არაბთა გაერთიანებული საამიროები: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
Bot: Migrating 169 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q878 (translate me)
ხაზი 174: ხაზი 174:
[[კატეგორია:კონსტიტუციური მონარქიები]]
[[კატეგორია:კონსტიტუციური მონარქიები]]


[[ace:Uni Emirat Arab]]
[[af:Verenigde Arabiese Emirate]]
[[als:Vereinigte Arabische Emirate]]
[[am:የተባበሩት የዓረብ ግዛቶች]]
[[an:Emiratos Arabes Unitos]]
[[ang:Geānedan Arabiscan Bregorīce]]
[[ar:الإمارات العربية المتحدة]]
[[arc:ܐܡܝܪܘܬܐ ܥܪܒܝܬܐ ܡܚܝܕܬܐ]]
[[arz:الامارات]]
[[ast:Emiratos Árabes Xuníos]]
[[av:ГIарабазул Цолъарал Имаратал]]
[[az:Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri]]
[[bar:Vaeinigte Arabische Emirate]]
[[bat-smg:Jongtėnē Arabu Emīratā]]
[[bcl:Emiratong Arabe Unidos]]
[[be:Аб'яднаныя Арабскія Эміраты]]
[[be-x-old:Аб’яднаныя Арабскія Эміраты]]
[[bg:Обединени арабски емирства]]
[[bjn:Syarikat Amiriah Arab]]
[[bn:সংযুক্ত আরব আমিরাত]]
[[bo:ཡི་ནེ་ཁྲེ་ཀྲི་ཨ་རབ་ཨེ་མེ་རེ་ཁྲི།]]
[[bpy:তিলপা আরব আমিরাত]]
[[br:Emirelezhioù Arab Unanet]]
[[bs:Ujedinjeni Arapski Emirati]]
[[bug:Emiriyah Arab Bersatu]]
[[bxr:Арабын Нэгэдэһэн Эмир Улас]]
[[bxr:Арабын Нэгэдэһэн Эмир Улас]]
[[ca:Emirats Àrabs Units]]
[[cbk-zam:Emiratos Unidos del Arabo]]
[[ce:Хlоьттина йолу lарбойн Эмираташ]]
[[ceb:Hiniusang Emiratong Arabo]]
[[ckb:میرنشینە یەکگرتووە عەرەبییەکان]]
[[crh:Birleşken Arap Emirlikleri]]
[[cs:Spojené arabské emiráty]]
[[cy:Yr Emiradau Arabaidd Unedig]]
[[da:Forenede Arabiske Emirater]]
[[de:Vereinigte Arabische Emirate]]
[[diq:Yewiya Emiranê Erebi]]
[[diq:Yewiya Emiranê Erebi]]
[[dsb:Zjadnośone Arabske Emiraty]]
[[dv:އެކުވެރި ޢަރަބި އިމާރާތު]]
[[dz:ཡུ་ནའི་ཊེཊ་ཨ་རབ་ཨེ་མི་རེཊསི་]]
[[el:Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα]]
[[en:United Arab Emirates]]
[[eo:Unuiĝintaj Arabaj Emirlandoj]]
[[es:Emiratos Árabes Unidos]]
[[et:Araabia Ühendemiraadid]]
[[eu:Arabiar Emirerri Batuak]]
[[ext:Emiratus Árabis Unius]]
[[fa:امارات متحده عربی]]
[[fi:Yhdistyneet arabiemiirikunnat]]
[[fiu-vro:Araabia Ütisemiraadiq]]
[[fo:Sameindu Emirríkini]]
[[fr:Émirats arabes unis]]
[[frp:Èmirats arabos unis]]
[[fy:Feriene Arabyske Emiraten]]
[[ga:Aontas na nÉimíríochtaí Arabacha]]
[[gag:Birleşik Arab Emirlikleri]]
[[gd:Na h-Iomaratan Arabach Aonaichte]]
[[gl:Emiratos Árabes Unidos - الإمارات العربيّة المتّحدة]]
[[gn:Aravia Emiryvy Joaju]]
[[gv:Ny h-Emmiraidyn Arabagh Unnaneysit]]
[[hak:Â-lâ-pak Lièn-ha̍p Thai-kûng-koet]]
[[he:איחוד האמירויות הערביות]]
[[hi:संयुक्त अरब अमीरात]]
[[hif:United Arab Emirates]]
[[hr:Ujedinjeni Arapski Emirati]]
[[hsb:Zjednoćene arabske emiraty]]
[[ht:Emira Arab Ini]]
[[hu:Egyesült Arab Emírségek]]
[[hy:Արաբական Միացյալ Էմիրություններ]]
[[ia:Emiratos Arabe Unite]]
[[id:Uni Emirat Arab]]
[[ie:Unit Arabic Emiratus]]
[[ilo:Dagiti Nagkaykaysa nga Emirato nga Arabo]]
[[io:Unionita Araba Emirati]]
[[is:Sameinuðu arabísku furstadæmin]]
[[it:Emirati Arabi Uniti]]
[[ja:アラブ首長国連邦]]
[[jv:Uni Emirat Arab]]
[[kbd:Хьарып Ӏэмирэт Зэгуэт]]
[[ki:United Arab Emirates]]
[[kk:Біріккен Араб Әмірліктері]]
