საქართველოს გიორგი ლეონიძის სახელობის ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა

[შემოწმებული ვერსია]

← წინა ცვლილება შემდეგი ცვლილება →

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა

ვიზუალურივიკიტექსტი

შიდახაზური

08:54, 20 თებერვალი 2015-ის ვერსია

ლიტერატურის მუზეუმი — საქართველოს გ. ლეონიძის სახელობის სახელმწიფო ლიტერატურული მუზეუმი თბილისში. დაარსდა XX საუკუნის 30-იან წლებში. 1929 წელს მთაწმინდაზე ალექსანდრე გრიბოედოვის 100 წლისთავისადმი მიძღვნილი საიუბილეო გამოფენის ბაზაზე შეიქმნა რუსი მწერლის მუზეუმი, რომელსაც 1931 წლიდან წმ. დავითის ეკლესიაში მოთავსებული მწერალთა მუზეუმი შეუერთდა. 1935 წელს მას საქართველოს მწერალთა მუზეუმი, ხოლო 1938 — საქართველოს სახელმწიფო ლიტერატურული მუზეუმი ეწოდა. ამავე წელს საქართველოს ლიტერატურული მუზეუმმა ბინა დაიდო ჯორჯიაშვილის ქუჩაზე, სადაც ამჟამადაც იმყოფება. 1967 წელს მას გიორგი ლეონიძის სახელი მიეკუთვნა. 1940-1952, 1982-2005 წლებში ლიტერატურული მუზეუმი გამოსცემდა „ლიტერატურის მატიანეს“. .

მუზეუმის ისტორია

მუზეუმი ოფიციალურად 1930 წელს ტიციან ტაბიძის თაოსნობით და მწერალთა ფედერაციის გადაწყვეტილებით გაიხსნა, სადაც მთაწმინდაზე დაკრძალულ მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა - დიმიტრი ყიფიანის, ილია ჭავჭავაძის, აკაკი წერეთლის, ნიკო ნიკოლაძის და სხვა მწერლების შესახებ სამუზეუმო ექსპონატებს თავმოყრა დაიწყეს. მუზეუმის გამგედ 1931 წელს გიორგი ლეონიძე დაინიშნა.

არქივის ზრდასთან ერთად, იცვლებოდა მუზეუმის დასახელებაც - 1935 წელს მთაწმინდის მუზეუმს ,,საქართველოს მწერალთა მუზეუმი", 1938 წელს კი ,,საქართველოს სახელმწიფო ლიტერატურის მუზეუმი" ეწოდა. ამავე წელს მუზეუმმა ისტორიულ შენობაში - კავკასიაში რუსეთის მეფისნაცვლის მოადგილის ყოფილ სასახლეში დღევანდელ გიორგი ჭანტურიას ქუჩაზე (ყოფილი არსენ ჯორჯიაშვილის, უფრო ადრე კი ბარიატინსკის ქუჩაზე ) დაიდო ბინა, სადაც დღემდე მდებარეობს.

გიორგი ლეონიძის ხელმძღვანელობის დროსაა შეგროვებული მუზეუმის უნიკალური ექსპონატების უმრავლესობა, რის გამოც, მუზეუმს 1967 წელს მისი სახელი ეწოდა, მწერლის გარდაცვალებიდან ერთი წლის შემდეგ.

მუზეუმუს არქივი

დღეს ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი 130 ათასამდე ხელნაწერს, 2 ათასამდე ფერწერულ და გრაფიკულ ნამუშევარს, 27 ათასამდე ფოტოს, ათასმდე მემორიალურ ნივთს და 40 ათასზე მეტ წიგნს ინახავს. ეს ექსპონატები ქართული და უცხოური ლიტერატურის განვითარების შესასწავლად უნიკალური მასალაა. არქივში დაცული ამ მასალის მოვლის გარდა, ლიტერატურის მუზეუმი მასპინძლობს და ატარებს კულტურულ ღონისძიებებს. ასევე ეწევა საგამომცემლო საქმიანობას. სწორედ ამ სამ მიმართულებაზეა აგებული მუზეუმის განვითარების სტრატეგია.

1940-1952, 1982-2005 წლებში ლიტერატურული მუზეუმი გამოსცემდა „ლიტერატურის მატიანეს“.

მუზეუმის დირექტორები

გიორგი ლეონიძე 1931-1953
ვასო ეგნატაშვილი 1953-1956
ვანო კაკაბაძე 1956-1976
იზა ორჯონიკიძე 1976-1982
გიორგი ნატროშვილი 1982-1988
რევაზ თვარაძე - 1988
იზა ორჯონიკიძე 1989 - 1990
გურამ შარაძე 1991, 5-27 იანვარი
იზა ორჯონიკიძე 1991-2010, თებერვალი
ლაშა ბაქრაძე 2010 წლის მარტიდან

ლიტერატურა

შუღლიაშვილი დ. საქართველოს სახელმწიფო ლიტერატურული მუზეუმი, "საბჭოთა ხელოვნება", 1956, № 1;
ჭიჭინაძე ს. საქართველოს სახელმწიფო ლიტერატურული მუზეუმის XIX საუკუნის ქართიული ლიტერატურის ექსპოზიციის მეგზური, თბილისი, 1959;
მიქაძე გ. ტომი VI, გვ. 259, თბილისი, 1983.
საქართველოს მუზეუმები, გზამკვლევი/Georgian Museums, guide საქართველოს კულტურის, ძეგლთა დაცვის და სპორტის სამინისტრო/ Ministry of Culture, Monuments Protection and Sport of Georgia. თბილისი/ Tbilisi 2006. გვ34/p34.

