის სახელოვანი ფურცელი, გაზეთი „ლენინის დროშა“, N10, გვ 3., 1955 წ.
↑ Кавказский календарь на 1885 год გვ. 215
↑ Кавказский календарь на 1894 год გვ. 340
↑ Кавказский календарь на 1910 год

[აღწერა_2014-1] 1.0 ^1.1 მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (ნოემბერი 2014). ციტირების თარიღი: 7 ნოემბერი, 2016.

[აღწერა_2002-2] 2.0 ^2.1 საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის ძირითადი შედეგები, ტომი II

[3] საგანმანათლებლო დაწესებულებების კატალოგი

[4] დ. ქორიძე, „კოლხური კულტურისთვის დამახასიათებელი ძეგლები ჩოხატაურის რაიონიდან“, ჩოხატაურის მხარეთმცოდნეობის მუზეუმის მეორე სამეცნიერო სესია გვ 16 — 1964 წ.

[5] რ. გიორგაძე„ახალი აღმოჩენები“ //„ლენინის დროშა“ — 6 ივნისი, 1964 წ.

[6] დიმიტრი ბაქრაძე, „არქეოლოგიური მოგზაურობა გურიასა და აჭარაში“, გვ.177 — ბათუმი, „საბჭოთა აჭარა“, 1987

[7] მ. კილაძე, გურიის გლეხთა რევოლუციური ბრძოლის სახელოვანი ფურცელი, გაზეთი „ლენინის დროშა“, N10, გვ 3., 1955 წ.

[8] Кавказский календарь на 1885 год გვ. 215

[9] Кавказский календарь на 1894 год გვ. 340

[10] Кавказский календарь на 1910 год

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

@@ ხაზი 51: / ხაზი 51: @@
 წლის მაისში ჩოხატაურის მხარეთმცოდნეობის მუზეუმის ექსპედიციამ (რ. გიორგაძე, ალ. კალანდაძე) მდინარეების [[კალაშა|კალაშისა]] და [[გუბაზოული]]ს შესაყარში აღმოაჩინეს [[მეზოლითი|მეზოლითური]] ნამოსახლარი.<ref>''დ. ქორიძე,'' „კოლხური კულტურისთვის დამახასიათებელი ძეგლები ჩოხატაურის რაიონიდან“, ჩოხატაურის მხარეთმცოდნეობის მუზეუმის მეორე სამეცნიერო სესია გვ 16 — 1964 წ.</ref> მოპოვებულ ძეგლებშია [[ბრინჯაო]]ს თოხები, ბრინჯაოს ბარი, [[სპილენძი]]ს ზოდები, სპილენძის ქვაბი და ა.შ.<ref>''რ. გიორგაძე''„ახალი აღმოჩენები“ //„ლენინის დროშა“ — 6 ივნისი, 1964 წ.</ref>
-ხიდისთავის ძველი სახელწოდებაა ოცხანა. ის იყო ბასილეთის სასოფლო საზოგადოების ცენტრი, რომელშიც შედიოდა სოფლები ოცხანა, [[ბასილეთი]] და [[მეწიეთი]]. აქ მოდიოდა [[ვაზი]]ს ჯიში [[ოცხანური საფერე]]. XVI საუკუნეში ოცხანას მოსახლეობა შეადგენდა 20 კომლს. თემი [[როსტომ გურიელი|როსტომ გურიელმა]] შესწირა ბიჭვინთის ღვთისმშობელს. 1870-იან წლებში საზოგადოების მოსახლეობა 400 კომლს შეადგენდა. ოცხანაში მოქმედებდა ბაზარი და ამიტომ ხიდისთავი ქალაქადაც მოიხსენიებოდა.<ref>''დიმიტრი ბაქრაძე'', „არქეოლოგიური მოგზაურობა გურიასა და აჭარაში“, გვ.177 — ბათუმი, „საბჭოთა აჭარა“, 1987</ref>1903 წელს სოფელში გაიხსნა ბიბლიოთეკა.
+ხიდისთავის ძველი სახელწოდებაა ოცხანა. ის იყო ბასილეთის სასოფლო საზოგადოების ცენტრი, რომელშიც შედიოდა სოფლები ოცხანა, [[ბასილეთი]] და [[მეწიეთი]]. აქ მოდიოდა [[ვაზი]]ს ჯიში [[ოცხანური საფერე]]. XVI საუკუნეში ოცხანას მოსახლეობა შეადგენდა 20 კომლს. თემი [[როსტომ გურიელი|როსტომ გურიელმა]] შესწირა ბიჭვინთის ღვთისმშობელს. 1870-იან წლებში საზოგადოების მოსახლეობა 400 კომლს შეადგენდა. ოცხანაში მოქმედებდა ბაზარი და ამიტომ ხიდისთავი ქალაქადაც მოიხსენიებოდა.<ref>''დიმიტრი ბაქრაძე'', „არქეოლოგიური მოგზაურობა გურიასა და აჭარაში“, გვ.177 — ბათუმი, „საბჭოთა აჭარა“, 1987</ref>1903 წელს სოფელში გაიხსნა ბიბლიოთეკა. 1908 წელს სოფლები ხიდისთავი და ოცნახა ცალ-ცალკე იყო აღწერილი. [[გურიის რესპუბლიკა|1905 წლის რევოლუციის]] დროს აქ იმართებოდა პოლიტიკური კრებები, რის აღსანიშნავადაც დგას ობელისკი<ref>''მ. კილაძე'', გურიის გლეხთა რევოლუციური ბრძოლის სახელოვანი ფურცელი, გაზეთი „ლენინის დროშა“, N10, გვ 3., 1955 წ.</ref> საბჭოთა პერიოდში მოქმედებდა კოლმეურნეობა, რომლის ძირითადი საქმიანობა [[მეჩაიეობა]] და [[მეცხოველეობა]] იყო.
-სოფელში დგას ობელისკი, რომელიც აღმართულია იმის ნიშნად, რომ [[გურიის რესპუბლიკა|1905 წლის რევოლუციის]] დროს აქ სიტყვით გამოვიდა [[იოსებ სტალინი]].<ref>''მ. კილაძე'', გურიის გლეხთა რევოლუციური ბრძოლის სახელოვანი ფურცელი, გაზეთი „ლენინის დროშა“, N10, გვ 3., 1955 წ.</ref> სტალინის სახელი ეწოდა საბჭოთა პერიოდში მოქმედ კოლმეურნეობას, რომლის ძირითადი საქმიანობა [[მეჩაიეობა]] და [[მეცხოველეობა]] იყო.
 ==დემოგრაფია==
-წლის აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 303 ადამიანი.
 {| class="wikitable" style="text-align:right"
@@ ხაზი 66: / ხაზი 63: @@
 |  1893<ref>[https://dlib.rsl.ru/viewer/01003825007#?page=340 Кавказский календарь на 1894 год გვ. 340]</ref> ||   {{ზრდა}} 2598|||| ,
 |-
-| 1908<ref>[https://dlib.rsl.ru/viewer/01003824991#?page=341 Кавказский календарь на 1910 год]</ref> ||{{კლება}} 753||
+| 1908<ref>[https://dlib.rsl.ru/viewer/01003824991#?page=341 Кавказский календарь на 1910 год]</ref> ||{{კლება}} 1404||
 |-
 | 2002<ref name="აღწერა 2002" /> || {{კლება}} 463 || 202 || 261