კოჩოსონი: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
Daliladalo (განხილვა | წვლილი) No edit summary |
Daliladalo (განხილვა | წვლილი) No edit summary |
||
ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
{{მუშავდება|1=[[სპეციალური:Contributions/Daliladalo|Daliladalo]]|2=2018 წლის 30 ნოემბერი}} |
{{მუშავდება|1=[[სპეციალური:Contributions/Daliladalo|Daliladalo]]|2=2018 წლის 30 ნოემბერი}} |
||
'' |
'''კოჩოსონი''' ( {{lang-ko3 | 고조선 | 古 朝鮮}}, "უძველესი" იოზეონი) არის პირველი [[კორეა | კორეული]] სახელმწიფო. "[Samguk Yusa]" და სხვა შუა საუკუნეების კორეული ისტორიული ნაშრომების თანახმად, იგი დაარსდა ძვ.წ. 2333 წელს ტანგუნის მიერ მდინარეების [[ლიაოხე]]სა და [[ტედონგანი]]-ს ნაპირებზე და დაფარა ჩრდილოეთით კორეის ნახევარკუნძული და სამხრეთ მანჩურია. ეს ადრეული დაფუძნების თარიღი კითხვის ნიშანს ბადებს მკვლევარებში. <ref>[http://lankov.oriental.ru/d51.shtml Статья [[Андрей Ланьков|Андрея Ланькова]] о корейском национализме]</ref> არ არსებობს წერილობითი მითითებები ამ სახელმწიფოში, ში ცზის (ისტორიული შენიშვნები) ნამუშევრებამდე, ანუ ძვ.წ. პირველ საუკუნეში აღწერილი უცნობ წყაროებზე მიკვლევამდე. |
||
ჩინურ და |
ჩინურ და კორეულს წყაროებში უძველესი ხოსონის ეპოქა ხშირად იყოფა სხვადასხვა პერიოდებად, სახელდობრ, ის უკავშირდება თითოეული იმ პერიოდის დასაწყისში მდგომ ლიდერებს. ეს განყოფილება მოიცავს კოჩოსონ ტანგუნას (2333 - 1100 ძვ,წ.), როდესაც სახელმწიფოს მართავდა უკვდავი ღმერთი ტანგუნი. ასევე უკავშირდება კოჩოსონ კინჯას (1100 - 194 ძვ.წ.) საუკუნეების განმავლობაში ჩინეთის მოთხოვნების გასამართლებლად ამ მიწებზე და კოჩოსონ ვაიმანს (194 - 108 ძვ.წ.), მაგრამ ისტორიული მეცნიერება ასევე ეხება უძველეს კოჩოსონსაც, როგორც მუდმივად არსებული ტომობრივ კავშირის. ეს დანაწევრება უკავშირდება არა ისტორიას, არამედ იმ მითოლოგიას, რომელიც ჩამოყალიბდა საჩივრის დასაბუთების სისტემის შექმნისას. |
||
== ხალხი == |
== ხალხი == |
||
უძველესი |
უძველესი კოჩოსონის ხალხი ალბათ ჰიპოტეტურ ენათა ოჯახს, პუესკოს ეკუთვნოდა, თუმცა ეს არ არის ცნობილი დაზუსტებით, რადგან რამდენიმე ცნობილი სიტყვა მხოლოდ ჩინურ გადმოცემაში შემორჩა. ისინი გადანაწილდნენ [[მანჯურია|მანჩურიაში]], ლიონონინგის ნახევარკუნძულზე და კორეის ნახევარკუნძულზე. კოჩოსონი გავრცობილი იყო ქვემო მანჯურიასა და კორეის ნახევარკუნძულის ჩრდილოეთით. |
||
== გეოგრაფია == |
== გეოგრაფია == |
||