[[kl:United Arab Emirates]]
[[kn:ಯುನೈಟೆಡ್ ಅರಬ್ ಎಮಿರೇಟ್ಸ್]]
[[ko:아랍에미리트]]
[[ku:Mîrnişînên Erebî yên Yekbûyî]]
[[kv:Ӧтувтчӧм Араб Эмиратъяс]]
[[kw:Pennternasedh Unys Arabek]]
[[ky:Бириккен Араб Эмирликтери]]
[[la:Phylarchiarum Arabicarum Confoederatio]]
[[lb:Vereenegt Arabesch Emiraten]]
[[lbe:ЦачIунхьу Аьрабнал Эмиратру]]
[[lez:ГалкӀанавай Арабрин Эмиратар]]
[[li:Vereinegde Arabische Emiraote]]
[[lij:Emirati Àrabi Unïi]]
[[lmo:Emiraa Arab Ünii]]
[[lt:Jungtiniai Arabų Emyratai]]
[[lv:Apvienotie Arābu Emirāti]]
[[mk:Обединети Арапски Емирати]]
[[ml:ഐക്യ അറബ് എമിറേറ്റുകൾ]]
[[mn:Арабын Нэгдсэн Эмирт Улс]]
[[mr:संयुक्त अरब अमिराती]]
[[ms:Emiriah Arab Bersatu]]
[[my:အာရပ်စော်ဘွားများပြည်ထောင်စုနိုင်ငံ]]
[[na:Emireitit Arabiya]]
[[nah:Tlacetilīlli Arabiaemiryōtl]]
[[nds:Vereenigte Araabsche Emiraten]]
[[ne:संयुक्त अरब इमिरेट्स]]
[[nl:Verenigde Arabische Emiraten]]
[[nn:Dei sameinte arabiske emirata]]
[[no:De forente arabiske emirater]]
[[nov:Unionati Arabi Emirates]]
[[nv:Ásáí Bikéyah Yázhí Ałhidadiidzooígíí]]
[[oc:Emirats Arabis Units]]
[[or:ୟୁନାଇଟେଡ଼ ଆରବ ଏମିରଟ]]
[[os:Араббы Иугонд Эмираттæ]]
[[pa:ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ]]
[[pag:Emiratos diad Unido ya Arabo]]
[[pam:Emiratos Arabes Unidos]]
[[pl:Zjednoczone Emiraty Arabskie]]
[[pms:Emirà Àrabo Unì]]
[[pnb:متحدہ عرب امارات]]
[[ps:عربي متحده امارات]]
[[pt:Emirados Árabes Unidos]]
[[qu:Hukllachasqa Arab Imiratukuna]]
[[ro:Emiratele Arabe Unite]]
[[roa-tara:Emirate Arabe Aunìte]]
[[ru:Объединённые Арабские Эмираты]]
[[rue:Споєны Арабскы Еміраты]]
[[rw:Nyarabu Zunze Ubumwe]]
[[sah:Холбоhуктаах Араб Эмираттара]]
[[scn:Emirati Àrabbi Uniti]]
[[sco:Unitit Arab Emirates]]
[[sd:گڏيل عرب امارات]]
[[se:Ovttastuvvan arábaemiráhtat]]
[[sh:Ujedinjeni Arapski Emirati]]
[[simple:United Arab Emirates]]
[[sk:Spojené arabské emiráty]]
[[sl:Združeni arabski emirati]]
[[so:Imaaraatka Carabta]]
[[sq:Emiratet e Bashkuara Arabe]]
[[sr:Уједињени Арапски Емирати]]
[[ss:Bunye bema-Arabhu]]
[[stq:Fereende Arabiske Emiroate]]
[[su:Uni Émirat Arab]]
[[sv:Förenade Arabemiraten]]
[[sw:Falme za Kiarabu]]
[[szl:Zjednoczůne Arabske Ymiraty]]
[[ta:ஐக்கிய அரபு அமீரகம்]]
[[te:యునైటెడ్ అరబ్ ఎమిరేట్స్]]
[[tg:Аморати Муттаҳидаи Араб]]
[[th:สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์]]
[[tk:Birleşen Arap Emirlikleri]]
[[tl:Nagkakaisang Kaemirang Arabo]]
[[tl:Nagkakaisang Kaemirang Arabo]]
[[tr:Birleşik Arap Emirlikleri]]
[[tt:Берләшкән Гарәп Әмирлекләре]]
[[udm:Огазеяськем Араб Эмиратъёс]]
[[ug:ئەرەب بىرلەشمە خەلىپىلىكى]]
[[uk:Об'єднані Арабські Емірати]]
[[ur:متحدہ عرب امارات]]
[[uz:Birlashgan Arab Amirliklari]]
[[vep:Araban Ühtenzoittud Valdkundad]]
[[vi:Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất]]
[[vo:Lemiräns Larabik Pebalöl]]
[[war:Emiratos Arabes Unidos]]
[[wo:Imaaraat yu Araab yu Bennoo yi]]
[[wuu:阿拉伯联合酋长国]]
[[xal:Ниицәтә Араб Нутгуд]]
[[yi:פאראייניגטע אראבישע עמיראטן]]
[[yo:Àwọn Ẹ́mírétì Árábù Aṣọ̀kan]]
[[zh:阿拉伯联合酋长国]]
[[zh-min-nan:A-la-pek Liân-ha̍p Thâu-lâng-kok]]
[[zh-yue:阿拉伯聯合酋長國]]

