დელფო: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
→‎რესურსები ინტერნეტში: clean up, removed: {{Link FA|hu}} using AWB
No edit summary
ხაზი 1: ხაზი 1:
{{ინფოდაფა მსოფლიოს მემკვიდრეობის ძეგლი
[[ფაილი:Delphi Composite.jpg|thumb|თეატრი]]
|სახელი = დელფო<br/>Δελφοί
'''დელფო''' ({{lang-el|Δελφοί}}) — საერთო ბერძნული რელიგიის ცენტრი [[ფოკიდა]]ში. [[პარნასის მთა|პარნასის მთის]] ძირას მდებარეობდა სახელგანთქმული [[დელფოს სამისნო]] და [[აპოლონის ტაძარი]]. გზაჯვარედინზე მდებარეობამ და მორწმუნეთა განუწყვეტელმა ნაკადმა განაპირობა დელფოს უდიდეს, სამრეწველო-სავაჭრო და კულტურულ ცენტრად გადაქცევა. უძველესი ტაძარი აქ აუშენებიათ ძვ. წ. მეცხრე საუკუნეში. ერთ-ერთი მითის მიხედვით ეს ადგილი თვითონ ამოირჩია [[აპოლონი|აპოლონმა]] და მისი სურვილის თნახმად ტაძარი ააგეს ლეგენდარულმა ხუროთმოძღვრებმა: ტროფინიოსმა და აგამედემ. სულ მალე დელფოში აუარება სიმდიდრე დაგროვდა. ტაძრის მნიშვნელობა კიდევ უფრო გაიზარდა კოლონიზაციის პერიოდში. ბერძენთ არც ერთ კოლონიას არ შეეძლო [[საბერძნეთი]]დან წასვლა დელფოს სამისნოს რჩევისა და ამასთან დაკავშირებით უდიდესი შესაწირავის გარეშე. მოგვიანებით დელფოს სამისნოს გავლენა საბერძნეთის საზღვრებს გარეთაც გავრცელდა. ძვ. წ. VI საუკუნეში დელფოს სამისნო დაიწვა და მაშინვე მის მაგივრად ააშნეს ძველზე გაცილებით უკეთესი. ამის შემდეგ არაერთგზის დაინგრა დელფოს სამისნო თავდამსხმელებისაგან, ბოლოს კი, დაახლოებით [[390|390 წელს ახ. წელთაღრიცხვით]], სამუდამოდ გაანადგურა იმპერატორმა [[თეოდოსიუს I|თეოდოსიუს პირველმა]].
|სურათი = [[ფაილი:Delphi Composite.jpg|250პქ]]
|სურათის წარწერა= დელფოს ამფითეატრი
|რუკა=
|რუკის_წარწერა =
|რუკის ზომა =
|ქვეყანა = [[ფოკიდა]], [[საბერძნეთი]]
|ტიპი=დასახლება
|კრიტერიუმი= i, ii, iii, iv და vi
|ID =
|ბმული = http://whc.unesco.org/en/list/ იუნესკოს სია
|რეგიონი= [[მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლების სია ევროპაში|ევროპა]]
|კოორდინატები= {{coord|38|29|00|N|22|30|00|E|type:landmark_region:GR_scale:4000|}}
|წელი= 1987
|ნომერი=326
|სესია= 12th
|გაფართოება =
|კანდიდატი =
|საფრთხის ქვეშ=
}}
'''დელფო''' ({{lang-el|Δελφοί}}) — [[ძველი საბერძნეთი|ძველბერძნული]] ქალაქი და საერთო ბერძნული რელიგიის ცენტრი [[ფოკიდა]]ში. [[პარნასის მთა|პარნასის მთის]] ძირას მდებარეობდა განთქმული [[დელფოს სამისნო]] და [[აპოლონის ტაძარი]].<ref>{{cite web| author=Гаспаров М.Л.| datepublished=| url=http://www.infoliolib.info/philol/gasparov/zgrec/116.html| title= Занимательная Греция. Дельфы| publisher=// infoliolib.info| accessdate=2012-4-29|archiveurl=http://www.webcitation.org/67yAM8JmO|archivedate=2012-05-27}}</ref>. ლეგენდის თანახმად ქალაქს სახელი დაერქვა აპოლონის შვილის, დელფოსის საპატივცემულოდ. გზაჯვარედინზე მდებარეობამ და მორწმუნეთა განუწყვეტელმა ნაკადმა განაპირობა დელფოს უდიდეს, სამრეწველო-სავაჭრო და კულტურულ ცენტრად გადაქცევა. უძველესი ტაძარი აქ აუშენებიათ ძვ. წ. მეცხრე საუკუნეში. ერთ-ერთი მითის მიხედვით ეს ადგილი თვითონ ამოირჩია [[აპოლონი|აპოლონმა]] და მისი სურვილის თნახმად ტაძარი ააგეს ლეგენდარულმა ხუროთმოძღვრებმა: ტროფინიოსმა და აგამედემ. სულ მალე დელფოში დიდი სიმდიდრე დაგროვდა. ტაძრის მნიშვნელობა კიდევ უფრო გაიზარდა კოლონიზაციის პერიოდში. ბერძენთ არც ერთ კოლონიას არ შეეძლო [[საბერძნეთი]]დან წასვლა დელფოს სამისნოს რჩევისა და ამასთან დაკავშირებით უდიდესი შესაწირავის გარეშე. მოგვიანებით დელფოს სამისნოს გავლენა საბერძნეთის საზღვრებს გარეთაც გავრცელდა. ძვ. წ. VI საუკუნეში დელფოს სამისნო დაიწვა და უახლოეს დროში ხელახლად აშენეს. ამის შემდეგ არაერთგზის დაინგრა დელფოს სამისნო თავდამსხმელებისაგან, ბოლოს კი, დაახლოებით [[390|390 წელს ახ. წელთაღრიცხვით]], სამუდამოდ გაანადგურა იმპერატორმა [[თეოდოსიუს I|თეოდოსიუს პირველმა]].