უძველესი დასახლებებისა და არქეოლოგიური მტკიცებულებების |
უძველესი დასახლებებისა და არქეოლოგიური მტკიცებულებების სხვადასხვა ინტერპრეტაციის წარმოდგენილი სახელების გამო, კოჩოსონის ისტორიული ცენტრი იქნებოდა თანამედროვე თანამედროვე [[ფხენიანი]]ს მიდამოზე, ან [[ლიოხის]] მდინარის არეალში, ჩრდილო-აღმოსავლეთით ჩრდილო-კორეასა და ჩინეთს შორის. |
||
კულტურის ამ სახელმწიფო შეიძლება ცალსახად განისაზღვროს, როგორც კულტურა |
კულტურის ამ სახელმწიფო შეიძლება ცალსახად განისაზღვროს, როგორც კულტურა, რომელიც ჩნდება ძვ.წ. VIII საუკუნეში. |
||
დაახლოებით 300 ძვ. |
დაახლოებით 300 ძვ.წ. უძველესი კოჩოსონი დასავლეთში იანთან ომის შემდეგ დასავლეთში დაკარგა დიდი ტერიტორია. რაც აღწერილია მე -13 საუკუნეში ნაწარმოებში სახელად "ისტორიული შენიშვნები". |
||
== |
== ლეგენდა == |
||
⚫ | |||
[[პეტუტუნის]], სადაც ლეგენდის მიხედვით, ტანგუნის მამა ზეციდან ჩამოვიდა.]] |
|||
⚫ | |||
ცის უფალმა [[ |
ცის უფალმა [[ხვანინ]]მა (환인; 桓 因, რომლის სახელიც ასევე გვხვდება ინდუ ბუდისტურ ნაწერებში) იყო შვილი ჰვანინისა და სურდა დედამიწაზე ცხოვრება ხალხთან ერთად. Hwanun ჩამოვიდა მთა [[პექტუსანი]]დან სამი ათასი თანაშემწით და დააარსდა ქალაქი [Sinsi] (신시; 神 市, "ღვთის ქალაქი" ან "წმინდა ქალაქი"). ღრუბლების, წვიმისა და ქარის მინისტებთან ერთად მან შეიმუშავა კანონის უზენაესობა და მორალური კანონები და ასწავლიდა ხალხს ხელოვნებას, მედიცინას და სოფლის მეურნეობას. |
||
იმ დროს მღვიმეში ვეფხვი და დათვი ცხოვრობდნენ ერთად, რომელმაც დღე და ღამე ლოცულობდნენ ადამიანური სახის მიღებისთვის. მათი ლოცვების მოსმენის შემდეგ, [[ხვანინ]]მა შეისმინა თხოვნა. |
|||
იმ დროს მღვიმე და დათვი ცხოვრობდა მღვიმეში, რომელმაც დღე და ღამე ლონდონში ლოცულობდა ადამიანური ფორმის შესახებ. მათ ლოცვების მოსმენის შემდეგ, ჰუვანუნმა მათ ორმოცდაათი კვერცხი და ჩერნობილი დაიმკვიდრა და მხოლოდ ის დასჭირდა, რომ საჭმელად შეჭამა და მზისგან ასი დღის განმავლობაში შეინარჩუნოს. ვეფხვი მალევე დატოვა და მღვიმე დატოვა, მაგრამ დათვი დარჩა და 21 დღის შემდეგ ქალბატონია. |
|||
ქალი დათვი (unne, 웅녀, 熊 女) ძალიან მადლობელი იყო Hwanun და შეთავაზება მას. თუმცა, მას ქმარი სჭირდა და მალევე ის სამწუხარო გახდა და დაუღალავად ლოცულობდა ბავშვის სავალდებულო ხის ქვეშ [Sandalwood] ბიოლოგიის ქვეშ. Hwanun- მა თავისი ლოცვა მოისმინა და ცოლად მოიყვანა და მალევე ბიჭი, Wangoma [Tangun]] (დაბადებული 檀 君王 儉) დაიბადა. |