22:52, 8 მარტი 2013-ის ვერსია

ტერმინს „არაბეთი“ აქვს სხვა მნიშვნელობებიც, იხილეთ არაბეთი.
არაბთა გაერთიანებული საამიროები
الإمارات العربيّة المتّحدة
ალ-იმარათ ალ-არაბიია ალ-მუთაჰიდა
არაბთა გაერთიანებული საამიროები
არაბთა გაერთიანებული საამიროების
დროშა გერბი
დევიზი: „ღმერთი, ერი, პრეზიდენტი“
ჰიმნი: იში ბილადი
არაბთა გაერთიანებული საამიროების მდებარეობა
დედაქალაქიაბუ-ზაბი
22°47′ ჩ. გ. 54°37′ ა. გ. / 22.783° ჩ. გ. 54.617° ა. გ. / 22.783; 54.617
უდიდესი ქალაქი დუბაი
ოფიციალური ენა არაბული
მთავრობა ფედერალური კონსტიტუციური მონარქია
 -  პრეზიდენტი ხალიფა ბინ ზაიიდ ალ ნარიანი
ფართობი
 -  სულ 83,600 კმ2 (115-ე)
მოსახლეობა
 -  2005 შეფასებით 4,496,000 (113-ე)
 -  2006 აღწერა 4,588,697 
 -  სიმჭიდროვე 64 ად კაცი/კმ2 (143-ე)
მშპ (მუპ) 2007 შეფასებით
 -  სულ $159.3 მილიარდი (54-ე)
 -  ერთ მოსახლეზე $35,516 (მე-16)
აგი (2007) 0.868 (მაღალი) (39-ე)
ვალუტა ემირატების დიჰრემი (AED)
დროის სარტყელი (UTC +4სთ.)
 -  ზაფხულის (DST) (UTC +4სთ.) (UTC)
ქვეყნის კოდი ARE
Internet TLD .ae
სატელეფონო კოდი 971

არაბთა გაერთიანებული საამიროები (არაბ. الإمارات العربيّة المتّحدة), შემოკლებით ემირატებიმონარქიული სახელმწიფო არაბეთის ნახევარკუნძულზე. მისი მოსაზღვრე ქვეყნებია საუდის არაბეთი, კატარი და ომანი. ემირატები დაარსებულ იქნა 1972 წლის 2 დეკემბერს როცა ბრიტანეთის პროტექტორატი დამთავრდა და საამიროები ფედერაციად გაერთიანდნენ.


სახელწოდება

  • ოფიციალური : არაბთა გაერთიანებული საამიროები
  • ეროვნული : الإمارات العربيّة المتّحد (ალ-იმარათ ალ-არაბიია ალ-მუთაჰიდა)

გეოგრაფია

ხედი სატელიტიდან

ქვეყანა მდებარეობს სამხრეთ-დასავლეთ აზიაში, არაბეთის ნახევარკუნძულზე. მოსაზღვრე ქვეყნებია: კატარი, საუდის არაბეთი, ომანი.

