კვიპაროზი: განსხვავება გადახედვებს შორის

კვიპაროსი
	; ხმელთაშუაზღვის კვიპაროსი
მეცნიერული კლასიფიკაცია
სამეფო:	მცენარეები
ოჯახი:	კვიპაროსისებრნი
გვარი:	კვიპაროსი
ლათინური სახელი
	Cupressus
ITIS	183455
NCBI	13468
EOL	34195
IPNI	30002843-2
FW	369914

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა

[შემოწმებული ვერსია]

[შეუმოწმებელი ვერსია]

← წინა ცვლილება შემდეგი ცვლილება →

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა

ვიზუალურივიკიტექსტი

შიდახაზური

23:47, 14 აპრილი 2017-ის ვერსია

კვიპაროსი (Cupressus) — მარადმწვანე ხეების, იშვიათად — ბუჩქების, გვარი კვიპაროსისებრთა ოჯახიდან. პირამიდული ან გაშლილვარჯიანი ხეა. აქვს ყავისფერი ქერქი და ჯვარედინ-საპირისპიროდ განლაგებული ქერქლისებრი წიწვები. მეტნაკლებად მსხვილი, ბურთის ფორმის გირჩები დარგვიდან მეორე წელს მწიფდება. გვარში 15-20 სახეობაა. გავრცელებულია ევროპის, აზიის, ჩრდილოეთ აფრიკისა და ჩრდილოეთ ამერიკის ზომიერად თბილ სარტყელში. ყირიმში, კავკასიასა და შუა აზიის ზოგ რაიონში კულტივირებულია კვიპაროსის 11 სახეობა.

საქართველოში 9 სახეობაა შემოტანილი. მათგან უფრო ფართოდაა გავრცელებული მარადმწვანე კვიპაროსი (Cupressus sempervirens). ამ ხის სიმაღლე 30-60 მ აღწევს. ცნობილია მისი ორი ფორმა: პირამიდული და ჰორიზონტული. კვიპაროსი მეზოფიტია, იტანს 20°C-მდე ყინვას, ნიადაგის მიმართ საკმაოდ უპრეტენზიოა.

კვიპაროსის სამშობლოდ ითვლება ჰიმალაის მთების სამხრეთ კალთები. XIX საუკუნემდე პირამიდულ კვიპაროსს საქართველოში ალვის ხეს ეძახდნენ. ეს სახელი საქართველოში მაზდეანობის გავრცელებას უკავშირდება. სახელი „ალვის ხე“ ანუ „წვის ხე“ თავისი ვიწრო, პირამიდული ჰაბიტუსის გამო, მართლაც, უხდებოდა მარადმწვანე კვიპაროსს, როგორც მაზდეანური სარწმუნოების სიმბოლოს.

საქართველოში ასევე იზრდება ლუზიტანური, ჰიმალაური, არიზონული და სხვა კვიპაროსები, რომლებსაც იყენებენ ქარსაფარ ზოლებად და დეკორატიულ ბაღმშენებლობაში.

კვიპაროსის სინონიმია სარო.

ლიტერატურა

მირზაშვილი ვ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 5, თბ., 1980. — გვ. 497.

