ალექსანდრე სუმბათაშვილ-იუჟინი: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 2: ხაზი 2:
'''ალექსანდრე ივანეს ძე სუმბათაშვილ-იუჟინი''' ([[რუს.]] Южин, Александр Иванович (ნამდვილი გვარი: Сумбатов)) (დ. 4 სექტემბერი/[[16 სექტემბერი]], [[1857]], სოფ. [[კუკუევკა]], ახლანდელი [[ტულის ოლქი]] - გ. [[17 სექტემბერი]], [[1927]], [[ჟუან-დე-პენი]], [[ნიცა|ნიცის]] მახლობლად, დაკრძალულია [[მოსკოვი|მოსკოვში]], [[ნოვოდევიჩის სასაფლაო]]ზე), [[რუსები|რუსი]] დრამატურგი, მსახიობი. წარმოშობით [[ქართველები|ქართველი]]. რსფსრ სახალხო არტისტი (1922). 1863-1877 წლებში ცხოვრობდა [[საქართველო]]ში.
'''ალექსანდრე ივანეს ძე სუმბათაშვილ-იუჟინი''' ([[რუს.]] Южин, Александр Иванович (ნამდვილი გვარი: Сумбатов)) (დ. 4 სექტემბერი/[[16 სექტემბერი]], [[1857]], სოფ. [[კუკუევკა]], ახლანდელი [[ტულის ოლქი]] - გ. [[17 სექტემბერი]], [[1927]], [[ჟუან-დე-პენი]], [[ნიცა|ნიცის]] მახლობლად, დაკრძალულია [[მოსკოვი|მოსკოვში]], [[ნოვოდევიჩის სასაფლაო]]ზე), [[რუსები|რუსი]] დრამატურგი, მსახიობი. წარმოშობით [[ქართველები|ქართველი]]. რსფსრ სახალხო არტისტი (1922). 1863-1877 წლებში ცხოვრობდა [[საქართველო]]ში.
==ბიოგრაფია==
==ბიოგრაფია==
დაამთავრა თბილისის ვაჟთა I გიმნაზია. 1877-1881 წლებში სწავლობდა პეტერბურგის უნივერსიტეტის იურიდიულ ფაკულტეტზე. მისი პირველი პიესებია "ცხოვრების უფლებები" (1877, დაკარგულია), "მეხამრიდი" (1879;1885 [[ვლადიმერ ნემიროვიჩ-დანჩენკო]]სთან ერთად გადააკეტა პიესად "შავარდნები და ყორნები").
დაამთავრა თბილისის ვაჟთა I გიმნაზია. 1877-1881 წლებში სწავლობდა პეტერბურგის უნივერსიტეტის იურიდიულ ფაკულტეტზე. მისი პირველი პიესებია "ცხოვრების უფლებები" (1877, დაკარგულია), "მეხამრიდი" (1879;1885 [[ვლადიმერ ნემიროვიჩ-დანჩენკო]]სთან ერთად გადააკეტა პიესად "შავარდნები და ყორნები"). ავტორია ოცამდე პიესისა, რომელთა ძირითადი ნაწილი სოციალურ პრობლემატიკას ეძღვნება ("საუკუნის ქალიშვილი", 1860; "სახელგანთქმული კაცის მეუღლე", 1884; "ჯაჭვები", 1886; "მზის ჩასვლა", 1889 და სხვა). სუმბათაშვილ-იუჟინის პიესებში რომანტიკული პათოსი ერწყმის ჭეშმარიტ რეალიზმს. სუმბათაშვილ-იუჟინმა მძაფრად გაალრიტიკა თავადაზნაურული და ბურჟუაზიული საზოგადოების მანკიერებანი ("ჯენტლმენი", 1897; "ირინეს თემი", 1901; "ბადე", 1903; "ბელადები", 1907). ავტორია ისტორიული დრამებისა ("მეფე იოანე IV", 1884; "ძველი წრთობა", 1895 და სხვა). მისი ესთეტიკური შეხედულებანი განსაკუთრებით გამოვლინდა პიესაში "რაფაელი" (1927).

