ეპირი: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა

[შემოწმებული ვერსია]

← წინა ცვლილება შემდეგი ცვლილება →

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა

ვიზუალურივიკიტექსტი

შიდახაზური

06:30, 19 იანვარი 2014-ის ვერსია

სხვა მნიშვნელობებისთვის იხილეთ ეპიროსი.

ეპირი (ძვ. ბერძნ. Ἤπειρος, ბერძნ. Ήπειρος) — ისტორიულ-გეოგრაფიული ოლქი საბერძნეთის ჩრდილოეთ-დასავლეთ ნაწილში. აკრავს იონიის ზღვა. ფართობი 9203 კმ², მოსახლეობა 358 698 კაცი (2005 წ.). წარმოადგენს ქვეყნის ჩრდილოეთ-დასავლეთ პერიფერიას, გეოგრაფიულ ერთეულსა და რაიონს.

მოიცავს არტის, პრევეზის, თესპროტიდისა და იანინის ნომებს. მთავარი ქალაქია იანინა. ეპირის ზედაპირი მთიანია (მაქსიმალური სიმაღლე 2637 მ, მთა პინდოსი). სამხრეთ სანაპიროზე ამბრაკიის (არტის) ვაკეა. ჰავა და მცენარეულობა ხმელთაშუა ზღვის ტიპისაა.

ძველი ბერძნები ეპირს საერთოდ კონტინენტს უწოდებდნენ, თანდათანობით ამ სიტყვამ დაკარგა თავისი მნიშვნელობა და საბოლოოდ ჩრდილოეთ საბერძნეთის დასავლეთ ოლქს ეწოდა, ეპირი ძველთაგანვე ბერძნული წარმოშობის ტომებით ყოფილა დასახლებული, მაგრამ, როგორც ჩანს, ჩრდილოეთ ტომების შემოსევების შედეგად ისინი სამხრეთით გადასახლებულან, აქ კი ილირიელების მონათესავე ტომები დამკვიდრებულან. ისტორიულ ხანაში ეპირში სახლობდნენ ქაონები, თესპროტები, მოლოსები. ძველი წელთაღრიცხვის VIII საუკუნეში ეპირის ტერიტორიაზე კოლონიებს აარსებს კორინთი.

ძველი წელთაღრიცხვის IV საუკუნეში მოლოსების მეფე პიროსმა ეპირში ძლიერი პოლიტიკური გაერთიანება შექმნა. ძველი წელთაღიცხვის 198 წ. ეპირი მაკედონიის შემადგენლობაში შევიდა, ძვ. წ. 146 რომმა დაიპყრო. ავგუსტუსმა აქციუმთან გამარჯვების აღსანიშნავად ეპირში ქალაქი ნიკოპოლისი დააარსა.

დასავლეთ რომის იმპერიის დაცემის შემდეგ ეპირი ბიზანტიას ეკუთვნოდა, XV საუკუნეში კი ოსმალებმა დაიპყრეს. კონსტანტინოპოლის ხელშეკრულებით 1881 ეპირის ნაწილი — არტის ნომი — საბერძნეთს შეუერთა. ბალკანეთის ომების (1912-1913 წწ.) შემდეგ მთელი ეპირი საბერძნეთის შემადგენლობაში შევიდა.

რესურსები ინტერნეტში

Official site Region of Epirus
Preveza Weather Station SV6GMQ - Live Weather Conditions (in English and Greek)

ლიტერატურა

ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 4, თბ., 1979. — გვ. 168.

