ტრანსკრიფცია: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
ხაზი 11: ხაზი 11:
# [[ფრანგული ენა|ფრანგულად]] Djavakhichvili, <br />
# [[ფრანგული ენა|ფრანგულად]] Djavakhichvili, <br />
# [[ხორვატული ენა|ხორვატულად]] Džavahišvili <br />
# [[ხორვატული ენა|ხორვატულად]] Džavahišvili <br />

ქართული გვარ-სახელების ევროპულ, - ლათინურ- და კირილურანბანიან ენებზე გადატანის წესები უკვე კარგა ხანია შემუშავებულია. იაპონურ, ჩინურ, კორეულ, ვიეტნამურ და სხვ. ენებზე გადატანის (და პირიქით გადმოტანის) დღემდე არსებული ტრადიცია რუსულ ტრანსკრიბირების ტრადიციას ეყრდნობოდა. დღეს შეიმჩნევა ევროპული (ინგლისური) ტრანსკრიფციების დამკვიდრების მცდელობა.


== ლიტერატურა ==
== ლიტერატურა ==

*DuBois, John / Schuetze-Coburn, Stephan / Cumming, Susanne / Paolino, Danae (1992): Outline of Discourse Transcription. In: Edwards/Lampert (1992), 45-89.
* DuBois, John / Schuetze-Coburn, Stephan / Cumming, Susanne / Paolino, Danae (1992): Outline of Discourse Transcription. In: Edwards/Lampert (1992), 45-89.
*Ehlich, K. (1992). HIAT - a Transcription System for Discourse Data. In: Edwards, Jane / Lampert, Martin (eds.): Talking Data – Transcription and Coding in Discourse Research. Hillsdale: Erlbaum, 123-148.
* Ehlich, K. (1992). HIAT - a Transcription System for Discourse Data. In: Edwards, Jane / Lampert, Martin (eds.): Talking Data – Transcription and Coding in Discourse Research. Hillsdale: Erlbaum, 123-148.
*Ehlich, K. & Rehbein, J. (1976) Halbinterpretative Arbeitstranskriptionen (HIAT). In: Linguistische Berichte (45), 21-41.
* Ehlich, K. & Rehbein, J. (1976) Halbinterpretative Arbeitstranskriptionen (HIAT). In: Linguistische Berichte (45), 21-41.
*Jenks, C.J. (2011) Transcribing Talk and Interaction: Issues in the Representation of Communication Data. Amsterdam: John Benjamins.
* Jenks, C.J. (2011) Transcribing Talk and Interaction: Issues in the Representation of Communication Data. Amsterdam: John Benjamins.
*MacWhinney, Brian (2000): The CHILDES project: tools for analyzing talk. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
* MacWhinney, Brian (2000): The CHILDES project: tools for analyzing talk. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.


== რესურსები ინტერნეტში ==
== რესურსები ინტერნეტში ==

*[http://www.linguistics.ucsb.edu/projects/transcription/index.html Transcription in Action - website from UC Santa Barbara]
*[http://www.exmaralda.org/hiat/en_index.html Documentation and examples for the HIAT transcription system]
* [http://www.linguistics.ucsb.edu/projects/transcription/index.html Transcription in Action - website from UC Santa Barbara]
*[http://www.paultenhave.nl/Transcription.html Transcription - a website with resources for transcription in conversation analysis]
* [http://www.exmaralda.org/hiat/en_index.html Documentation and examples for the HIAT transcription system]
* [http://www.paultenhave.nl/Transcription.html Transcription - a website with resources for transcription in conversation analysis]
*[http://upodn.com/phun.asp Turn your text into fənɛ́tɪks (IPA / American)]
* [http://upodn.com/phun.asp Turn your text into fənɛ́tɪks (IPA / American)]
*[http://transcriptionpro.net Professional transcription services for professionals]
* [http://transcriptionpro.net Professional transcription services for professionals]


[[კატეგორია:ტრანსკრიფცია]]
[[კატეგორია:ტრანსკრიფცია]]

08:47, 21 მარტი 2015-ის ვერსია

ტრანსკრიფცია, ან ტრანსკრიბირება (ლათ. transcribere „წერილობით გადმოტანა“ — tran(s) „... იქიდან“ და scribere „(და)წერა“), სიტყვებისა და ტექსტის ჩასაწერად სპეციალური გრაფიკული ნიშნების გამოყენება და მათი გამოთქმის გათვალისწინება.

ტრანსკრიფცია ორგვარია — მეცნიერული და პრაქტიკული. მეცნიერულ ტრანსკრიფციას იყენებენ საენათმეცნიერო გამოკვლევებში. იგი შეიძლება იყოს ფონეტიკური და ფონოლოგიური. ფონეტიკური ტრანსკრიფცია ზუსტად გადმოსცემს ბგერით შედგენილობას მათი პოზიციური ვარიანტებით.

ფონოლოგიური ტრანსკრიფცია კი — მხოლოდ ფონემებს პოზიციური ვარიანტების გაუთვალისწინებლად. ჩვეულებრივ მეცნიერული ტრანსკრიფცია ლათინურ ანბანს ემყარება, რომელსაც სპეციალური ასოები და დიაკრიტიკული ნიშნები აქვს დამატებული, ზოგჯერ იგი ეროვნულ ანბანსაც იყენებს.

პრაქტიკული ტრანსკრიფცია გულისხმობს უცხო სიტყვების, განსაკუთრებით საკუთარი სახელების, გვარების, გეოგრაფიული სახელებისა და სხვათა ჩაწერას ამა თუ იმ ეროვნული ანბანით. პრაქტიკულ ტრანსკრიფციაში არ გამოიყენება დამატებითი ასოები და ნიშნები, მაგ., ქართული გვარი ჯავახიშვილი სხვადასხვა ენებზე შემდეგნაირად გადმოიცემა:

  1. გერმანულად Ds(c)hawachischwili,
  2. ინგლისურად Javakhishvili,
  3. ფრანგულად Djavakhichvili,
  4. ხორვატულად Džavahišvili

ქართული გვარ-სახელების ევროპულ, - ლათინურ- და კირილურანბანიან ენებზე გადატანის წესები უკვე კარგა ხანია შემუშავებულია. იაპონურ, ჩინურ, კორეულ, ვიეტნამურ და სხვ. ენებზე გადატანის (და პირიქით გადმოტანის) დღემდე არსებული ტრადიცია რუსულ ტრანსკრიბირების ტრადიციას ეყრდნობოდა. დღეს შეიმჩნევა ევროპული (ინგლისური) ტრანსკრიფციების დამკვიდრების მცდელობა.

ლიტერატურა

  • DuBois, John / Schuetze-Coburn, Stephan / Cumming, Susanne / Paolino, Danae (1992): Outline of Discourse Transcription. In: Edwards/Lampert (1992), 45-89.
  • Ehlich, K. (1992). HIAT - a Transcription System for Discourse Data. In: Edwards, Jane / Lampert, Martin (eds.): Talking Data – Transcription and Coding in Discourse Research. Hillsdale: Erlbaum, 123-148.
  • Ehlich, K. & Rehbein, J. (1976) Halbinterpretative Arbeitstranskriptionen (HIAT). In: Linguistische Berichte (45), 21-41.
  • Jenks, C.J. (2011) Transcribing Talk and Interaction: Issues in the Representation of Communication Data. Amsterdam: John Benjamins.
  • MacWhinney, Brian (2000): The CHILDES project: tools for analyzing talk. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.

რესურსები ინტერნეტში