კარლოს IV (ესპანეთი): განსხვავება გადახედვებს შორის

კარლ IV
	Carlos IV
ესპანეთის მეფე
მმართ. დასაწყისი:	14 დეკემბერი, 1788
მმართ. დასასრული:	19 მარტი, 1808
წინამორბედი:	კარლ III
მემკვიდრე:	ფერდინანდ VII
ესპანეთის მეფე
მმართ. დასაწყისი:	6 მაისი, 1808
მმართ. დასასრული:	6 მაისი, 1808
წინამორბედი:	ფერდინანდ VII
მემკვიდრე:	ჟოზეფ ბონაპარტი
პირადი ცხოვრება
დაბ. თარიღი:	11 ნოემბერი, 1748
დაბ. ადგილი:	პორტიჩის სასახლე, იტალია
გარდ. თარიღი:	20 იანვარი, 1819
გარდ. ადგილი:	რომი, იტალია
მეუღლე:	მარია-ლუისა პარმელი
დინასტია:	ბურბონები
მამა:	კარლ III
დედა:	მარია ამალია საქსონიელი
რელიგია:	კათოლიციზმი
	კარლოს IV ვიკისაწყობში

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა

[შემოწმებული ვერსია]

← წინა ცვლილება შემდეგი ცვლილება →

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა

ვიზუალურივიკიტექსტი

შიდახაზური

11:23, 2 ივლისი 2014-ის ვერსია

{{subst:ET|თარგის გამოყენების შეცდომა! ეს თარგი გამოიყენება subst-ის მეშვეობით. პრობლემის აღმოსაფხვრელად ჩაანაცვლეთ თარგი {{მუშავდება}} თარგით {{subst:მუშავდება}}.}}{{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/{{subst:REVISIONUSER}}|{{subst:REVISIONUSER}}]].|{{subst:CURRENTDAY}}|{{subst:CURRENTMONTH}}|{{subst:CURRENTYEAR}}}}

კარლ IV (ესპ. Carlos IV; დ. 11 ნოემბერი, 1748 — გ. 20 იანვარი, 1819) — ესპანეთის მეფე (1788-1808 წწ.), კარლ III-ისა და მარია ამალია საქსონიელის მეორე შვილი. სამეფო ტახტზე ავიდა მამის კარლ III-ის გარდაცვალების შემდეგ.

საფრანგეთთან და დიდ ბრიტანეთთან ბრძოლა ესპანეთისთვის უიღბლო აღმოჩნდა. ესპანეთში საფრანგეთის გავლენა გაიზარდა. 1803 წელს საფრანგეთ-ესპანეთს შორის დაიდო ახალი ხელშეკრულება, რომელმაც ესპანეთს ახალი ვალდებულებები და დიდ ბრიტანეთთან ახალი ომი დააკისრა. ეს ომი 1804 წელს დაიწყო და 1805 წელს ტრაფალგარის ბრძოლაში ესპანეთის ფლოტის განადგურება გამოიწვია. 1807 წელს ესპანეთ საფრანგეთშ შორის დაიდო საიდუმლო ზავი ფონტენბლოში, რომლის მიხედვითაც ხელმომწერი ქვეყნები იყოფდნენ პორტუგალიას, რომელთანაც საფრანგეთის იმპერატორს თავისი მიზნები ჰქონდა, რაც დაუმალა ესპანეთის ხელისუფლებას. საბოლოოდ საფრანგეთშ ესპანეთისა და პორტუგალიის ხელში ჩაგდება უნდოდა.

ამ მიზნის მიღწევაში ნაპოლეონს დაეხმარა სამეფო კარზე არსებული დაპირისპირება, რომლის ერთ მ,ახრეს იდგნენ დედოფალი და მისი ფავორიტი მანუელ გოდოი, ხოლო მეორე მხარეს ტახტის მემკვიდრე ფერდინანდი და მისი ცოლი მარია-ანტუნეტა. მარია-ანტუანეტას გარდაცვალებით (1806 წ.) დამოკიდებულება დაპირისპირებულ მხარეებს შორის შეიცვალა: ფერდინანდმა დაგეგმა ცოლად მოეყვანა ნაპოლეონის სახლის წარმომადგენელი პრინცესა და დაახლოებოდა ნაპოლეონს. გოდოი და დედოფალი კი მეგობრებს საფრანგეთის მტრებში ეძებდენ. მოსახლეობის სიმპატია ფერდინანდისკენ იხრებოდა.

ანონიმურ ინფორმაციაზე დაყრდნობით კარლ IV-მ 1807 წლის 20 ოქტომბერს გამოსცა ბრძანება ფერდინანდის დაპატიმრებისა და სასამართლოსთვის გადაცემის შესახებ. კარლი აპირებდა ტახტი მეორე შვილისათვის კარლოსისთვის გადაეცა. ეს საკმარისი საბაბი აღმოჩნდა ნაპოლეონისათვის ესპანეთის საქმეებში ჩარევისათვის. მადრიდთან საფრანგეთის არმიის მოახლობისტანავე კარლ IV დედაქალაქიდან გაიქცა, რამაც მოსახლეობის ამბოხება გამოიწვია. ამბოხების შედგად 1808 წლის 18 მარტს ესპანეთის მეფედ ფერდინანდი გამოაცხადეს.

