ოდისეა: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია]

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა

შიდახაზური

07:37, 7 ივლისი 2016-ის ვერსია

{{subst:ET|თარგის გამოყენების შეცდომა! ეს თარგი გამოიყენება subst-ის მეშვეობით. პრობლემის აღმოსაფხვრელად ჩაანაცვლეთ თარგი {{მუშავდება}} თარგით {{subst:მუშავდება}}.}}{{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/{{subst:REVISIONUSER}}|{{subst:REVISIONUSER}}]].|{{subst:CURRENTDAY}}|{{subst:CURRENTMONTH}}|{{subst:CURRENTYEAR}}}}

ოდისეა (ბერძ. Ὀδύσσεια ან Odússeia) — ჰომეროსის დაწერილი 24 სიმღერისაგან შემდგარი ეპიკური პოემა, ბერძნული ლიტერატურის უძველესი ნიმუში, რომელშიც აღწერილია ოდისევსის ხიფათიანი თავგადასავალი ტროიდან ითაკაში. „ილიადასაგან“ განსხვავებით „ოდისეა“ უხვად შეიცავს ზღაპრის ელემენტებს (ცალთვალა ციკლოპები, მოგზაურობა საიქიოში, ნავზიკაეს რომანი და სხვა).

პოემა

„ილიადის“ მსგავსად „ოდისეაც“ იწყება მუზასთვის მიმართვით:

გვიამბე, მუზავ, იმ მრავალტანჯული კაცის ამბავი, ვინც

ბევრი იხეტიალა მას შემდეგ, რაც ტროას წმინდა ციხესიმაგრე დააქცია;

ვინც მრავალი ქალაქი მოვლო და შეიცნო მათი ზნენი.

1-ლი სიმღერა. თხრობის დასაწყისი „ოდისეაში“ ტროას დაცემიდან 10 წლის შემდეგ იწყება. ოდისევსი იტანჯება კუნძულ ოგიგიაზე, სადაც მას ძალით აკავებს ნიმფა კალიფსო; ამ დროს ითაკაში, მის ცოლთან, პენელოპესთან, თავს იყრის მრავალი საქმრო, რომლებიც მის სახლში ნადიმობენ და მის სიმდიდრეს ფლანგავენ. ღმერთების საბჭოს გადაწყვეტილებით, ოდისევსის მფარველი ათენა ითაკაში მიემართება და ოდისევსის ახალგაზრდა ვაჟს, ტელემაქეს, მოუწოდებს გაემგზავროს პილოსსა და სპარტაში, რათა მამის ბედის შესახებ მიიღოს ცნობები.
მე-2 სიმღერა. ათენას დახმარებით ტელემაქე, რომელიც ამაოდ ცდილობდა საქმროების სახლიდან გაყრას, ფარულად მიდის ითაკიდან პილოსში.
მე-3 სიმღერა. პილოსის ხანდაზმული მეფე ნესტორი ამცნობს ტელემაქეს რამდენიმე აქაველი წინამძღოლის ამბავს, უფრო მეტის გასაგებად კი სპარტაში გზავნის მენელაოსთან.
მე-4 სიმღერა. მენელაოსისა და ელენეს მიერ სტუმართმოყვრულად მიღებული ტელემაქე იგებს, რომ ოდისევსი კალიფსოს ჰყავს დატყვევებული. ამასობაში საქმროები, რომლებიც შეშინდნენ ტელემაქეს გამგზავრებით, მას შინ დასაბრუნებელ გზაზე მახეს უგებენ.
მე-5 სიმღერა. მეხუთე სიმღერიდან იწყება თხრობის ახალი ხაზი: ღმერთები გზავნიან ჰერმესს კალიფსოსთან, რათა მან ნიმფას ოდისევსის გაშვება უბრძანოს. ოდისევსი ტივით გადის ზღვაში და სასწაულებრივად გადაურჩება ქარბუქს, რომელსაც მის მიმართ მტრულად განწყობილი პოსეიდონი წარმოქმნის. იგი გამოცურავს კუნძულ სქერიას სანაპიროზე, სადაც ცხოვრობენ მხიარული ფეაკელები — ზღაპრულად სწრაფი ხომალდების მქონე მოგზაურები.
მე-6 სიმღერა. სქერიას სანაპიროზე ოდისევსის შეხვედრა ფეაკელების მეფე ალკინოეს ქალიშვილთან, ნავზიკაესთან.
მე-7 სიმღერა. ალკინოე ყარიბს თავის მდიდრულ სასახლეში მიიღებს.
მე-8 სიმღერა. ალკინოე ოდისევსის პატივსაცემად ნადიმსა და ასპარეზობებს აწყობს. ასპარეზობებზე ბრმა მომღერალი დემოდოკე ოდისევსის საგმირო საქმეების შესახებ მღერის.