ქალი დათვი (unne, 웅녀, 熊 女) ძალიან მადლობელი იყო Hwanun და შეთავაზება მას. თუმცა, მას ქმარი სჭირდა და მალევე ის სამწუხარო გახდა და დაუღალავად ლოცულობდა ბავშვის სავალდებულო ხის ქვეშ [Sandalwood] ბიოლოგიის ქვეშ. Hwanun- მა თავისი ლოცვა მოისმინა და ცოლად მოიყვანა და მალევე ბიჭი, Wangoma [Tangun]] (დაბადებული 檀 君王 儉) დაიბადა. |
22:15, 30 ნოემბერი 2018-ის ვერსია
{{subst:ET|თარგის გამოყენების შეცდომა! ეს თარგი გამოიყენება subst-ის მეშვეობით. პრობლემის აღმოსაფხვრელად ჩაანაცვლეთ თარგი {{მუშავდება}} თარგით {{subst:მუშავდება}}.}}{{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/{{subst:REVISIONUSER}}|{{subst:REVISIONUSER}}]].|{{subst:CURRENTDAY}}|{{subst:CURRENTMONTH}}|{{subst:CURRENTYEAR}}}}
კოჩოსონი ( კორ. 고조선 ?, 古 朝鮮?, "უძველესი" იოზეონი) არის პირველი კორეული სახელმწიფო. "[Samguk Yusa]" და სხვა შუა საუკუნეების კორეული ისტორიული ნაშრომების თანახმად, იგი დაარსდა ძვ.წ. 2333 წელს ტანგუნის მიერ მდინარეების ლიაოხესა და ტედონგანი-ს ნაპირებზე და დაფარა ჩრდილოეთით კორეის ნახევარკუნძული და სამხრეთ მანჩურია. ეს ადრეული დაფუძნების თარიღი კითხვის ნიშანს ბადებს მკვლევარებში. [1] არ არსებობს წერილობითი მითითებები ამ სახელმწიფოში, ში ცზის (ისტორიული შენიშვნები) ნამუშევრებამდე, ანუ ძვ.წ. პირველ საუკუნეში აღწერილი უცნობ წყაროებზე მიკვლევამდე.
ჩინურ და კორეულს წყაროებში უძველესი ხოსონის ეპოქა ხშირად იყოფა სხვადასხვა პერიოდებად, სახელდობრ, ის უკავშირდება თითოეული იმ პერიოდის დასაწყისში მდგომ ლიდერებს. ეს განყოფილება მოიცავს კოჩოსონ ტანგუნას (2333 - 1100 ძვ,წ.), როდესაც სახელმწიფოს მართავდა უკვდავი ღმერთი ტანგუნი. ასევე უკავშირდება კოჩოსონ კინჯას (1100 - 194 ძვ.წ.) საუკუნეების განმავლობაში ჩინეთის მოთხოვნების გასამართლებლად ამ მიწებზე და კოჩოსონ ვაიმანს (194 - 108 ძვ.წ.), მაგრამ ისტორიული მეცნიერება ასევე ეხება უძველეს კოჩოსონსაც, როგორც მუდმივად არსებული ტომობრივ კავშირის. ეს დანაწევრება უკავშირდება არა ისტორიას, არამედ იმ მითოლოგიას, რომელიც ჩამოყალიბდა საჩივრის დასაბუთების სისტემის შექმნისას.
ხალხი
უძველესი კოჩოსონის ხალხი ალბათ ჰიპოტეტურ ენათა ოჯახს, პუესკოს ეკუთვნოდა, თუმცა ეს არ არის ცნობილი დაზუსტებით, რადგან რამდენიმე ცნობილი სიტყვა მხოლოდ ჩინურ გადმოცემაში შემორჩა. ისინი გადანაწილდნენ მანჩურიაში, ლიონონინგის ნახევარკუნძულზე და კორეის ნახევარკუნძულზე. კოჩოსონი გავრცობილი იყო ქვემო მანჯურიასა და კორეის ნახევარკუნძულის ჩრდილოეთით.