საქართველოს უძღვნა სუმბათაშვილ-იუჟინმა ისტორიული დრამა "ღალატი" 1903, რომელიც ერთგვარი ნოსტალგიაა ჩვენს გმირულ წარსულზე, მისი პიესები ქართულ ენაზე ითარგმნებოდა 1889 წლიდან (მთარგმნელები [[აკაკი წერეთელი]], [[ვალერიან გუნია]], [[კოტე მესხი]], [[ნიკოლოზ ავალიშვილი]]). პროფესიულ სცენაზე პირველად გამოვიდა 1876 წელს თბილისში სოლცევის ფსევდონიმით, 1878-1879 წლებში გამოვიდა პეტერბურგის თეატრებში.


==ლიტერატურა==
==ლიტერატურა==

11:28, 30 ოქტომბერი 2007-ის ვერსია

ფაილი:1099 301.jpg

ალექსანდრე ივანეს ძე სუმბათაშვილ-იუჟინი (რუს. Южин, Александр Иванович (ნამდვილი გვარი: Сумбатов)) (დ. 4 სექტემბერი/16 სექტემბერი, 1857, სოფ. კუკუევკა, ახლანდელი ტულის ოლქი - გ. 17 სექტემბერი, 1927, ჟუან-დე-პენი, ნიცის მახლობლად, დაკრძალულია მოსკოვში, ნოვოდევიჩის სასაფლაოზე), რუსი დრამატურგი, მსახიობი. წარმოშობით ქართველი. რსფსრ სახალხო არტისტი (1922). 1863-1877 წლებში ცხოვრობდა საქართველოში.

ბიოგრაფია

დაამთავრა თბილისის ვაჟთა I გიმნაზია. 1877-1881 წლებში სწავლობდა პეტერბურგის უნივერსიტეტის იურიდიულ ფაკულტეტზე. მისი პირველი პიესებია "ცხოვრების უფლებები" (1877, დაკარგულია), "მეხამრიდი" (1879;1885 ვლადიმერ ნემიროვიჩ-დანჩენკოსთან ერთად გადააკეტა პიესად "შავარდნები და ყორნები"). ავტორია ოცამდე პიესისა, რომელთა ძირითადი ნაწილი სოციალურ პრობლემატიკას ეძღვნება ("საუკუნის ქალიშვილი", 1860; "სახელგანთქმული კაცის მეუღლე", 1884; "ჯაჭვები", 1886; "მზის ჩასვლა", 1889 და სხვა). სუმბათაშვილ-იუჟინის პიესებში რომანტიკული პათოსი ერწყმის ჭეშმარიტ რეალიზმს. სუმბათაშვილ-იუჟინმა მძაფრად გაალრიტიკა თავადაზნაურული და ბურჟუაზიული საზოგადოების მანკიერებანი ("ჯენტლმენი", 1897; "ირინეს თემი", 1901; "ბადე", 1903; "ბელადები", 1907). ავტორია ისტორიული დრამებისა ("მეფე იოანე IV", 1884; "ძველი წრთობა", 1895 და სხვა). მისი ესთეტიკური შეხედულებანი განსაკუთრებით გამოვლინდა პიესაში "რაფაელი" (1927).

საქართველოს უძღვნა სუმბათაშვილ-იუჟინმა ისტორიული დრამა "ღალატი" 1903, რომელიც ერთგვარი ნოსტალგიაა ჩვენს გმირულ წარსულზე, მისი პიესები ქართულ ენაზე ითარგმნებოდა 1889 წლიდან (მთარგმნელები აკაკი წერეთელი, ვალერიან გუნია, კოტე მესხი, ნიკოლოზ ავალიშვილი). პროფესიულ სცენაზე პირველად გამოვიდა 1876 წელს თბილისში სოლცევის ფსევდონიმით, 1878-1879 წლებში გამოვიდა პეტერბურგის თეატრებში.

ლიტერატურა

  • ჩხიკვიშვილი დ., ალ. სუმბათაშვილი-იუჟინი, თბ., 1976
  • ნინიკაშვილი კ., ლაღიძე მ., ქსე, ტ. 9, გვ. 603, თბ., 1985