@@ ხაზი 1: / ხაზი 1: @@
 [[ფაილი:Lit museum.jpg|მარჯვნივ|300პქ]]
+'''ლიტერატურის მუზეუმი''' — საქართველოს [[გიორგი ლეონიძე|გ. ლეონიძის]] სახელობის სახელმწიფო ლიტერატურული მუზეუმი [[თბილისი|თბილისში]]. დაარსდა XX საუკუნის 30-იან წლებში. 1929 წელს [[მთაწმინდა]]ზე [[ალექსანდრე გრიბოედოვი]]ს 100 წლისთავისადმი მიძღვნილი საიუბილეო გამოფენის ბაზაზე შეიქმნა რუსი მწერლის მუზეუმი, რომელსაც 1931 წლიდან წმ. დავითის ეკლესიაში მოთავსებული მწერალთა მუზეუმი შეუერთდა. 1935 წელს მას საქართველოს მწერალთა მუზეუმი, ხოლო 1938 — საქართველოს სახელმწიფო ლიტერატურული მუზეუმი ეწოდა. ამავე წელს საქართველოს ლიტერატურული მუზეუმმა ბინა დაიდო [[ჯორჯიაშვილის ქუჩა]]ზე, სადაც ამჟამადაც იმყოფება. 1967 წელს მას [[გიორგი ლეონიძე|გიორგი ლეონიძის]] სახელი მიეკუთვნა.
-საქართველოს  [[გიორგი ლეონიძე|გიორგი ლეონიძ]]ის სახელობის ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმის დაარსებას 1929 წელს [[ალექსანდრე გრიბოედოვის სახელობის სახელმწიფო რუსული დრამატული თეატრი|ალექსანდრე გრიბოედოვ]]ის საიუბილეო გამოფენა დაედო საფუძვლად. მუზეუმის პირველი მასალაც სწორედ ამ გამოფენაზე წარმოდგენილი ნივთებისგან შედგებოდა, რასაც სამუზეუმო საქმის დიდმა მცოდნემ, სათეატრო მუზეუმის გამგემ, შემდგომში მოსკოვში ანდრეი რუბლიოვის მუზეუმის დამაარსებელმა დავით არსენიშვილმა მოუყარა თავი.
-'''საქართველოს ლიტერატურული მუზეუმი''', საქართველოს [[გიორგი ლეონიძე|გ. ლეონიძის]] სახელობის სახელმწიფო ლიტერატურული მუზეუმი [[თბილისი|თბილისში]]. დაარსდა XX საუკუნის 30-იან წლებში. 1929 წელს [[მთაწმინდა]]ზე [[ალექსანდრე გრიბოედოვი]]ს 100 წლისთავისადმი მიძღვნილი საიუბილეო გამოფენის ბაზაზე შეიქმნა რუსი მწერლის მუზეუმი, რომელსაც 1931 წლიდან წმ. დავითის ეკლესიაში მოთავსებული მწერალთა მუზეუმი შეუერთდა. 1935 წელს მას საქართველოს მწერალთა მუზეუმი, ხოლო 1938 — საქართველოს სახელმწიფო ლიტერატურული მუზეუმი ეწოდა. ამავე წელს საქართველოს ლიტერატურული მუზეუმმა ბინა დაიდო [[ჯორჯიაშვილის ქუჩა]]ზე, სადაც ამჟამადაც იმყოფება. 1967 წელს მას [[გიორგი ლეონიძე|გიორგი ლეონიძის]] სახელი მიეკუთვნა.
 -1952, 1982-2005 წლებში ლიტერატურული მუზეუმი გამოსცემდა „[[ლიტერატურის მატიანე]]ს“.  .
 == მუზეუმის ისტორია ==
 [[ფაილი:Exlibris_l_copy.jpg|მარცხნივ|180პქ]] მუზეუმი ოფიციალურად 1930 წელს [[ტიციან ტაბიძე|ტიციან ტაბიძი]]ს თაოსნობით და მწერალთა ფედერაციის გადაწყვეტილებით გაიხსნა, სადაც მთაწმინდაზე დაკრძალულ მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა - [[დიმიტრი ყიფიანი]]ს, [[ილია ჭავჭავაძე|ილია ჭავჭავაძის]], [[აკაკი წერეთელი|აკაკი წერეთლის]], [[ნიკო ნიკოლაძე|ნიკო ნიკოლაძის]] და სხვა მწერლების შესახებ სამუზეუმო ექსპონატებს თავმოყრა დაიწყეს. მუზეუმის გამგედ 1931 წელს [[გიორგი ლეონიძე]] დაინიშნა.