@@ ხაზი 1: / ხაზი 1: @@
 {{ტაქსოდაფა *
-| სახელი = კვიპაროზი
+| სახელი = კვიპაროსი
 | სურათის ფაილი =  Med Cypress.jpg
-| სურათის წარწერა =  ხმელთაშუაზღვის კვიპაროზი
+| სურათის წარწერა =  ხმელთაშუაზღვის კვიპაროსი
-| სურათის აღწერა =  ხმელთაშუაზღვის კვიპაროზი
+| სურათის აღწერა =  ხმელთაშუაზღვის კვიპაროსი
 | სამეფო = მცენარეები
 | კლასი =
@@ ხაზი 10: / ხაზი 10: @@
 | ინფრარიგი =
 | ზეოჯახი =
-| ოჯახი = [[კვიპაროზისებრნი]]
+| ოჯახი = [[კვიპაროსისებრნი]]
-| გვარი = [[კვიპაროზი]]
+| გვარი = [[კვიპაროსი]]
 | ლათ =  Cupressus
 | სექციის სახელი =
@@ ხაზი 23: / ხაზი 23: @@
 | ncbi =
 }}
-'''კვიპაროზი''' (Cupressus) — მარადმწვანე ხეების, იშვიათად ბუჩქების, გვარი [[კვიპაროზისებრნი|კვიპაროზისებრთა]] [[ოჯახი (ბიოლოგია)|ოჯახი]]სა. პირამიდული ან გაშლილვარჯიანი ხეებია. აქვთ ყავისფერი ქერქი და ჯვარედინ-მოპირისპირედ განწყობილი ქერქლისებრი წიწვები. მეტნაკლებად მომსხო ბურთისებრი [[გირჩა|გირჩები]] მწიფდება მე-2 წელს. გვარში 15-20 სახეობაა. გავრცელებულია [[ევროპა|ევროპის]], [[აზია|აზიის]], [[ჩრდილოეთი აფრიკა|ჩრდილოეთ აფრიკასა]] და [[ჩრდილოეთი ამერიკა|ჩრდილოეთ ამერიკის]] ზომიერად თბილ სარტყელში. [[ყირიმის ნახევარკუნძული|ყირიმში]], [[კავკასია|კავკასიასა]] და [[შუა აზია|შუა აზიის]] ზოგ რაიონში კულტივირებულია 11 სახეობა.
+'''კვიპაროსი''' (Cupressus) — მარადმწვანე ხეების, იშვიათად — ბუჩქების, გვარი [[კვიპაროზისებრნი|კვიპაროსისებრთა]] [[ოჯახი (ბიოლოგია)|ოჯახიდან]]. პირამიდული ან გაშლილვარჯიანი ხეა. აქვს ყავისფერი ქერქი და ჯვარედინ-საპირისპიროდ განლაგებული ქერქლისებრი წიწვები. მეტნაკლებად მსხვილი, ბურთის ფორმის [[გირჩა|გირჩები]] დარგვიდან მეორე წელს მწიფდება. გვარში 15-20 სახეობაა. გავრცელებულია [[ევროპა|ევროპის]], [[აზია|აზიის]], [[ჩრდილოეთი აფრიკა|ჩრდილოეთ აფრიკისა]] და [[ჩრდილოეთი ამერიკა|ჩრდილოეთ ამერიკის]] ზომიერად თბილ სარტყელში. [[ყირიმის ნახევარკუნძული|ყირიმში]], [[კავკასია|კავკასიასა]] და [[შუა აზია|შუა აზიის]] ზოგ რაიონში კულტივირებულია კვიპაროსის 11 სახეობა.
-[[საქართველო]]ში 9 სახეობაა შემოტანილი და მათგან უფრო ფართოდ მოშენებულია [[მარადმწვანე კვიპაროზი]] (Cupressus sempervirens) — ხე, რომლის სიმაღლე 30-60 მ აღწევს. ცნობილია მისი 2 ფორმა: პირამიდული და ჰორიზონტული. კვიპაროზი [[მეზოფიტები|მეზოფიტია]], ყინვას — 20°C-მდე იტანს, ნიადაგის მიმართ საკმაოდ განურჩეველია. სამშობლოდ ჰიმალაის მთების სამხრეთ კალთებს მიიჩნევენ. XIX საუკუნამდე პირამიდულ კვიპაროზს საქართველოში [[ალვის ხე]]ს ეძახდნენ. ეს სახელი დაერქვა საქართველოში [[მაზდეანობა|მაზდეანობის]] გავრცელებასთან დაკავშირებით.  სახელი „ალვის ხე“ ანუ „წვის ხე“ თავისი ვიწრო პირამიდული ჰაბიტუსის გამო მართლაც კარგად ესადაგებოდა მარადმწვანე კვიპაროზს, როგორც მაზდეანური სარწმუნოების ემბლემას. საქართველოში იზრდება აგრეთვე ლუზიტანური, ჰიმალაური, არიზონული და სხვა კვიპაროზები, რომლებიც გამოყენებულია ქარსაფარ ზოლებად და დეკორატიულ ბაღმშენებლობაში.
+[[საქართველო]]ში 9 სახეობაა შემოტანილი. მათგან უფრო ფართოდაა გავრცელებული [[მარადმწვანე კვიპაროზი|მარადმწვანე კვიპაროსი]] (Cupressus sempervirens). ამ ხის სიმაღლე 30-60 მ აღწევს. ცნობილია მისი ორი ფორმა: პირამიდული და ჰორიზონტული. კვიპაროსი [[მეზოფიტები|მეზოფიტია]], იტანს 20°C-მდე ყინვას, ნიადაგის მიმართ საკმაოდ უპრეტენზიოა.
+კვიპაროსის სამშობლოდ ითვლება ჰიმალაის მთების სამხრეთ კალთები. XIX საუკუნემდე პირამიდულ კვიპაროსს საქართველოში [[ალვის ხე]]ს ეძახდნენ. ეს სახელი საქართველოში [[მაზდეანობა|მაზდეანობის]] გავრცელებას უკავშირდება. სახელი „ალვის ხე“ ანუ „წვის ხე“ თავისი ვიწრო, პირამიდული ჰაბიტუსის გამო, მართლაც, უხდებოდა მარადმწვანე კვიპაროსს, როგორც მაზდეანური სარწმუნოების სიმბოლოს.
-სარო იგივეა, რაც კვიპაროზი.
+საქართველოში ასევე იზრდება ლუზიტანური, ჰიმალაური, არიზონული და სხვა კვიპაროსები, რომლებსაც იყენებენ ქარსაფარ ზოლებად და დეკორატიულ ბაღმშენებლობაში.
+კვიპაროსის სინონიმია სარო.
 ==ლიტერატურა==
 {{ქსე|5|497|მირზაშვილი ვ.}}
-[[კატეგორია:კვიპაროზისებრნი]]
+[[კატეგორია:კვიპაროსისებრნი]]
 [[nl:Cipres]]