აბდულჰამიდ I: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მ clean up, replaced: სტამბულ → სტამბოლ (2) using AWB |
|||
| ხაზი 17: | ხაზი 17: | ||
|პარტია = |
|პარტია = |
||
|დაბადების თარიღი = [[20 მარტი]], [[1725]] |
|დაბადების თარიღი = [[20 მარტი]], [[1725]] |
||
|დაბადების ადგილი = [[ |
|დაბადების ადგილი = [[სტამბოლი]], [[ოსმალეთის იმპერია]] |
||
|გარდაცვალების თარიღი = [[7 აპრილი]], [[1789]] |
|გარდაცვალების თარიღი = [[7 აპრილი]], [[1789]] |
||
|გარდაცვალების ადგილი = [[ |
|გარდაცვალების ადგილი = [[სტამბოლი]], [[ოსმალეთის იმპერია]] |
||
|ქორწინება = [[აიშე სენიეფერვერ სულთანი|აიშე]], [[ნაქშიდილ სულთანი|ნაქშიდილი]] |
|ქორწინება = [[აიშე სენიეფერვერ სულთანი|აიშე]], [[ნაქშიდილ სულთანი|ნაქშიდილი]] |
||
|შვილები = '''ბიჭები''': [[მუსტაფა IV]], <br/>[[მაჰმუდ II]], მურადი, <br/>ნუსრეთი, მეჰმედი, <br/>აჰმედი, სულეიმანი<br/>'''გოგონები''': ესმა, ემინე, რაბია, სალიჰა, ალიმშაჰი, დურუშევარი, ფატმა, მელიქშაჰი, ჰიბეთულა, ზეკიე |
|შვილები = '''ბიჭები''': [[მუსტაფა IV]], <br/>[[მაჰმუდ II]], მურადი, <br/>ნუსრეთი, მეჰმედი, <br/>აჰმედი, სულეიმანი<br/>'''გოგონები''': ესმა, ემინე, რაბია, სალიჰა, ალიმშაჰი, დურუშევარი, ფატმა, მელიქშაჰი, ჰიბეთულა, ზეკიე |
||
| ხაზი 29: | ხაზი 29: | ||
|ხელმოწერა = Tughra_of_Abdülhamid_I.JPG |
|ხელმოწერა = Tughra_of_Abdülhamid_I.JPG |
||
}} |
}} |
||
'''აბდულჰამიდ I''' ({{lang-ota|عبد الحميد اول|Abd ül-Hamîd-i evvel}}, {{lang-tr|Birinci Abdülhamit}}; დ. [[20 მარტი]], [[1725]], [[სტამბოლი]] — გ. [[7 აპრილი]], [[1789]], იქვე) — ოსმალეთის იმპერიის 27-ე სულთანი. სულთან [[აჰმედ III]]-ისა და მისი ცოლის [[რაბია შერმი სულთანი|რაბია შერმის]] შვილი. [[1774]] წლის 21 იანვარს ტახტზე შეცვალა თავისი ძმა [[მუსტაფა III]]. |
'''აბდულჰამიდ I''' ({{lang-ota|عبد الحميد اول|Abd ül-Hamîd-i evvel}}, {{lang-tr|Birinci Abdülhamit}}; დ. [[20 მარტი]], [[1725]], [[სტამბოლი]] — გ. [[7 აპრილი]], [[1789]], იქვე) — ოსმალეთის იმპერიის 27-ე სულთანი. სულთან [[აჰმედ III]]-ისა და მისი ცოლის [[რაბია შერმი სულთანი|რაბია შერმის]] შვილი. [[1774]] წლის 21 იანვარს ტახტზე შეცვალა თავისი ძმა [[მუსტაფა III]]. |
||
მისი სულთნობის პერიოდში დასრულდა [[1768]]-[[1774]] წლების [[რუსეთ-ოსმალეთის ომი (1768-1774) |
მისი სულთნობის პერიოდში დასრულდა [[1768]]-[[1774]] წლების [[რუსეთ-ოსმალეთის ომი (1768-1774)|რუსეთ-თურქეთის ომი]]. [[1774]] წლის 20 ივნისს [[კოზლუჯის ბრძოლა]]ში დამარცხებიდან ზუსტად ერთ თვეში [[რუსეთის იმპერია|რუსეთთან]] დადო [[ქუჩუქ-კაინარჯის საზავო ხელშეკრულება]], რამაც ხელი შეუწყო [[შავი ზღვა|შავ ზღვაზე]] ვაჭრობის განვითარებისა და რუსეთის სამხედრო სტარატეგიული პოზიციის განმტკიცებას. |
||
სერიოზულმა მარცხმა აიძულა სულთანი წასულიყო ადმინისტრაციულ და სამხედრო რეფორმებზე. |
სერიოზულმა მარცხმა აიძულა სულთანი წასულიყო ადმინისტრაციულ და სამხედრო რეფორმებზე. |
||
[[სირია]]ში და [[პელოპონესი|მორეაში]] მცირე წარმატებებმა ვერ მოახდინა იმის კომპესირება, რაც ყირიმის დაკარგვამ გამოიწვია. [[1783]] წელს რუსეთმა ყირიმი დაიპყრო. ოსმალეთის იმპერია ახალი ომისათვის სამზადისს შეუდგა. [[რუსეთ-ოსმალეთის ომი (1787-1791)|ახალი ომი]] [[1787]] წელს დაიწყო, რომელშიც [[ავსტრია]]ც ჩაერთო რუსეთის მხარეს. [[1788]] წელს რუსებმა [[ოჩაკოვი]] [[ოჩაკოვის ალყა|აიღეს]]. |
