ეპირი: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 62: ხაზი 62:
|add1=
|add1=
}}
}}
'''ეპირი''' ([[ძველი ბერძნული ენა|ძვ. ბერძნ]]. Ἤπειρος, [[ბერძნული ენა|ბერძნ]]. Ήπειρος) — ისტორიულ-გეოგრაფიული ოლქი საბერძნეთის ჩრდილოეთ-დასავლეთ ნაწილში. აკრავს [[იონიის ზღვა]]. ფართობი 9203 კმ², მოსახლეობა 358 698 კაცი ([[2005]] წ.). წარმოადგენს ქვეყნის ჩრდილოეთ-დასავლეთ პერიფერიას, გეოგრაფიულ ერთეულსა და რაიონს.
'''ეპირი''' ([[ძველი ბერძნული ენა|ძვ. ბერძნ]]. Ἤπειρος, [[ბერძნული ენა|ბერძნ]]. Ήπειρος) — ისტორიულ-გეოგრაფიული ოლქი [[საბერძნეთი]]ს ჩრდილოეთ-დასავლეთ ნაწილში. აკრავს [[იონიის ზღვა]]. ფართობი 9203 კმ², მოსახლეობა 358 698 კაცი ([[2005]] წ.). წარმოადგენს ქვეყნის ჩრდილოეთ-დასავლეთ პერიფერიას, გეოგრაფიულ ერთეულსა და რაიონს.


მოიცავს არტის, პრევეზის, თესპროტიდისა და იანინის ნომებს. მთავარი ქალაქია [[იანინა]].
მოიცავს [[არტა (ნომი)|არტის]], [[პრევეზა (ნომი)|პრევეზის]], [[თესპროტია|თესპროტიისა]] და [[იანინა (ნომი)|იანინის]] ნომებს. მთავარი ქალაქია [[იანინა]]. ეპირის ზედაპირი მთიანია (მაქსიმალური სიმაღლე 2637 მ, მთა [[პინდოსი]]). სამხრეთ სანაპიროზე ამბრაკიის ვაკეა. ჰავა და მცენარეულობა ხმელთაშუა ზღვის ტიპისაა.
ეპირის ზედაპირი მთიანია (მაქსიმალური სიმაღლე 2637 მ, მთა [[პინდოსი]]). სამხრეთ სანაპიროზე ამბრაკიის (არტის) ვაკეა. ჰავა და მცენარეულობა ხმელთაშუა ზღვის ტიპისაა.


ძველი ბერძნები ეპირს საერთოდ [[კონტინენტი|კონტინენტს]] უწოდებდნენ, თანდათანობით ამ სიტყვამ დაკარგა თავისი მნიშვნელობა და საბოლოოდ ჩრდილოეთ საბერძნეთის დასავლეთ ოლქს ეწოდა, ეპირი ძველთაგანვე ბერძნული წარმოშობის ტომებით ყოფილა დასახლებული, მაგრამ, როგორც ჩანს, ჩრდილოეთ ტომების შემოსევების შედეგად ისინი სამხრეთით გადასახლებულან, აქ კი ილირიელების მონათესავე ტომები დამკვიდრებულან.
ძველი ბერძნები ეპირს საერთოდ [[კონტინენტი|კონტინენტს]] უწოდებდნენ, თანდათანობით ამ სიტყვამ დაკარგა თავისი მნიშვნელობა და საბოლოოდ ჩრდილოეთ საბერძნეთის დასავლეთ ოლქს ეწოდა, ეპირი ძველთაგანვე ბერძნული წარმოშობის ტომებით ყოფილა დასახლებული, მაგრამ, როგორც ჩანს, ჩრდილოეთ ტომების შემოსევების შედეგად ისინი სამხრეთით გადასახლებულან, აქ კი ილირიელების მონათესავე ტომები დამკვიდრებულან. ისტორიულ ხანაში ეპირში სახლობდნენ ქაონები, თესპროტები, მოლოსები. ძველი წელთაღრიცხვის VIII საუკუნეში ეპირის ტერიტორიაზე კოლონიებს აარსებს [[კორინთი]].
ისტორიულ ხანაში ეპირში სახლობდნენ ქაონები, თესპროტები, მოლოსები. ძველი წელთაღრიცხვის VIII საუკუნეში ეპირის ტერიტორიაზე კოლონიებს აარსებს კორინთი.


ძველი წელთაღრიცხვის IV საუკუნეში მოლოსების მეფე პიროსმა ეპირში ძლიერი პოლიტიკური გაერთიანება შექმნა. ძველი წელთაღიცხვის 198 წ. ეპირი მაკედონიის შემადგენლობაში შევიდა, ძვ. წ. 146 რომმა დაიპყრო. ავგუსტუსმა აქციუმთან გამარჯვების აღსანიშნავად ეპირში ქალაქი ნიკოპოლისი დააარსა.
ძველი წელთაღრიცხვის IV საუკუნეში მოლოსების მეფე პიროსმა ეპირში ძლიერი პოლიტიკური გაერთიანება შექმნა. ძველი წელთაღრიცხვის 198 წ. ეპირი მაკედონიის შემადგენლობაში შევიდა, ძვ. წ. 146 რომმა დაიპყრო. ავგუსტუსმა აქციუმთან გამარჯვების აღსანიშნავად ეპირში ქალაქი [[ნიკოპოლისი]] დააარსა.