  • ფართობი : 83.600 კმ².
  • უმაღლესი წერტილი : ჰაჯარის მთები
  • ქვეყნის უდიდესი ნაწილი უდაბნოს უკავია. მოსახლეობა ცხობრობს ზღვისპირა ზონაში ან ოაზისებში. 1970 წლიდან დაიწყო სარწყავი არხების გაყვანა ოაზისების მიმდებარე უდაბნოებში და მათი ნაყოფიერ მიწებად გადაქცევის პროცესი.
  • კლიმატი : ემირატები მსოფლიოს ერთ-ერთი ყველაზე ცხელი სახელმწიფოა.
  • აბუ დაბის წლიური საშუალო ტემპერატურის სკალა
თვე იან თებ მარ აპრ მაი ივნ ივლ აგვ სექ ოქტ ნოე დეკ
მაქსიმალური 24 °C 25 °C 29 °C 34 °C 38 °C 40 °C 41 °C 42 °C 40 °C 36 °C 30 °C 26 °C
მინიმალური 14 °C 15 °C 17 °C 21 °C 24 °C 26 °C 29 °C 30 °C 27 °C 23 °C 19 °C 16 °C

სახელმწიფო

ფედერაციული ინსტიტუტები

უზენაესი საბჭო შედგება 7 საამიროს მმართველებისაგან, რომელიც ირჩევს პრეზიდენტს და პრემიერ-მინისტრს 5 წლის ვადით. არაოფიციალურად პრეზიდენტის თანამდებობა აბუ-ზაბის შეიხეის ალ-ნაჰიანებს გადაეცემათ მემკვიდრეობით, პრემიერ-მინისტრობა კი დუბაის შეიხებს ალ-მაკტუმებს. უზენაესი საბჭო ირჩევს მინისტრთა საბჭოს და 40 კაციან საკავშირო ეროვნულ საბჭოს. დუბაის და რას ალ-ხაიმას საამიროების გარდა ყველა საამირო საკავშირო სასამართლო სისტემას ექვემდებარება. ემირატების ყველა საამიროში მოქმედებს აგრეთვე ისლამური სამართალი.


7 საამირო და მათი მმართველები

დემოგრაფია

დუბაი

უდიდესი ქალაქებია (1 იანვარი, 2005)

მოსახლეობის უმრავლესობა სუნიტი მუსლიმია, მცირე ნაწილი აღიარებს შიიზმს. ემირატებში ბევრია სამუშაოდ ჩასული უცხოელი. მათი უმრავლესობა ინდოეთის სუბკონტინენტიდან და ფილიპინებიდანაა.

ეკონომიკა

არაბეთის გაერთიანებულ საამიროებს აქვს მაღალინდუსტრიული ეკონომიკა, რამაც გადააქცია ის ერთ-ერთ ყველაზე განვითარებულ ქვეყნად მსოფლიოში. ქვეყნის ძირითადი რესურსები ნავთობი და გაზია. საუდის არაბეთისა და ქუვეითისგან განსხვავებით, საამიროებში გვიან დაიწყო ნავთობის მოპოვება. (1969 წ.) დამოუკიდებლობის გამოცხადების შემდეგ ქვეყნის ხელისუფლებამ გამოისყიდა უცხოური ნავთობის კონცერნების აქტივები. 1981 წლისათვის ნავთობიდან მიღებული შემოსავლები 100-ჯერ გაიზარდა. უზარმაზარი სიმდიდრე, რომელსაც ქვეყანა იღებს ნავთობისგან, მთავრობას საშუალებას აძლევს განახორციელოს გრანდიოზული სოციალურ-ეკონომიკური პროგრამები. ქვეყანაში არის თავისუფალი ეკონომიკური ზონები, რომლებიც პირველად დუბაის პორტის (ჯაბალ ‘ალი) ირგვლივ დაარსდა 80-იან წლებში. 90-იან წლებში საამიროები გადაიქცა ახლო აღმოსავლეთის მსხვილ საფინანსო ცენტრად. ქვეყანაში ფაქტობრივარ არ არის ინფლაცია.

სოფლის მეურნეობაში დასაქმებულია 5%. სოფლის მეურნეობა აკმაყოფილებს კვების პროდუქტებზე ქვეყნის მოსახლეობის მოთხოვნის მხოლოდ მეოთხედს. თევზჭერიდან მიღებული შემოსავლები 4-ჯერ აღემატება სოფლის მეურნეობიდან მიღებულ შემოსავლებს. ექსპორტი: ნავთობი და ნავთობპროდუქტები, გაზი, ალუმინი. იმპორტი: მძიმე მანქანათმშენებლობის პროდუქცია და სატრანსპორტო აღჭურვილობა, სასოფლო-სამეურნეო ცხოველები. სავაჭრო პარტნიორები: ტაილანდი, დიდი ბრიტანეთი, ჩინეთი, გერმანია, სინგაპური, ა.შ.შ. იაპონია, ინდოეთი, იტალია, ირანი (მასზე მოდის დუბაის ბიზნესის 20-30%) და სამხრეთ კორეა.

ისტორია

მემკვიდრეობა

  • მონიშნული სიის ელემენტი