მე-9 სიმღერა. ოდისევსი, როგორც იქნა, ამხელს თავის სახელს და თავისი თავგადასავლების შესახებ იწყებს მოყოლას. ოდისევსის მონაყოლი ამბები („აპოლოგია“): ოდისევსმა ლოტოფაგების ქვეყანა მოინახულა, სადაც ლოტოსით იკვებებოდნენ და ყოველი, ვინც მას გასინჯავდა, ივიწყებდა სამშობლოს; კაციჭამია გოლიათმა, ციკლოპმა პოლიფემემ, თავის გამოქვაბულში ოდისევსის რამდენიმე ამხანაგი შეჭამა, მაგრამ ოდისევსმა ციკლოპი დაათრო და დააბრმავა, შემდეგ კი მისი ერკემალების მატყლს ამოფარებული დარჩენილ თანამგზავრებთან ერთად გაიქცა გამოქვაბულიდან; ამის გამო პოლიფემემ ოდისევსის საკუთარი მამის, პოსეიდონის, რისხვა დაატეხა თავს.
მე-10 სიმღერა. ოდისევსი აგრძელებს საკუთარი თავგადასავლების მოყოლას. ეოლიის კუნძულზე მისვლა. ქარების ღმერთი ეოლოსი კეთილად განეწყო ოდისევსის მიმართ და მას ქარებით სავსე კოლოტი გადასცა, მაგრამ როცა ოდისევსი და მისი თანამგზავრები უკვე უახლოვდებოდნენ სამშობლოს, მათ გახსნეს კოლოტი და იქიდან ამოვარდნილმა ქარებმა ისინი უკან, ეოლიაზე მოისროლა. გაბრაზებული ეოლოსი ოდისევსს აგდებს თავისი კუნძულიდან. გზად კაციჭამია-ლესტრიგონები ანადგურებენ ოდისევსის ყველა ხომალდს გარდა ერთისა, რომელიც გრძნეული ცირცეს კუნძლულსაა მიმდგარი, ამ უკანასკნელს კი ოდისევსის თანამგზავრები ღორებად გადაუქცევია; ჰერმესის დახმარებით ოდისევსი დაძლევს გრძნეულის ჯადოს და ერთი წლის განმავლობაში მისი ქმარი ხდება.
მე-11 სიმღერა. Одиссей спускается в преисподнюю вопросить прорицателя Тиресия и беседует с тенями матери и умерших друзей.
მე-12 სიმღერა. Затем Одиссей проплывает мимо Сирен, которые завлекают мореплавателей волшебным пением и губят их; проезжал между утесами, на которых обитают чудовища Сцилла и Харибда. На острове солнечного бога Гелиоса спутники Одиссея убили быков бога, и Зевс послал бурю, погубившую корабль Одиссея со всеми спутниками; Одиссей выплыл на остров Калипсо.
მე-13 სიმღერა. Одиссей заканчивает свой рассказ. Феаки, одарив Одиссея, отвозят его на родину, и разгневанный Посейдон обращает за это их корабль в утес. Превращенный Афиной в нищего старика, Одиссей отправляется к верному свинопасу Эвмею.
მე-14 სიმღერა. Пребывание у Эвмея — жанровая идиллическая картинка.
მე-15 სიმღერა. Возвращающийся из Спарты Телемах благополучно избегает засады женихов.
მე-16 სიმღერა. Телемах встречается у Эвмея с Одиссеем, который открывается сыну.
მე-17 სიმღერა. Одиссей возвращается в свой дом в виде нищего, подвергаясь оскорблениям со стороны женихов и слуг.
მე-18 სიმღერა. Старик-Одиссей дерется с местным нищим Иром и подвергается дальнейшим издевательствам.
მე-19 სიმღერა. Одиссей делает приготовления к мщению. Только старая няня Эвриклея узнает Одиссея по рубцу на ноге.
მე-20 სიმღერა. Злые знамения удерживают женихов, намеревающихся погубить пришельца.
21-ე სიმღერა. Одиссей открывается Эвмею и Филойтию и призывает их содействовать в отмщении женихам. Пенелопа обещает свою руку тому, кто, согнув лук Одиссея, пропустит стрелу через 12 колец. Нищий пришелец единственный выполняет задание Пенелопы.
22-ე სიმღერა. Одиссей убивает женихов, открывшись им, и казнит изменивших ему слуг.
23-ე სიმღერა. Пенелопа узнает наконец Одиссея, сообщающего ей известную лишь им двоим альковную тайну.
24-ე სიმღერა. Поэма завершается сценами прибытия душ женихов в преисподнюю, свидания Одиссея с его отцом Лаэртом, восстания родственников убитых женихов и дальнейшего заключения мира между Одиссеем и родственниками убитых .