[[დასავლეთ რომის იმპერია|დასავლეთ რომის იმპერიის]] დაცემის შემდეგ ეპირი [[ბიზანტია]]ს ეკუთვნოდა, XV საუკუნეში კი [[ოსმალეთი|ოსმალებმა]] დაიპყრეს. კონსტანტინოპოლის ხელშეკრულებით [[1881]] ეპირის ნაწილი — არტის ნომი — [[საბერძნეთი|საბერძნეთს]] შეუერთა. [[ბალკანეთის ომები]]ს ([[1912]]-[[1913]] წწ.) შემდეგ მთელი ეპირი საბერძნეთის შემადგენლობაში შევიდა.
[[დასავლეთ რომის იმპერია|დასავლეთ რომის იმპერიის]] დაცემის შემდეგ ეპირი [[ბიზანტია]]ს ეკუთვნოდა, XV საუკუნეში კი [[ოსმალეთი|ოსმალებმა]] დაიპყრეს. კონსტანტინოპოლის ხელშეკრულებით [[1881]] ეპირის ნაწილი — [[არტა (ნომი)|არტის ნომი]] — [[საბერძნეთი|საბერძნეთს]] შეუერთდა. [[ბალკანეთის ომები]]ს ([[1912]]-[[1913]] წწ.) შემდეგ მთელი ეპირი [[საბერძნეთი]]ს შემადგენლობაში შევიდა.


==რესურსები ინტერნეტში==
==რესურსები ინტერნეტში==
* [http://www.php.gov.gr Official site Region of Epirus]
* [http://www.php.gov.gr ოფიციალური საიტი]
* [http://preveza.meteoclub.gr/ Preveza Weather Station SV6GMQ - Live Weather Conditions] (in English and Greek)


==ლიტერატურა==
==ლიტერატურა==

06:48, 19 იანვარი 2014-ის ვერსია

სხვა მნიშვნელობებისთვის იხილეთ ეპიროსი.
ოლქი
ეპირი
Ήπειρος
ქვეყანა საბერძნეთის დროშა საბერძნეთი
შიდა დაყოფა იანინა, Arta Regional Unit, Thesprotia Regional Unit და პრევეზა
კოორდინატები 39°30′00″ ჩ. გ. 20°50′00″ ა. გ. / 39.50000° ჩ. გ. 20.83333° ა. გ. / 39.50000; 20.83333
მმართველი Alexandros Kachrimanis
ფართობი 9,203 კმ²
მოსახლეობა 336,856 კაცი (2011)
სიმჭიდროვე 37 კაცი/კმ²
სასაათო სარტყელი UTC+1
ოფიციალური საიტი php.gov.gr
ეპირი — საბერძნეთი
ეპირი

ეპირი (ძვ. ბერძნ. Ἤπειρος, ბერძნ. Ήπειρος) — ისტორიულ-გეოგრაფიული ოლქი საბერძნეთის ჩრდილოეთ-დასავლეთ ნაწილში. აკრავს იონიის ზღვა. ფართობი 9203 კმ², მოსახლეობა 358 698 კაცი (2005 წ.). წარმოადგენს ქვეყნის ჩრდილოეთ-დასავლეთ პერიფერიას, გეოგრაფიულ ერთეულსა და რაიონს.

მოიცავს არტის, პრევეზის, თესპროტიისა და იანინის ნომებს. მთავარი ქალაქია იანინა. ეპირის ზედაპირი მთიანია (მაქსიმალური სიმაღლე 2637 მ, მთა პინდოსი). სამხრეთ სანაპიროზე ამბრაკიის ვაკეა. ჰავა და მცენარეულობა ხმელთაშუა ზღვის ტიპისაა.

ძველი ბერძნები ეპირს საერთოდ კონტინენტს უწოდებდნენ, თანდათანობით ამ სიტყვამ დაკარგა თავისი მნიშვნელობა და საბოლოოდ ჩრდილოეთ საბერძნეთის დასავლეთ ოლქს ეწოდა, ეპირი ძველთაგანვე ბერძნული წარმოშობის ტომებით ყოფილა დასახლებული, მაგრამ, როგორც ჩანს, ჩრდილოეთ ტომების შემოსევების შედეგად ისინი სამხრეთით გადასახლებულან, აქ კი ილირიელების მონათესავე ტომები დამკვიდრებულან. ისტორიულ ხანაში ეპირში სახლობდნენ ქაონები, თესპროტები, მოლოსები. ძველი წელთაღრიცხვის VIII საუკუნეში ეპირის ტერიტორიაზე კოლონიებს აარსებს კორინთი.

ძველი წელთაღრიცხვის IV საუკუნეში მოლოსების მეფე პიროსმა ეპირში ძლიერი პოლიტიკური გაერთიანება შექმნა. ძველი წელთაღრიცხვის 198 წ. ეპირი მაკედონიის შემადგენლობაში შევიდა, ძვ. წ. 146 რომმა დაიპყრო. ავგუსტუსმა აქციუმთან გამარჯვების აღსანიშნავად ეპირში ქალაქი ნიკოპოლისი დააარსა.

დასავლეთ რომის იმპერიის დაცემის შემდეგ ეპირი ბიზანტიას ეკუთვნოდა, XV საუკუნეში კი ოსმალებმა დაიპყრეს. კონსტანტინოპოლის ხელშეკრულებით 1881 ეპირის ნაწილი — არტის ნომისაბერძნეთს შეუერთდა. ბალკანეთის ომების (1912-1913 წწ.) შემდეგ მთელი ეპირი საბერძნეთის შემადგენლობაში შევიდა.

რესურსები ინტერნეტში

ლიტერატურა