აფრიკის ფილა: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
No edit summary |
No edit summary |
||
ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
[[ფაილი:Plates tect2 en.svg|მინი|270პქ|მოვარდისფრო-ნარინჯისფრად გამოყოფილია აფრიკის |
[[ფაილი:Plates tect2 en.svg|მინი|270პქ|მოვარდისფრო-ნარინჯისფრად გამოყოფილია აფრიკის ფილაქანი]] |
||
'''აფრიკის ფილაქანი''' — [[ახალი გლობალური ტექტონიკა|ტექტონიკური ფილაქანი]], რომელიც მოიცავს [[აფრიკა|აფრიკის კონტინენტსა]] და [[ოკეანური ქერქი|ოკეანურ ქერქს]]. ეს უკანასკნელი იმყოფება მატერიკსა და სხვადასხვა გარემომცველ ოკეანურ ქედებს შორის. საზღვრების უმეტესობა დივერგენტულია, წარმოდგენილია სპრედინგის ზონებით, ე.ი. ფილაქნების უმეტესობა მოძრაობას იწყებს აფრიკის კონტინენტიდან. აფრიკის ფილაქანი ჩრდილოეთ-აღმოსავლეთით შემოფარგლულია [[არაბეთის ბაქანი|არაბეთის ბაქნით]], სამხრეთ-აღმოსავლეთით [[ავსტრალიის ბაქანი|ავსტრალიის ბაქნით]], ჩრდილოეთით [[ევრაზიის ფილაქანი|ევრაზიისა]] და [[ანატოლიის ფილაქანი|ანატოლიის ფილაქნებით]], ხოლო სამხრეთით [[ანტარქტიკის ფილაქანი|ანტარქტიკის ფილაქანით]]. ჩრდილოეთი საზღვრის გამოკლებით, ყველა დანარჩენი საზღვარი გავრცელებადი ან დაცილებადია. ჩრდილოეთი საზღვარი რთული აგებულებისაა. |
'''აფრიკის ფილაქანი''' — [[ახალი გლობალური ტექტონიკა|ტექტონიკური ფილაქანი]], რომელიც მოიცავს [[აფრიკა|აფრიკის კონტინენტსა]] და [[ოკეანური ქერქი|ოკეანურ ქერქს]]. ეს უკანასკნელი იმყოფება მატერიკსა და სხვადასხვა გარემომცველ ოკეანურ ქედებს შორის. საზღვრების უმეტესობა დივერგენტულია, წარმოდგენილია სპრედინგის ზონებით, ე.ი. ფილაქნების უმეტესობა მოძრაობას იწყებს აფრიკის კონტინენტიდან. აფრიკის ფილაქანი ჩრდილოეთ-აღმოსავლეთით შემოფარგლულია [[არაბეთის ბაქანი|არაბეთის ბაქნით]], სამხრეთ-აღმოსავლეთით [[ავსტრალიის ბაქანი|ავსტრალიის ბაქნით]], ჩრდილოეთით [[ევრაზიის ფილაქანი|ევრაზიისა]] და [[ანატოლიის ფილაქანი|ანატოლიის ფილაქნებით]], ხოლო სამხრეთით [[ანტარქტიკის ფილაქანი|ანტარქტიკის ფილაქანით]]. ჩრდილოეთი საზღვრის გამოკლებით, ყველა დანარჩენი საზღვარი გავრცელებადი ან დაცილებადია. ჩრდილოეთი საზღვარი რთული აგებულებისაა. |
||
08:31, 4 იანვარი 2014-ის ვერსია
აფრიკის ფილაქანი — ტექტონიკური ფილაქანი, რომელიც მოიცავს აფრიკის კონტინენტსა და ოკეანურ ქერქს. ეს უკანასკნელი იმყოფება მატერიკსა და სხვადასხვა გარემომცველ ოკეანურ ქედებს შორის. საზღვრების უმეტესობა დივერგენტულია, წარმოდგენილია სპრედინგის ზონებით, ე.ი. ფილაქნების უმეტესობა მოძრაობას იწყებს აფრიკის კონტინენტიდან. აფრიკის ფილაქანი ჩრდილოეთ-აღმოსავლეთით შემოფარგლულია არაბეთის ბაქნით, სამხრეთ-აღმოსავლეთით ავსტრალიის ბაქნით, ჩრდილოეთით ევრაზიისა და ანატოლიის ფილაქნებით, ხოლო სამხრეთით ანტარქტიკის ფილაქანით. ჩრდილოეთი საზღვრის გამოკლებით, ყველა დანარჩენი საზღვარი გავრცელებადი ან დაცილებადია. ჩრდილოეთი საზღვარი რთული აგებულებისაა.
აფრიკის ბაქანი თავის მხრივ, დაყოფილია უფრო მცირე პლატფორმებად, რომლებიც სტაბილურობითა და ღრმა ძირით გამოირჩევიან. ესენია: კალაჰარის კრატონი, კონგოს კრატონი, ტანზანიის კრატონი და დასავლეთ აფრიკის კრატონი. წარსულში კრატონები ფართოდ იყვნენ დაყოფილები, თუმცა პან-აფრიკულ დროში ერთმანეთს ისევ დაუკავშირდნენ. ზოგიერთ რაიონში კრატონები დაფარულია დანალექი აუზებით.