ატომის ბირთვი: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა

[შეუმოწმებელი ვერსია]

← წინა ცვლილება შემდეგი ცვლილება →

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა

ვიზუალურივიკიტექსტი

შიდახაზური

18:05, 24 მარტი 2013-ის ვერსია

სხვა მნიშვნელობებისთვის იხილეთ ბირთვი.

ატომის ბირთვი — ატომის ცენტრალური ნაწილი, რომელშიც თავმოყრილია ატომის მთელი დადებითი მუხტი და თითქმის მთელი მასა. ატომის ბირთვის (ან მოკლედ ბირთვის) არსებობა ექსპერიმენტულად დაადგინა ერნესტ რეზერფორდმა 1911 წელს. ბირთვი ატომში იკავებს უმნიშვნელო მოცულობას. ატომის თითქმის მთელი მასა მის ბირთვშია თავმოყრილი, ამიტომ ამ უკანასკნელის სიმკვრივე მეტად დიდია. ბირთვული ნივთიერების 1 სმ³ დაახლოებით ას მილიონ ტონას აიწონიდა.

ატომის ბირთვი შედგება პროტონებისა და ნეიტრონებისაგან. ამ ნაწილაკებს ნუკლონებს უწოდებენ. ატომური ერთულებით გამოსახული პროტონისა (1,00758) და ნეიტრონის (1,00897) მასა ახლოსაა ერთთან, მაშინ, როდესაც ელექტრონის მასა იმავე ერთეულებით 0,000548 უდრის. ამიტომ ელექტრონული გარსის სრული მასა ატომის ბირთვის მასასთან შედარებით უმნიშვნელოა. ბირთვის მასა განსაზღვრავს ატომის თითქმნის მთლიან მასას და ახლოსაა მთელ რიცხვთან. ამ მთელ რიცხვს (A) ატომის ბირთვის მასურ რიცხვს უწოდებენ, ატომის ბირთვში შემავალი პროტონების რიცხვს (Z) კი - ბირთვის ატომურ ნომერს.

იხილეთ აგრეთვე

ლიტერატურა

მამასახლისოვი ვ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 1, თბ., 1975. — გვ. 676—677.

რესურსები ინტერნეტში

თარგი:Link FA

@@ ხაზი 20: / ხაზი 20: @@
 {{Link FA|lmo}}
-[[ar:نواة الذرة]]
-[[az:Atom nüvəsi]]
-[[bat-smg:Atuoma kondouls]]
-[[be:Атамнае ядро]]
-[[bg:Атомно ядро]]
-[[br:Nukleüs (an atomoù)]]
-[[bs:Atomsko jezgro]]
-[[ca:Nucli atòmic]]
-[[cs:Atomové jádro]]
-[[cy:Niwclews atomig]]
-[[da:Atomkerne]]
-[[de:Atomkern]]
-[[el:Ατομικός πυρήνας]]
-[[en:Atomic nucleus]]
-[[eo:Atomkerno]]
-[[es:Núcleo atómico]]
-[[et:Aatomituum]]
-[[eu:Atomo nukleo]]
-[[fa:هسته اتم]]
-[[fi:Atomiydin]]
-[[fiu-vro:Aadomisäsü]]
-[[fr:Noyau atomique]]
-[[fy:Atoomkearn]]
-[[gd:Niùclas]]
-[[gl:Núcleo atómico]]
-[[he:גרעין האטום]]
-[[hr:Atomska jezgra]]
-[[ht:Nwayo]]
-[[hu:Atommag]]
-[[ia:Nucleo atomic]]
-[[id:Inti atom]]
-[[is:Frumeindakjarni]]
-[[it:Nucleo atomico]]
-[[ja:原子核]]
-[[jv:Inti Atom]]
-[[kk:Атом ядросы]]
-[[kn:ಬೈಜಿಕ ಕೇಂದ್ರ]]
-[[ko:원자핵]]
-[[ku:Navok]]
-[[la:Nucleus atomi]]
-[[lmo:Nücli (física)]]
-[[ln:Mokókóló mwa atome]]
-[[lt:Atomo branduolys]]
-[[lv:Atoma kodols]]
-[[map-bms:Nukleus]]
-[[mhr:Атом том]]
-[[mk:Атомско јадро]]
-[[ml:അണുകേന്ദ്രം]]
-[[mn:Атомын цөм]]
-[[my:နျူကလိယ]]
-[[nl:Atoomkern]]
-[[nn:Atomkjerne]]
-[[no:Atomkjerne]]
-[[nov:Nukleus]]
-[[oc:Nuclèu atomic]]
-[[pl:Jądro atomowe]]
-[[pnb:ایٹمی نیوکلیس]]
-[[pt:Núcleo atómico]]
-[[qu:Iñuku huk'i]]
-[[ro:Nucleu atomic]]
-[[ru:Атомное ядро]]
-[[sh:Atomsko jezgro]]
-[[simple:Atomic nucleus]]
-[[sk:Atómové jadro]]
-[[sl:Atomsko jedro]]
-[[sq:Bërthama e atomit]]
-[[sr:Атомско језгро]]
-[[stq:Atomkääden]]
-[[sv:Atomkärna]]
-[[sw:Nyukliasi ya atomu]]
-[[ta:அணுக்கரு]]
-[[th:นิวเคลียสอะตอม]]
-[[tl:Atomikong nukleyus]]
-[[tr:Atom çekirdeği]]
-[[uk:Ядро атома]]
-[[ur:جوہری نویہ]]
-[[vi:Hạt nhân nguyên tử]]
-[[yi:אטאמקערן]]
-[[yo:Núkléù átọ̀mù]]
-[[zh:原子核]]
-[[zh-min-nan:Goân-chú-hu̍t]]