ფრანკლინ დელანო რუზველტი: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
მ r2.7.3) (Robot: Modifying bn:ফ্রাংকলিন ডি. রুজভেল্ট to bn:ফ্রাঙ্কলিন ডি. রুজভেল্ট |
მ Bot: Migrating 111 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q8007 (translate me) |
||
ხაზი 85: | ხაზი 85: | ||
{{Link FA|zh}} |
{{Link FA|zh}} |
||
[[af:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[am:ፍራንክሊን ሮዘቨልት]] |
|||
[[an:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[ar:فرانكلين روزفلت]] |
|||
[[arz:فرانكلين روزيفيلت]] |
|||
[[ast:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[az:Franklin Delano Ruzvelt]] |
|||
[[bat-smg:Franklins Rozvelts]] |
|||
[[bcl:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[be:Франклін Дэлана Рузвельт]] |
|||
[[be-x-old:Франклін Дэлана Рузвэлт]] |
|||
[[bg:Франклин Делано Рузвелт]] |
|||
[[bn:ফ্রাঙ্কলিন ডি. রুজভেল্ট]] |
[[bn:ফ্রাঙ্কলিন ডি. রুজভেল্ট]] |
||
[[br:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[bs:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[ca:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[ceb:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[ckb:فرانکلین ڕۆزڤێڵت]] |
|||
[[co:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[cs:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[cy:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[da:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[de:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[el:Φραγκλίνος Ρούζβελτ]] |
|||
[[en:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[eo:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[es:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[et:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[eu:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[fa:فرانکلین دلانو روزولت]] |
|||
[[fi:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[fiu-vro:Roosevelti Franklin Delano]] |
|||
[[fo:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[fr:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[fy:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[ga:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[gd:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[gl:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[gv:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[he:פרנקלין דלאנו רוזוולט]] |
|||
[[hi:फ्रैंकलिन डेलानो रूज़वेल्ट]] |
|||
[[hif:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[hr:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[hu:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[hy:Ֆրանկլին Դելանո Ռուզվելտ]] |
|||
[[id:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[ilo:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[io:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[is:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[it:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[ja:フランクリン・ルーズベルト]] |
|||
[[jv:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[kbd:Франклин Делано Рузвелт]] |
|||
[[kk:Франклин Делано Рузвельт]] |
|||
[[ko:프랭클린 D. 루스벨트]] |
|||
[[ku:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[ky:Франклин Рузвельт]] |
|||
[[la:Franklinus D. Roosevelt]] |
|||
[[lb:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[li:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[lt:Franklin Roosevelt]] |
|||
[[lv:Franklins Rūzvelts]] |
|||
[[mk:Франклин Делано Рузвелт]] |
|||
[[ml:ഫ്രാങ്ക്ളിൻ ഡി. റൂസ്വെൽറ്റ്]] |
|||
[[mr:फ्रँकलिन डिलानो रूझवेल्ट]] |
|||
[[ms:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[my:ရုစဗဲ့၊ ဖရန်ကလင်၊ ဒီလာနို]] |
|||
[[mzn:فرانکلین دلانو روزولت]] |
|||
[[nds:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[nl:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[nn:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[no:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[oc:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[pam:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[pl:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[pms:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[pnb:فرینکلن ڈی روزویلٹ]] |
|||
[[pt:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[qu:Franklin Roosevelt]] |
|||
[[rm:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[ro:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[ru:Рузвельт, Франклин]] |
|||
[[rue:Франклін Рузвелт]] |
|||
[[rw:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[sa:फ़्राँक्लिन रुज़वेल्ट]] |
|||
