კონსტანტინე I დიდი

კონსტანტინეს კოლოსალური ქანდაკების თავი კაპიტოლინის მუზეუმში.

გაიუს ფლავიუს ვალერიუს აურელიუს კონსტანტინუსი (Gaius Flavius Valerius Aurelius Constantinus; 27 თებერვალი, 272 – 22 მაისი, 337), ცნობილია როგორც კონსტანტინე I, კონსტანტინე დიდი და წმინდა კონსტანტინე, მოციქულთასწორი (მართლმადიდებელ ქრისტიანთა და აღმოსავლეთის კათოლიკეთა შორის) — რომის იმპერატორი 306 წლიდან. იმპერატორ კონსტანციუს I ქლორუსის ძე. მამის სიკვდილის შემდეგ ლეგიონებმა ბრიტანეთში ყოფნისას ავგუსტუსად გამოაცხადეს, მარტავდა გალიას. მის გარდა რომის იმპერიას კიდევ ჰყავდა 5 ავგუსტუსი. 313 წელს კონსტანტინე I-მა და მისმა მოკავშირემ ავგუსტუს ლიცინიუსმა ქალაქ მედიოლანუმში გამოსცეს ედიქტი ქრისტიანობის უფლებამოსილ რელიგიად გამოცხადების შესახებ. 325 წლიდან კონსტანტინე I დიდი რომის იმპერიის ერთპიროვნული მბრძანებელი გახდა. მის დროს საბოლოოდ ჩამოყალიბდა იმპერიის ბიუროკრატიული და აბსოლუტურ-მონარქიული სისტემა. კონსტანტინე I-მა გააუქმა პრეტორიანული გვარდია და დაადგინა სასახლის დაცვის კორპუსი. არმიები დაყო სასაზღვრო და შინა სამსახურების ნაწილებად. 330 წელს დააარსა იმპერიის ახალი დედაქალაქი კონსტანტინოპოლი. კონსტანტინე I-ის დროს ქალაქების მდგომარეობა გაუმჯობესდა, მონეტა სტაბილური გახდა, მოიგერიეს ბარბაროსების შემოტევები. იმპერატორმა იმპერიის იდეოლოგიურ საფუძვლად გამოაცხადა ქრისტიანობა. 325 წელს ქალაქ ნიკეაში მოიწვია ნიკეის პირველი საეკლესიო კრება, რომელმაც დაგმო იმდროინდელი მწვალებლური მოძრაობა არიოზელობა. და მიიღო ერთიანი რწმენის კანონი (სარწმუნოების სიმბოლო).

ქრისტიანობა მიიღო სიკვდილის წინ. დაკრძალეს მისგანვე აშენებულ „მსოფლიო ქალაქში“, წმინდა მოციქულთა ტაძარში.

ლიტერატურა

• ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 5, თბ., 1980. — გვ. 642.

რესურსები ინტერნეტში

ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:

Constantine I

• ენციკლოპედია ბრიტანიკა, კონსტანტინე I
• ბიზანტიის მმართველები - 40 წუთიანი აუდიო ლექცია
• კონსტანტინე დიდი
• კონსტატნინეს მონეტები
• BBC - კონსტანტინე დიდი
• მეოთხე საუკუნის რომის კანონების კრებული