==გალერეა==
<gallery>
Amphitheatre_at_Delphi.jpg|ამფითეატრი
Pretty_view_of_Delphi.jpg|ხედი დელფოსზე
Athina_Pronaia_Sanctuary_at_Delphi.jpg|ათენას ტაძარი
The_Ancient_stadium_at_Delphi.jpg|სტადიონი
The_Ancient_Gymnasium_at_Delphi.jpg|ძველი გიმნაზია
The_Temple_of_Apollo_at_Delphi.jpg|აპოლონის ტაძარი
Navel of World.jpg|[[მსოფლიოს ჭიპი]]
</gallery>

==თანამედროვე დელფოს ფოტო გალერეა==
<gallery>
File:SikelianosHouseDelphi.jpg|[[ანგელოს სიკელიანოსი]]ს სახლი
Delphi naos.jpg|წმინდა ნიკოლოზის ტაძარი
GR 08-04-23 Delphi Rathaus.jpg|ქალაქის რატუშა
Museuarqueologicodelfos.jpg|დელფოს არქეოლოგიური მუზეუმი
Delphi Greece (40).jpg|ხედი ხეობაზე
Delphi Greece (39).jpg|ქალაქის შესასვლელი
Delphi Greece (37).jpg|ხედი ბალკონიდან ხეობაზე
Olive trees and water aqueduct in Delphi valley..jpg|ზეთის ხილის ხეები და წყალსადენი დელფოს ხეობაში
</gallery>

==ლიტერატურა==
*William Broad. [https://books.google.com/books?id=8Oi_sVWIXLAC&printsec=frontcover ''The Oracle: Ancient Delphi and the Science Behind its Lost Secrets''], New York : Penguin, 2006. ISBN 1-59-420081-5.
*Walter Burkert, ''Greek Religion'' 1985.
* Connelly, Joan Breton, [https://books.google.com/books?id=sAspxHK-T1UC&printsec=frontcover ''Portrait of a Priestess: Women and Ritual in Ancient Greece''], Princeton University Press, 2007. ISBN 0691127468
* Dempsey, T., Reverend, [https://books.google.com/books?id=4Cj0ueSqyVQC&printsec=frontcover ''The Delphic oracle, its early history, influence and fall''], Oxford: B.H. Blackwell, 1918.