რამდენიმე დღის შემდეგ კარლ IV დაემორჩილა ფრანგი გენერლის სავარის, რჩევებს და აღიარა თავისი გადაგდომა, თუმცა ნაპოლეონის წინააღმდეგ საკუთარ შვილზე საჩივარი წარადგინა. 1808 წლის 6 მაისს ნაპოლეონმა მოახერხა ბაიონაში მამაც და შვილიც შეეტყუებინა და ორივე დააპატიმრა.

იხილეთ აგრეთვე

@@ ხაზი 38: / ხაზი 38: @@
 |ხელმოწერა    =
 }}
-'''კარლ IV''' ({{lang-es|Carlos IV}}; დ.  [[11 ნოემბერი]], [[1748]] — გ. [[20 იანვარი]], [[1819]]) — [[ესპანეთი]]ს მეფე ([[1788]]-[[1808]]წწ.), [[კარლ III (ესპანეთი)|კარლ III-ისა]] და [[მარია ამალია საქსონიელი]]ს მეორე შვილი.
+'''კარლ IV''' ({{lang-es|Carlos IV}}; დ.  [[11 ნოემბერი]], [[1748]] — გ. [[20 იანვარი]], [[1819]]) — [[ესპანეთი]]ს მეფე ([[1788]]-[[1808]] წწ.), [[კარლ III (ესპანეთი)|კარლ III-ისა]] და [[მარია ამალია საქსონიელი]]ს მეორე შვილი.  სამეფო ტახტზე ავიდა მამის [[კარლ III (ესპანეთი)|კარლ III-ის]] გარდაცვალების შემდეგ.
+საფრანგეთთან და დიდ ბრიტანეთთან ბრძოლა ესპანეთისთვის უიღბლო აღმოჩნდა. ესპანეთში საფრანგეთის გავლენა გაიზარდა. [[1803]] წელს საფრანგეთ-ესპანეთს შორის დაიდო ახალი ხელშეკრულება, რომელმაც ესპანეთს ახალი ვალდებულებები და დიდ ბრიტანეთთან ახალი ომი დააკისრა. ეს ომი [[1804]] წელს დაიწყო და [[1805]] წელს [[ტრაფალგარის ბრძოლა]]ში ესპანეთის ფლოტის განადგურება გამოიწვია. [[1807]] წელს ესპანეთ საფრანგეთშ შორის დაიდო [[ფონტენბლოს ზავი|საიდუმლო ზავი]] [[ფონტენბლო]]ში, რომლის მიხედვითაც ხელმომწერი ქვეყნები იყოფდნენ [[პორტუგალიის ისტორია|პორტუგალიას]], რომელთანაც საფრანგეთის იმპერატორს თავისი მიზნები ჰქონდა, რაც დაუმალა ესპანეთის ხელისუფლებას. საბოლოოდ საფრანგეთშ ესპანეთისა და პორტუგალიის ხელში ჩაგდება უნდოდა.
+ამ მიზნის მიღწევაში ნაპოლეონს დაეხმარა სამეფო კარზე არსებული დაპირისპირება, რომლის ერთ მ,ახრეს იდგნენ დედოფალი და მისი ფავორიტი [[მანუელ გოდოი]], ხოლო მეორე მხარეს ტახტის მემკვიდრე [[ფერდინანდ VII|ფერდინანდი]] და მისი ცოლი [[მარია ანტონია ბურბონ-სიცილიელი (1784-1806)|მარია-ანტუნეტა]]. მარია-ანტუანეტას გარდაცვალებით ([[1806]] წ.) დამოკიდებულება დაპირისპირებულ მხარეებს შორის შეიცვალა: ფერდინანდმა დაგეგმა ცოლად მოეყვანა [[ბონაპარტები|ნაპოლეონის სახლის]] წარმომადგენელი პრინცესა და დაახლოებოდა ნაპოლეონს. გოდოი და დედოფალი კი მეგობრებს საფრანგეთის მტრებში ეძებდენ. მოსახლეობის სიმპატია ფერდინანდისკენ იხრებოდა.
+ანონიმურ ინფორმაციაზე დაყრდნობით კარლ IV-მ [[1807]] წლის 20 ოქტომბერს გამოსცა ბრძანება ფერდინანდის დაპატიმრებისა და სასამართლოსთვის გადაცემის შესახებ. კარლი აპირებდა ტახტი მეორე შვილისათვის [[დონ კარლოს უფროსი|კარლოსისთვის]] გადაეცა. ეს საკმარისი საბაბი აღმოჩნდა ნაპოლეონისათვის ესპანეთის საქმეებში ჩარევისათვის. მადრიდთან საფრანგეთის არმიის მოახლობისტანავე კარლ IV დედაქალაქიდან გაიქცა, რამაც მოსახლეობის ამბოხება გამოიწვია. ამბოხების შედგად [[1808]] წლის 18 მარტს ესპანეთის მეფედ [[ფერდინანდ VII|ფერდინანდი]] გამოაცხადეს.
+რამდენიმე დღის შემდეგ კარლ IV დაემორჩილა ფრანგი გენერლის სავარის, რჩევებს და აღიარა თავისი გადაგდომა, თუმცა ნაპოლეონის წინააღმდეგ საკუთარ შვილზე საჩივარი წარადგინა. [[1808]] წლის [[6 მაისი|6 მაისს]] ნაპოლეონმა მოახერხა [[ბაიონა]]ში მამაც და შვილიც შეეტყუებინა და ორივე დააპატიმრა.
+== იხილეთ აგრეთვე ==
+* [[ტრაფალგარის ბრძოლა]]
+* [[მადრიდის აჯანყება]]
 {{ესპანეთის მონარქები}}