კარმელი: განსხვავება გადახედვებს შორის

კარმელი
	კოორდინატები: 32°44′ ჩ. გ. 35°03′ ა. გ. / 32.733° ჩ. გ. 35.050° ა. გ.
სიმაღლე	525.4 მ მ

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა

[შემოწმებული ვერსია]

← წინა ცვლილება შემდეგი ცვლილება →

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა

ვიზუალურივიკიტექსტი

შიდახაზური

15:26, 16 მარტი 2014-ის ვერსია

კარმელი (ებრ. הַר הַכַּרְמֶל; ბერძ. Κάρμηλος; არაბ. الكرمل) — მთის მასივი ისრაელის ჩრდილოეთ-დასავლეთ ნაწილში. სიმაღლე 525.4 მ. არქეოლოგებმა მთის სხვადასხვა ადგილში აღმოაჩინეს უძველესი ღვინო და ზეთის საწნეხი. მთა და ირგვლივ მდებარე ქალაქები, მათ შორის ხაიფა იუნესკომ ბიოსფერული ნაკრძალის სტატუსი მიანიჭა. კარმელის ზონის სიგანეა 6.5-8 კმ, რომელიც თანდათან ეშვება სამხრეთ-დასავლეთისაკენ, სადაც ქმნის დაბალმთიან ციცაბო ქედს. სიახლოვეს ვრცელდება ისრაელის ხეობა. კარმელი და ისრაელის ხეობა ქმნიან ლანდშაფტის ბუნებრივ ბარიერს, ეგრეთ წოდებულ „კორიდორს“. აგებულია კაჟთან შერეული კირქვებით, რის გამოც გამომუშავებულია მრავალი მღვიმე. გარდა ამისა, გვხვდება ვულკანური ქანები. მთის დამრეცი ნაწილი დაფარულია ნაყოფიერი მცენარეულობით, სადაც ჭარბობს მუხა, ფიჭვი, ზეთის ხილი და დაფნის ხე. მთის არეალის ფარგლებში მდებარეობს რამდენიმე ქალაქი, რომელთაგან მნიშვნელოვანია იოკნეამი, ზიხრონ-იიაკოვი და სხვ.

1930-1932 წლებში ბრიტანელმა არქეოლოგმა დოროთი გაროდმა კარმელიზე ჩაატარა არქეოლოგიური გათხრები, რის შედეგად შეისწავლა 4 მღვიმე და მრავალი ქვის თავშესაფარი. გაროდმა აღმოაჩინა ნეანდერტალელი და ადრინდელი ადამიანის რელიქტი, მათ შორის ნეანდერტალელი ადამიანის ქალის ჩონჩხი, რომელსაც ტაბუნ I უწოდეს. იგი შეფასებულია როგორც ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ნამარხი ადამიანი.^[1] არსებული სტრატიგრაფიული ჩანაწერი უძველესია რეგიონში. არის აგრეთვე რამდენიმე კარგად შემონახული ნეანდერტალელი და ჰომო საპიენსი.

მრავალფეროვანი მცენარეულობა და ისტორულად მნიშნველოვანი მღვიმეების არსებობის შედეგია აქ განვითარებული დანაშული. კარმელი მიიჩნეოდა იუდაისტური რელიგიის უზენაესი ღვთაების — იაჰვესგან დასამალი ადგილი, როგორც ეს ამოსის წიგნშია მოცემული.

მეფეთა წიგნების მიხედვით, ელისე წინასწარმეტყველი სამოგზაუროდ კარმელიზე წავიდა, სადაც გარკვეული ხანი დაჰყო. ეპიფანე კვიპრელისა და იოსებ ფლავიუსის თანახმად, კარმელის მთა წარმოადგენდა ერთ-ერთი იუდაისტური სექტის ციტადელს.

გაბატონებულია რბილი კლიმატი და უხვი ატმოსფერული ნალექები. ფერდობებზე ჯერ კიდევ ადრეული პერიოდიდან ხარობდა ვაზი. თუმცა სხვადასხვა დროს აქ არსებული ვაზი და საერთოდ ტყეების დიდი ნაწილი განადგურდა. ამჟამად ტყეებს ქმნის კედარი, მუხა, ფიჭვი და სხვ. 2010 წელს ძლიერი ხანძრის შედეგად წიწვოვანი ტყე დაზარალდა. ფაუნას ძირითადად ქმნიან მღრღნელები. ფართოდ არის გავრცელებული მაჩვი. გვხვდება აგრეთვე ფრინველთა რამდენიმე სახეობა.