@@ ხაზი 1: / ხაზი 1: @@
 {{მმ*|ეპიროსი}}
 [[ფაილი:Periferia Ipirou.png|მინი|მარჯვნივ|280პქ|საბერძნეთის ოლქი - ეპირი]]
-'''ეპირი''' ([[ძველი ბერძნული ენა|ძვ. ბერძნ]]. Ἤπειρος, [[ბერძნული ენა|ბერძნ]]. Ήπειρος) — ისტორიულ-გეოგრაფიული ოლქი საბერძნეთის ჩრდილოეთ-დასავლეთ ნაწილში. აკრავს [[იონიის ზღვა]]. ფართობი 9203 კმ², მოსახლეობა
+'''ეპირი''' ([[ძველი ბერძნული ენა|ძვ. ბერძნ]]. Ἤπειρος, [[ბერძნული ენა|ბერძნ]]. Ήπειρος) — ისტორიულ-გეოგრაფიული ოლქი საბერძნეთის ჩრდილოეთ-დასავლეთ ნაწილში. აკრავს [[იონიის ზღვა]]. ფართობი 9203 კმ², მოსახლეობა 358 698 კაცი ([[2005]] წ.). წარმოადგენს ქვეყნის ჩრდილოეთ-დასავლეთ პერიფერიას, გეოგრაფიულ ერთეულსა და რაიონს.
-698 კაცი ([[2005]] წ.). წარმოადგენს ქვეყნის ჩრდილოეთ-დასავლეთ პერიფერიას, გეოგრაფიულ ერთეულსა და რაიონს.<ref>Π.Δ. 51/87 “Καθορισμός των Περιφερειών της Χώρας για το σχεδιασμό κ.λ.π. της Περιφερειακής Ανάπτυξης” (''Determination of the Peripheries of the Country for the planning etc. of the development of the peripheries, [[Efimeris tis Kyverniseos]] ΦΕΚ A 26/06.03.1987</ref>
 მოიცავს არტის, პრევეზის, თესპროტიდისა და იანინის ნომებს. მთავარი ქალაქია [[იანინა]].
 ეპირის ზედაპირი მთიანია (მაქსიმალური სიმაღლე 2637 მ, მთა [[პინდოსი]]). სამხრეთ სანაპიროზე ამბრაკიის (არტის) ვაკეა. ჰავა და მცენარეულობა ხმელთაშუა ზღვის ტიპისაა.
-==ისტორია==
 ძველი ბერძნები ეპირს საერთოდ [[კონტინენტი|კონტინენტს]] უწოდებდნენ, თანდათანობით ამ სიტყვამ დაკარგა თავისი მნიშვნელობა და საბოლოოდ ჩრდილოეთ საბერძნეთის დასავლეთ ოლქს ეწოდა, ეპირი ძველთაგანვე ბერძნული წარმოშობის ტომებით ყოფილა დასახლებული, მაგრამ, როგორც ჩანს, ჩრდილოეთ ტომების შემოსევების შედეგად ისინი სამხრეთით გადასახლებულან, აქ კი ილირიელების მონათესავე ტომები დამკვიდრებულან.
 ისტორიულ ხანაში ეპირში სახლობდნენ ქაონები, თესპროტები, მოლოსები. ძველი წელთაღრიცხვის VIII საუკუნეში ეპირის ტერიტორიაზე კოლონიებს აარსებს კორინთი.
-ძველი წელთაღრიცხვის IV საუკუნეში მოლოსების მეფე პიროსმა ეპირში ძლიერი პოლიტიკური გაერთიანება შექმნა.
+ძველი წელთაღრიცხვის IV საუკუნეში მოლოსების მეფე პიროსმა ეპირში ძლიერი პოლიტიკური გაერთიანება შექმნა. ძველი წელთაღიცხვის 198 წ. ეპირი მაკედონიის შემადგენლობაში შევიდა, ძვ. წ. 146 რომმა დაიპყრო. ავგუსტუსმა აქციუმთან გამარჯვების აღსანიშნავად ეპირში ქალაქი ნიკოპოლისი დააარსა.
-ძველი წელთაღიცხვის 198 წ. ეპირი მაკედონიის შემადგენლობაში შევიდა, ძვ. წ. 146 რომმა დაიპრო. ავგუსტუსმა აქციუმთან გამარჯვების აღსანიშნავად ეპირში ქალაქი ნიკოპოლისი დააარსა.
-[[დასავლეთ რომის იმპერია|დასავლეთ რომის იმპერიის]] დაცემის შემდეგ ეპირი [[ბიზანტია]]ს ეკუთვნოდა, XV საუკუნეში კი [[ოსმალეთი|ოსმალებმა]] დაიპყრეს. კონსტანტინოპოლის ხელშეკრულებით [[1881]] ეპირის ნაწილი - არტის ნომი - [[საბერძნეთი|საბერძნეთს]] შეუერთა.
+[[დასავლეთ რომის იმპერია|დასავლეთ რომის იმპერიის]] დაცემის შემდეგ ეპირი [[ბიზანტია]]ს ეკუთვნოდა, XV საუკუნეში კი [[ოსმალეთი|ოსმალებმა]] დაიპყრეს. კონსტანტინოპოლის ხელშეკრულებით [[1881]] ეპირის ნაწილი — არტის ნომი — [[საბერძნეთი|საბერძნეთს]] შეუერთა. [[ბალკანეთის ომები]]ს ([[1912]]-[[1913]] წწ.) შემდეგ მთელი ეპირი საბერძნეთის შემადგენლობაში შევიდა.
-[[ბალკანეთის ომები]]ს ([[1912]]-[[1913]] წწ.) შემდეგ მთელი ეპირი საბერძნეთის შემადგენლობაში შევიდა.
 ==რესურსები ინტერნეტში==
-*[http://www.php.gov.gr Official site Region of Epirus]
+* [http://www.php.gov.gr Official site Region of Epirus]
 * [http://preveza.meteoclub.gr/ Preveza Weather Station SV6GMQ - Live Weather Conditions] (in English and Greek)
 ==ლიტერატურა==
-* {{ქსე|4 |168}}
+{{ქსე|4|168}}
-* [http://ama.sgu.ru/ama11/ama1104.html Казаров С. С. Последняя кампания царя Пирра в Италии // АМА. 2002. 11.]
-== სქოლიო ==
-{{სქოლიო}}
 {{საბერძნეთის რეგიონები}}