რესურსები ინტერნეტში

English translation

ეს სტატია ლიტერატურის და ლიტერატურული ნაწარმოებების შესახებ ჯერჯერობით ესკიზია. თქვენ შეგიძლიათ დაგვეხმაროთ მის შევსებაში.

@@ ხაზი 20: / ხაზი 20: @@
 [[ფაილი:Jakob Jordaens 009.jpg|thumb|200px|[[იაკობ იორდანსი]]. [[ოდისევსი]] [[პოლიფემე]]ს მღვიმეში. [[XVII საუკუნე]], პუშკინის სახელობის მუზეუმი, [[მოსკოვი]]]]
 * '''მე-9 სიმღერა.''' ოდისევსი, როგორც იქნა, ამხელს თავის სახელს და თავისი თავგადასავლების შესახებ იწყებს მოყოლას. ოდისევსის მონაყოლი ამბები („აპოლოგია“): ოდისევსმა [[ლოტოფაგები]]ს ქვეყანა მოინახულა, სადაც ლოტოსით იკვებებოდნენ და ყოველი, ვინც მას გასინჯავდა, ივიწყებდა სამშობლოს; კაციჭამია გოლიათმა, ციკლოპმა [[პოლიფემე]]მ, თავის გამოქვაბულში ოდისევსის რამდენიმე ამხანაგი შეჭამა, მაგრამ ოდისევსმა ციკლოპი დაათრო და დააბრმავა, შემდეგ კი მისი ერკემალების მატყლს ამოფარებული დარჩენილ თანამგზავრებთან ერთად გაიქცა გამოქვაბულიდან; ამის გამო პოლიფემემ ოდისევსის საკუთარი მამის, [[პოსეიდონი]]ს, რისხვა დაატეხა თავს.
+* '''მე-10 სიმღერა.''' ოდისევსი აგრძელებს საკუთარი თავგადასავლების მოყოლას. ეოლიის კუნძულზე მისვლა. ქარების ღმერთი ეოლოსი კეთილად განეწყო ოდისევსის მიმართ და მას ქარებით სავსე კოლოტი გადასცა, მაგრამ როცა ოდისევსი და მისი თანამგზავრები უკვე უახლოვდებოდნენ სამშობლოს, მათ გახსნეს კოლოტი და იქიდან ამოვარდნილმა ქარებმა ისინი უკან, ეოლიაზე მოისროლა. გაბრაზებული ეოლოსი ოდისევსს აგდებს თავისი კუნძულიდან. გზად კაციჭამია-ლესტრიგონები ანადგურებენ ოდისევსის ყველა ხომალდს გარდა ერთისა, რომელიც გრძნეული [[ცირცე]]ს კუნძლულსაა მიმდგარი, ამ უკანასკნელს კი ოდისევსის თანამგზავრები ღორებად გადაუქცევია; ჰერმესის დახმარებით ოდისევსი დაძლევს გრძნეულის ჯადოს და ერთი წლის განმავლობაში მისი ქმარი ხდება.
-* '''მე-10 სიმღერა.''' Одиссей продолжает рассказывать свои приключения. Прибытие на остров Эолию. Бог ветров [[Эол]] благосклонно вручил Одиссею мех с завязанными в нём ветрами, но уже недалеко от родины спутники Одиссея развязали мех, и буря снова отбросила их к Эолову острову. Но раздраженный Эол повелевает Одиссею удалиться. Людоеды-лестригоны уничтожили все корабли Одиссея, кроме одного, который пристал к острову волшебницы [[Цирцея|Кирки]], обратившей спутников Одиссея в свиней; преодолев чары с помощью Гермеса, Одиссей в течение года был мужем Кирки.
 * '''მე-11 სიმღერა.''' Одиссей спускается в преисподнюю вопросить прорицателя [[Тирезий|Тиресия]] и беседует с тенями матери и умерших друзей.
 * '''მე-12 სიმღერა.''' Затем Одиссей проплывает мимо [[Сирены|Сирен]], которые завлекают мореплавателей волшебным пением и губят их; проезжал между утесами, на которых обитают чудовища [[Сцилла и Харибда]]. На острове солнечного бога [[Гелиос]]а спутники Одиссея убили быков бога, и [[Зевс]] послал бурю, погубившую корабль Одиссея со всеми спутниками; Одиссей выплыл на остров Калипсо.