[[სირია]]ში და [[პელოპონესი|მორეაში]] მცირე წარმატებებმა ვერ მოახდინა იმის კომპესირება, რაც ყირიმის დაკარგვამ გამოიწვია. [[1783]] წელს რუსეთმა ყირიმი დაიპყრო. ოსმალეთის იმპერია ახალი ომისათვის სამზადისს შეუდგა. [[რუსეთ-ოსმალეთის ომი (1787-1791)|ახალი ომი]] [[1787]] წელს დაიწყო, რომელშიც [[ავსტრია]]ც ჩაერთო რუსეთის მხარეს. [[1788]] წელს რუსებმა [[ოჩაკოვი]] [[ოჩაკოვის ალყა|აიღეს]]. |
||
აბდულჰამიდ I გარდაიცვალა [[ოჩაკოვი]]ს ალყიდან ოთხ თვეში, [[1789]] წლის 7 აპრილს [[ინსულტი]]ს შედეგად. |
აბდულჰამიდ I გარდაიცვალა [[ოჩაკოვი]]ს ალყიდან ოთხ თვეში, [[1789]] წლის 7 აპრილს [[ინსულტი]]ს შედეგად. |
||
== ლიტერატურა == |
== ლიტერატურა == |
||
| ხაზი 46: | ხაზი 46: | ||
{{ოსმალეთის იმპერიის სულთნები}} |
{{ოსმალეთის იმპერიის სულთნები}} |
||
[[კატეგორია:ოსმალეთის სულთნები]] |
[[კატეგორია:ოსმალეთის სულთნები]] |
||
[[კატეგორია:დაბადებული 1725]] |
[[კატეგორია:დაბადებული 1725]] |
||
14:05, 3 სექტემბერი 2014-ის ვერსია
| აბდულჰამიდ I | |
|---|---|
 | |
| ოსმალეთის 27-ე სულთანი | |
| მმართ. დასაწყისი: | 21 იანვარი, 1774 |
| მმართ. დასასრული: | 7 აპრილი, 1789 |
| წინამორბედი: | მუსტაფა III |
| მემკვიდრე: | სელიმ III |
| პირადი ცხოვრება | |
| დაბ. თარიღი: | 20 მარტი, 1725 |
| დაბ. ადგილი: | სტამბოლი, ოსმალეთის იმპერია |
| გარდ. თარიღი: | 7 აპრილი, 1789 |
| გარდ. ადგილი: | სტამბოლი, ოსმალეთის იმპერია |
| მეუღლე: | აიშე, ნაქშიდილი |
| შვილები: |
ბიჭები: მუსტაფა IV, მაჰმუდ II, მურადი, ნუსრეთი, მეჰმედი, აჰმედი, სულეიმანი გოგონები: ესმა, ემინე, რაბია, სალიჰა, ალიმშაჰი, დურუშევარი, ფატმა, მელიქშაჰი, ჰიბეთულა, ზეკიე |
| დინასტია: | ოსმანები |
| მამა: | აჰმედ III |
| დედა: | რაბია შერმი სულთანი |
| რელიგია: | ისლამი |
| ხელმოწერა: |
 |
აბდულჰამიდ I (ოსმ. عبد الحميد اول [Abd ül-Hamîd-i evvel], თურქ. Birinci Abdülhamit; დ. 20 მარტი, 1725, სტამბოლი — გ. 7 აპრილი, 1789, იქვე) — ოსმალეთის იმპერიის 27-ე სულთანი. სულთან აჰმედ III-ისა და მისი ცოლის რაბია შერმის შვილი. 1774 წლის 21 იანვარს ტახტზე შეცვალა თავისი ძმა მუსტაფა III.
მისი სულთნობის პერიოდში დასრულდა 1768-1774 წლების რუსეთ-თურქეთის ომი. 1774 წლის 20 ივნისს კოზლუჯის ბრძოლაში დამარცხებიდან ზუსტად ერთ თვეში რუსეთთან დადო ქუჩუქ-კაინარჯის საზავო ხელშეკრულება, რამაც ხელი შეუწყო შავ ზღვაზე ვაჭრობის განვითარებისა და რუსეთის სამხედრო სტარატეგიული პოზიციის განმტკიცებას.
სერიოზულმა მარცხმა აიძულა სულთანი წასულიყო ადმინისტრაციულ და სამხედრო რეფორმებზე.
სირიაში და მორეაში მცირე წარმატებებმა ვერ მოახდინა იმის კომპესირება, რაც ყირიმის დაკარგვამ გამოიწვია. 1783 წელს რუსეთმა ყირიმი დაიპყრო. ოსმალეთის იმპერია ახალი ომისათვის სამზადისს შეუდგა. ახალი ომი 1787 წელს დაიწყო, რომელშიც ავსტრიაც ჩაერთო რუსეთის მხარეს. 1788 წელს რუსებმა ოჩაკოვი აიღეს.
აბდულჰამიდ I გარდაიცვალა ოჩაკოვის ალყიდან ოთხ თვეში, 1789 წლის 7 აპრილს ინსულტის შედეგად.
ლიტერატურა
- Sakaoğlu, Necdet (1999). Bu Mülkün Sultanları. İstanbul: Oğlak Yayınları. ISBN 875-329-299-6. say.374-384
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı (2003). Osmanlı Tarihi III. Cilt 1. Kısım: II. Selim'in Tahta Çıkışından 1699 Karlofça Andlaşmasına Kadar. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. ISBN 975-16-0013-8.
- Finkel, Caroline (2007). Rüyadan İmparatorluğa Osmanlı. İstanbul: Timaş Yayınları. ISBN 978-975-263-510-4.
- Lamartine, Alphonse De (2007). Sona Doğru. İstanbul: Bilgi Sanat Yapım Yayınları. ISBN 975-6316-53-5.