გალერეა

რესურსები ინტერნეტში

შეგიძლიათ იხილოთ მედიაფაილები თემაზე „კარმელი“ ვიკისაწყობში.
მთა კარმელი (ინგლისური)
მთა კარმელი (ინგლისური)
მთა კარმელი (გერმანული)

სქოლიო

↑ Christopher Stringer, custodian of Tabun I, Natural History Museum, quoted in an exhibition in honour of Garrod; Callander and Smith, 1998

[1] Christopher Stringer, custodian of Tabun I, Natural History Museum, quoted in an exhibition in honour of Garrod; Callander and Smith, 1998

[1]

@@ ხაზი 23: / ხაზი 23: @@
 '''კარმელი''' ({{lang-he-n|הַר הַכַּרְמֶל}}; {{lang-el|Κάρμηλος;}} {{lang-ar|الكرمل}}) — [[მთის მასივი]] [[ისრაელი]]ს ჩრდილოეთ-დასავლეთ ნაწილში. სიმაღლე 525.4 მ. არქეოლოგებმა მთის სხვადასხვა ადგილში აღმოაჩინეს უძველესი ღვინო და ზეთის საწნეხი. მთა და ირგვლივ მდებარე ქალაქები, მათ შორის [[ხაიფა]] [[იუნესკო]]მ ბიოსფერული ნაკრძალის სტატუსი მიანიჭა. კარმელის ზონის სიგანეა 6.5-8 კმ, რომელიც თანდათან ეშვება სამხრეთ-დასავლეთისაკენ, სადაც ქმნის დაბალმთიან ციცაბო ქედს. სიახლოვეს ვრცელდება [[ისრაელის ხეობა]]. კარმელი და ისრაელის ხეობა ქმნიან [[ლანდშაფტი]]ს ბუნებრივ ბარიერს, ეგრეთ წოდებულ „კორიდორს“. აგებულია კაჟთან შერეული [[კირქვა|კირქვებით]], რის გამოც გამომუშავებულია მრავალი [[მღვიმე]]. გარდა ამისა, გვხვდება ვულკანური ქანები. მთის დამრეცი ნაწილი დაფარულია ნაყოფიერი მცენარეულობით, სადაც ჭარბობს [[მუხა]], [[ფიჭვი]], [[ზეთის ხილი]] და [[დაფნა|დაფნის ხე]]. მთის არეალის ფარგლებში მდებარეობს რამდენიმე ქალაქი, რომელთაგან მნიშვნელოვანია [[იოკნეამი]], [[ზიხრონ-იიაკოვი]] და სხვ.
-[[1930]]-[[1932]] წლებში ბრიტანელმა არქეოლოგმა [[დოროთი გაროდი|დოროთი გაროდმა]] კარმელიზე ჩაატარა არქეოლოგიური გათხრები, რის შედეგად შეისწავლა 4 [[მღვიმე]] და მრავალი ქვის თავშესაფარი. გაროდმა აღმოაჩინა [[ნეანდერტალელი|ნეანდერტალელი]] და ადრინდელი ადამიანის რელიქტი, მათ შორის ნეანდერტალელი ადამიანის ქალის ჩონჩხი, რომელსაც ტაბუნ I უწოდეს. იგი შეფასებულია როგორც ერთ-ერთი უმნიშნველოვანესი ნამარხი ადამიანი.<ref>Christopher Stringer, custodian of Tabun I, Natural History Museum, quoted in an exhibition in honour of Garrod; ''Callander and Smith'', 1998</ref> არსებული [[სტრატიგრაფია (გეოლოგია)|სტრატიგრაფიული ჩანაწერი]] უძველესია რეგიონში. არის აგრეთვე რამდენიმე კარგად შემონახული [[ნეანდერტალელი]] და [[ადამიანი|ჰომო საპიენსი]].
+[[1930]]-[[1932]] წლებში ბრიტანელმა არქეოლოგმა [[დოროთი გაროდი|დოროთი გაროდმა]] კარმელიზე ჩაატარა არქეოლოგიური გათხრები, რის შედეგად შეისწავლა 4 [[მღვიმე]] და მრავალი ქვის თავშესაფარი. გაროდმა აღმოაჩინა [[ნეანდერტალელი|ნეანდერტალელი]] და ადრინდელი ადამიანის რელიქტი, მათ შორის ნეანდერტალელი ადამიანის ქალის ჩონჩხი, რომელსაც ტაბუნ I უწოდეს. იგი შეფასებულია როგორც ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ნამარხი ადამიანი.<ref>Christopher Stringer, custodian of Tabun I, Natural History Museum, quoted in an exhibition in honour of Garrod; ''Callander and Smith'', 1998</ref> არსებული [[სტრატიგრაფია (გეოლოგია)|სტრატიგრაფიული ჩანაწერი]] უძველესია რეგიონში. არის აგრეთვე რამდენიმე კარგად შემონახული [[ნეანდერტალელი]] და [[ადამიანი|ჰომო საპიენსი]].
 მრავალფეროვანი [[ფლორა|მცენარეულობა]] და ისტორულად მნიშნველოვანი მღვიმეების არსებობის შედეგია აქ განვითარებული დანაშული. კარმელი მიიჩნეოდა იუდაისტური რელიგიის უზენაესი ღვთაების — [[იაჰვე]]სგან დასამალი ადგილი, როგორც ეს ამოსის წიგნშია მოცემული.