მეჰმედ IV: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
No edit summary |
No edit summary |
||
| ხაზი 31: | ხაზი 31: | ||
}} |
}} |
||
'''მეჰმედ IV''' ({{lang-ota|محمد رابع|Mehmed-i râbi‘}}, {{lang-tr|Dördüncü Mehmet, Avcı Sultan Mehmet}}; დ. [[2 იანვარი]] [[1642]] — გ. [[6 იანვარი]] [[1693]]) — [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის იმპერიის]] [[სულთანი]] [[1648]] - [[1687]] წლებში. |
'''მეჰმედ IV''' ({{lang-ota|محمد رابع|Mehmed-i râbi‘}}, {{lang-tr|Dördüncü Mehmet, Avcı Sultan Mehmet}}; დ. [[2 იანვარი]] [[1642]] — გ. [[6 იანვარი]] [[1693]]) — [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის იმპერიის]] [[სულთანი]] [[1648]] - [[1687]] წლებში. |
||
მეჰმედ IV სულთან [[იბრაჰიმ I (თურქეთი)|იბრაჰიმ I-ისა]] და მისი ცოლის [[ტურჰან ჰატიჯე სულთანი|ტურჰან ჰატიჯე სულთნის]] შვილია. სულთნის ტახტზე მას შემდეგ ავიდა, რაც მისი მამა [[იანიჩარები|იანიჩარებმა]] დაამხეს. მისი მცირეწლოვნობის პერიოდში ქვეყანაში სრულ ანარქიას ტესავდნენ და ინტრიგების ქსელს ხლართავდნენ მისი დედა და ბებია. ამ ინტრიგების წყალობით [[დარდანელის სრუტე]]ში ვენეციელებმა ოსმალეთის ფლოტი დაამარცხეს. ვენეციელები კონსტანტინოპოლსაც უქმნიდნენ საფრთხეს, მაგრამ ვითარება შეიცვალა, როდესაც დიდი ვეზირის სავარძელს, [[ქოფრიულიუ]]ს დიდ ვეზირთა ცნობილი გვარის ფუძემდებელი, [[ქოფრიულიუ მეჰმედ-ფაშა]] იკავებს. მეჰმედ-ფაშამ აბსოლიტური ძალაუფლება მიიღო იმისათვის, რომ ქვეყანაში წესრიგი და სიმშვიდე აღედგინა. |
|||
სულთანზე გავლენა შეინარჩუნა მეჰმედ ფაშას-შვილმა, [[ქოფრიულიუ ფაზილ აჰმედ-ფაშა|ფაზილ აჰმედ ფაშამაც]], რომელიც ქვეყანას მშვიდად განაგებდა. [[ავსტრია]]სთან ომი წარუმატებელი აღმოჩნდა, თუმცა [[1669]] წელს ვენეციელებს წაართვა კუნძული [[კრეტა]]. |
|||
[[1672]] წელს თვით სულთნის სარდლობით [[პოლონეთი|პოლონეთთან]] ომი დაიწყო. ამ ომის შედეგად პოლონეთმა ოსმალეთის იმპერიას დაუთმო [[პოდოლიე]] და [[უკრაინა|უკრაინის]] ნაწილი. |
|||
{{ოსმალეთის იმპერიის სულთნები}} |
{{ოსმალეთის იმპერიის სულთნები}} |
||
05:59, 9 ივლისი 2014-ის ვერსია
{{subst:ET|თარგის გამოყენების შეცდომა! ეს თარგი გამოიყენება subst-ის მეშვეობით. პრობლემის აღმოსაფხვრელად ჩაანაცვლეთ თარგი {{მუშავდება}} თარგით {{subst:მუშავდება}}.}}{{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/{{subst:REVISIONUSER}}|{{subst:REVISIONUSER}}]].|{{subst:CURRENTDAY}}|{{subst:CURRENTMONTH}}|{{subst:CURRENTYEAR}}}}
| მეჰმედ IV | |
|---|---|
| Mehmed-i râbi | |
 | |
| ოსმალეთის მე-19 სულთანი | |
| მმართ. დასაწყისი: | 1648 |
| მმართ. დასასრული: | 1687 |
| წინამორბედი: | იბრაჰიმ I |
| მემკვიდრე: | სულეიმან II |
| პირადი ცხოვრება | |
| დაბ. თარიღი: | 2 იანვარი 1642 |
| დაბ. ადგილი: | კონსტანტინოპოლი, ოსმალეთის იმპერია |
| გარდ. თარიღი: | 6 იანვარი 1693 |
| გარდ. ადგილი: | ედირნე, ოსმალეთის იმპერია |
| დინასტია: | ოსმანები |
| მამა: | იბრაჰიმ I |
| დედა: | ტურჰან ჰატიჯე სულთანი |
| რელიგია: | ისლამი |
| ხელმოწერა: |
 |
მეჰმედ IV (ოსმ. محمد رابع [Mehmed-i râbi‘], თურქ. Dördüncü Mehmet, Avcı Sultan Mehmet; დ. 2 იანვარი 1642 — გ. 6 იანვარი 1693) — ოსმალეთის იმპერიის სულთანი 1648 - 1687 წლებში.
მეჰმედ IV სულთან იბრაჰიმ I-ისა და მისი ცოლის ტურჰან ჰატიჯე სულთნის შვილია. სულთნის ტახტზე მას შემდეგ ავიდა, რაც მისი მამა იანიჩარებმა დაამხეს. მისი მცირეწლოვნობის პერიოდში ქვეყანაში სრულ ანარქიას ტესავდნენ და ინტრიგების ქსელს ხლართავდნენ მისი დედა და ბებია. ამ ინტრიგების წყალობით დარდანელის სრუტეში ვენეციელებმა ოსმალეთის ფლოტი დაამარცხეს. ვენეციელები კონსტანტინოპოლსაც უქმნიდნენ საფრთხეს, მაგრამ ვითარება შეიცვალა, როდესაც დიდი ვეზირის სავარძელს, ქოფრიულიუს დიდ ვეზირთა ცნობილი გვარის ფუძემდებელი, ქოფრიულიუ მეჰმედ-ფაშა იკავებს. მეჰმედ-ფაშამ აბსოლიტური ძალაუფლება მიიღო იმისათვის, რომ ქვეყანაში წესრიგი და სიმშვიდე აღედგინა.
სულთანზე გავლენა შეინარჩუნა მეჰმედ ფაშას-შვილმა, ფაზილ აჰმედ ფაშამაც, რომელიც ქვეყანას მშვიდად განაგებდა. ავსტრიასთან ომი წარუმატებელი აღმოჩნდა, თუმცა 1669 წელს ვენეციელებს წაართვა კუნძული კრეტა.
1672 წელს თვით სულთნის სარდლობით პოლონეთთან ომი დაიწყო. ამ ომის შედეგად პოლონეთმა ოსმალეთის იმპერიას დაუთმო პოდოლიე და უკრაინის ნაწილი.