[[scn:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[sco:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[sh:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[simple:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[sk:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[sl:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[sq:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[sr:Френклин Делано Рузвелт]] |
|||
[[su:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[sv:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[sw:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[ta:பிராங்க்ளின் ரூசவெல்ட்]] |
|||
[[te:ఫ్రాంక్లిన్ డి. రూజ్వెల్ట్]] |
|||
[[th:แฟรงกลิน ดี. โรสเวลต์]] |
|||
[[tl:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[tr:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[ug:فرانكلىن روزۋېلت]] |
|||
[[uk:Франклін Делано Рузвельт]] |
|||
[[ur:فرینکلن ڈی روزویلٹ]] |
|||
[[vi:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[war:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[yi:פרענקלין דעלאנא רוזעוועלט]] |
|||
[[yo:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[zea:Franklin Delano Roosevelt]] |
|||
[[zh:富兰克林·德拉诺·罗斯福]] |
|||
[[zh-min-nan:Franklin D. Roosevelt]] |
|||
[[zh-yue:富蘭克林羅斯福]] |
10:02, 10 მარტი 2013-ის ვერსია
ფრანკლინ დელანო რუზველტი Franklin Delano Roosevelt | |
ფრანკლინ რუზველტი, 1933 წ. | |
აშშ-ის 32-ე პრეზიდენტი | |
---|---|
თანამდებობაზე ყოფნის დრო | |
4 მარტი, 1933 – 12 აპრილი, 1945 | |
ვიცე-პრეზიდენტი | ჯონ გარნერი (1933–1941), ჰენრი უოლესი (1941–1945), ჰარი ტრუმენი (1945) |
წინამორბედი | ჰერბერტ ჰუვერი |
მემკვიდრე | ჰარი ტრუმენი |
ნიუ-იორკის 44-ე გუბერნატორი | |
თანამდებობაზე ყოფნის დრო | |
1 იანვარი, 1929 – 31 დეკემბერი, 1932 | |
წინამორბედი | ალფრედ სმითი |
მემკვიდრე | ჰერბერტ ლემანი |
აშშ-ის სამხედრო-საზღვაო მდივნის მოადგილე | |
თანამდებობაზე ყოფნის დრო | |
1913 – 1920 | |
პრეზიდენტი | ვუდრო უილსონი |
ნიუ-იორკის შტატის სენატის წევრი | |
თანამდებობაზე ყოფნის დრო | |
1911 – 1913 | |
დაბადებული | 30 იანვარი, 1882 ჰაიდ პარკი, ნიუ-იორკი |
გარდაცვლილი | 12 აპრილი, 1945 უორმ სპრინგსი, ჯორჯია |
პოლიტიკური პარტია | დემოკრატიული პარტია |
მეუღლე | ელეონორა რუზველტი |
საქმიანობა | ადვოკატი |
ხელმოწერა |
ფრანკლინ დელანო რუზველტი (ინგლ. Franklin Delano Roosevelt; დ. 30 იანვარი, 1882 — გ. 12 აპრილი, 1945) — აშშ-ის 32-ე პრეზიდენტი დემოკრატიული პარტიიდან. ოთხჯერ იქნა არჩეული, მსახურობდა 1933-45 წლებში და ერთადერთი აშშ-ის პრეზიდენტია, რომელიც ორ ვადაზე მეტჯერ იმყოფებოდა ამ პოსტზე. მე-20 საუკუნის ცენტრალური ფიგურა, მას ხშირად აშშ-ის სამ უდიდეს პრეზიდენტთა რიგში მოიხსენიებენ.
დიდი დეპრესიის პერიოდში 1930-იან წლებში, რუზველტმა ჩამოაყალიბა ახალი გარიგება, რომლის მიზანი უმუშევართა დასაქმება, ეკონომიკის აღდგენა და ეკონომიკური სისტემის რეფორმა იყო. მისი ყველაზე განთქმული მემკვიდრეობა სოციალური უსაფრთხოების სისტემა და უოლ სტრიტის რეგულაციაა. აქტიური ფედერალური მთავრობის მისეულმა აგრესიულმა გამოყენებამ ენერგია შეჰმატა დემოკრატიულ პარტიას. რუზევლტის მიერ შექმნილი ახალი გარიგების კოალიცია პოლიტიკაში დომინირებდა 1960-იან წლებამდე. ის და მისი მეუღლე ელეონორა რუზველტი თანამედროვე ამერიკული ლიბერალიზმის ქვაკუთხედად მოიაზრებიან.
როდესაც მეორე მსოფლიო ომი დაიწყო 1939 წელს რუზველტი ფორმალურ ნეიტრალიტეტს იცავდა. იგი ლენდ-ლიზის პროგრამით დახმარებას უწევდა ნაცისტური გერმანიის წინააღმდეგ მებრძოლ ქვეყნებს, განსაკუთრებით დიდ ბრიტანეთს. 1941 წლის 7 დეკემბერს იაპონია, ამერიკულ სამხედრო-საზღვაო ბაზას პერლ-ჰარბორს თავს დაესხა, რასაც რუზველტმა მეორე დღესვე იაპონიისთვის ომის გამოცხადებით უპასუხა. ამას 1941 წლის 11 დეკემბერს გერმანიის მიერ შეერთებული შტატებისთვის ომის გამოცხადება მოყვა. აშშ-ის ეკონომიკის თითქმის სრულმა მობილიზაციამ საომარი მოქმედების მხარდასაჭერად, ეკონომიკის გამოცოცხლება გამოიწვია. რუზველტი შეერთებულ შტატებს თითქმის მთელი მეორე მსოფლიო ომის განმავლობაში ხელმძღვანელობდა და მცირე ხნით ადრე, ვიდრე ომი დასრულდებოდა ინსულტით გარდაიცვალა. ამის შემდეგ პრეზიდენტის პოსტი ვიცე-პრეზიდენრმა ჰარი ტრუმენმა დაიკავა.
რესურსები ინტერნეტში
- Hyde Park NY Home of FDR
- Campobello Island Summer Home of FDR
- FDR Memorial Washington DC
- The Franklin D. Roosevelt Presidential Library and Museum
- Academic Data Related to the Roosevelt Administration
- TIME Magazine Cover: Franklin D. Roosevelt, May 28, 1923
- Roosevelt at Warm Springs
- Franklin D. Roosevelt American Heritage Center Museum One of the largest FDR-related resources in the world
- Photographs of Franklin D. Roosevelt, 1913-1945 Photographic collection from the National Archives
- Assistant Secretary of the Navy Franklin Roosevelt(standing on right) and Secretary of the Navy Josephus Daniels congratulate Commander Albert C. Read and his crew on their historic crossing of the Atlantic Ocean in the NC-4 in May 1919.(photo June 30, 1919)
- Franklin D. Roosevelt on The History Channel
- "When the President Takes The Helm Of Yacht"