გეოგრაფია
უძველესი დასახლებებისა და არქეოლოგიური მტკიცებულებების სხვადასხვა ინტერპრეტაციის წარმოდგენილი სახელების გამო, კოჩოსონის ისტორიული ცენტრი იქნებოდა თანამედროვე თანამედროვე ფხენიანის მიდამოზე, ან ლიოხის მდინარის არეალში, ჩრდილო-აღმოსავლეთით ჩრდილო-კორეასა და ჩინეთს შორის.
კულტურის ამ სახელმწიფო შეიძლება ცალსახად განისაზღვროს, როგორც კულტურა, რომელიც ჩნდება ძვ.წ. VIII საუკუნეში.
დაახლოებით 300 ძვ.წ. უძველესი კოჩოსონი დასავლეთში იანთან ომის შემდეგ დასავლეთში დაკარგა დიდი ტერიტორია. რაც აღწერილია მე -13 საუკუნეში ნაწარმოებში სახელად "ისტორიული შენიშვნები".
ლეგენდა
ლეგენდის მიხედვით, ტანგუნის მამა ზეციდან ჩამოვიდა. ლეგენდის თანახმად, კორეა კორეის დამფუძნებელი არია ლეგენდარული ტანგუნი. კორეის დამფუძნებელი მითის უძველესი ჩანაწერი გამოჩნდა X-XI ს-ის ქრონიკაში სამგუკ იუსი. მსგავსი ამბავი შეგიძლიათ იხილოთ ჩევან უნგში.
ცის უფალმა ხვანინმა (환인; 桓 因, რომლის სახელიც ასევე გვხვდება ინდუ ბუდისტურ ნაწერებში) იყო შვილი ჰვანინისა და სურდა დედამიწაზე ცხოვრება ხალხთან ერთად. Hwanun ჩამოვიდა მთა პექტუსანიდან სამი ათასი თანაშემწით და დააარსდა ქალაქი [Sinsi] (신시; 神 市, "ღვთის ქალაქი" ან "წმინდა ქალაქი"). ღრუბლების, წვიმისა და ქარის მინისტებთან ერთად მან შეიმუშავა კანონის უზენაესობა და მორალური კანონები და ასწავლიდა ხალხს ხელოვნებას, მედიცინას და სოფლის მეურნეობას.
იმ დროს მღვიმეში ვეფხვი და დათვი ცხოვრობდნენ ერთად, რომელმაც დღე და ღამე ლოცულობდნენ ადამიანური სახის მიღებისთვის. მათი ლოცვების მოსმენის შემდეგ, ხვანინმა შეისმინა თხოვნა.
ქალი დათვი (unne, 웅녀, 熊 女) ძალიან მადლობელი იყო Hwanun და შეთავაზება მას. თუმცა, მას ქმარი სჭირდა და მალევე ის სამწუხარო გახდა და დაუღალავად ლოცულობდა ბავშვის სავალდებულო ხის ქვეშ [Sandalwood] ბიოლოგიის ქვეშ. Hwanun- მა თავისი ლოცვა მოისმინა და ცოლად მოიყვანა და მალევე ბიჭი, Wangoma [Tangun]] (დაბადებული 檀 君王 儉) დაიბადა.
Tangun აღადგინა ტახტზე 50 წლის შემდეგ გაწევრიანების იმპერატორი Yao. მან ქალაქის დედაქალაქში ასადალი გადასცა მთის პეგაკ (ან კიოლჰოლში). 1500 წლის შემდეგ წელიწადი კიმი, ვუ-ვანგი ჟუ დინასტი ერთ-ერთ მემკვიდრეობას ანიჭებს [ ) ჯოზონუ და თუნუნუნმა კაპიტანი გადაინაცვლეს ჭანანგი. საბოლოოდ, 1908 წლის ასაკში ის დაბრუნდა ასადალში და გახდა მთების ღმერთი.
Tonguk Thonnam (1485) მიხედვით, კოკოზონი დაარსდა 2333 წელს. ე. დაარსდა სხვადასხვა
- ↑ Статья Андрея Ланькова о корейском национализме