== რესურსები ინტერნეტში ==
== რესურსები ინტერნეტში ==
ხაზი 6: ხაზი 55:
* {{en}} [http://odysseus.culture.gr/h/3/eh351.jsp?obj_id=2507 დელფო]
* {{en}} [http://odysseus.culture.gr/h/3/eh351.jsp?obj_id=2507 დელფო]
* {{en}} [http://odysseus.culture.gr/h/1/eh151.jsp?obj_id=3404 დელფოს არქეოლოგიური მუზეუმი]
* {{en}} [http://odysseus.culture.gr/h/1/eh151.jsp?obj_id=3404 დელფოს არქეოლოგიური მუზეუმი]

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}


{{მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლები საბერძნეთში}}
{{მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლები საბერძნეთში}}

13:40, 17 ნოემბერი 2016-ის ვერსია

დელფო
Δελφοί
*
იუნესკოს მსოფლიო
მემკვიდრეობის ძეგლი

დელფოს ამფითეატრი
ქვეყანა ფოკიდა, საბერძნეთი
ტიპი დასახლება
კრიტერიუმები i, ii, iii, iv და vi
სია იუნესკოს სია
რეგიონი** ევროპა
კოორდინატები 38°29′00″ ჩ. გ. 22°30′00″ ა. გ. / 38.48333° ჩ. გ. 22.50000° ა. გ. / 38.48333; 22.50000
გაწევრიანების ისტორია
გაწევრიანება 1987  (12th სესია)
ნომერი 326
* იხ. ინგლ. სახელი UNESCO-ს სიაში.
** იუნესკოს მიერ კლასიფიცირებული რეგიონი.

დელფო (ბერძ. Δελφοί) — ძველბერძნული ქალაქი და საერთო ბერძნული რელიგიის ცენტრი ფოკიდაში. პარნასის მთის ძირას მდებარეობდა განთქმული დელფოს სამისნო და აპოლონის ტაძარი.[1]. ლეგენდის თანახმად ქალაქს სახელი დაერქვა აპოლონის შვილის, დელფოსის საპატივცემულოდ. გზაჯვარედინზე მდებარეობამ და მორწმუნეთა განუწყვეტელმა ნაკადმა განაპირობა დელფოს უდიდეს, სამრეწველო-სავაჭრო და კულტურულ ცენტრად გადაქცევა. უძველესი ტაძარი აქ აუშენებიათ ძვ. წ. მეცხრე საუკუნეში. ერთ-ერთი მითის მიხედვით ეს ადგილი თვითონ ამოირჩია აპოლონმა და მისი სურვილის თნახმად ტაძარი ააგეს ლეგენდარულმა ხუროთმოძღვრებმა: ტროფინიოსმა და აგამედემ. სულ მალე დელფოში დიდი სიმდიდრე დაგროვდა. ტაძრის მნიშვნელობა კიდევ უფრო გაიზარდა კოლონიზაციის პერიოდში. ბერძენთ არც ერთ კოლონიას არ შეეძლო საბერძნეთიდან წასვლა დელფოს სამისნოს რჩევისა და ამასთან დაკავშირებით უდიდესი შესაწირავის გარეშე. მოგვიანებით დელფოს სამისნოს გავლენა საბერძნეთის საზღვრებს გარეთაც გავრცელდა. ძვ. წ. VI საუკუნეში დელფოს სამისნო დაიწვა და უახლოეს დროში ხელახლად აშენეს. ამის შემდეგ არაერთგზის დაინგრა დელფოს სამისნო თავდამსხმელებისაგან, ბოლოს კი, დაახლოებით 390 წელს ახ. წელთაღრიცხვით, სამუდამოდ გაანადგურა იმპერატორმა თეოდოსიუს პირველმა.

გალერეა

თანამედროვე დელფოს ფოტო გალერეა

ლიტერატურა

რესურსები ინტერნეტში

ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:

სქოლიო

  1. Гаспаров М.Л.. Занимательная Греция. Дельфы. // infoliolib.info. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-05-27. ციტირების თარიღი: 2012-4-29.