უჯრედის მემბრანა: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
მ r2.7.2+) (ბოტის დამატება: ku:Betana şaneyê |
||
ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
[[ფაილი:Cell membrane detailed diagram 4.svg|მინი|400px|უჯრედის მემბრანის მდებარეობა ეუკარიოტულ უჯრედში]] |
|||
[[ფაილი:Cell membrane detailed diagram 4.svg|მინი|[[ეუკარიოტული და პროკარიოტული უჯრედები|ეუკარიოტული და პროკარიოტული უჯრედის]] პლაზმური მემბრანის მაგალითი]] |
|||
'''პლაზმური მემბრანა''' იგივე '''პლაზმალემა''' ან ციტოლემა — შერჩევითი განვლადობის უნარის მქონე ბარიერის როლს ასრულებს. იგი [[უჯრედი|უჯრედსა]] და უჯრედშორის მატრიქსს შორის ნივთიერებათა ცვლას არეგულირებს და უჯრედშიგა გარემოს მუდმივობას განაპირობებს. პლაზმური მემბრანა გარს აკრავს [[ციტოპლაზმა|ციტოპლაზმას]] და ყოფს შიგაუჯრედულ კომპონენტებს გარეგანი გარემოსგან. არ ატარებს შედარებით დიდი ზომის [[მოლეკულა|მოლეკულებს]]. პლაზმური მემბრანა დიდ როლს ასრულებს [[უჯრედი|უჯრედის]] ფორმის მიღებაში, ასევე სხვა [[უჯრედი|უჯრედებთან]] შეკავშირებითა და დაჯგუფებით [[ქსოვილი|ქსოვილის]] წარმოქმნაში. მემბრანის გავლით ნივთიერებათა ტრანსპორტი შეიძლება იყოს პასიური-არ საჭიროებდეს ენერგიას, ან აქტიური-მათი ტრანსპორტირებისთვის უჯრედისაგან მოითხოვდეს ენერგიას. |
|||
'''მემბრანა''' არის [[უჯრედი]]ს გარსი, რომელიც [[მოლეკულა|მოლეკულების]] რამდენიმე შრისაგან შედგება და უზრუნველყოფს ნივთიერებათა შერჩევით გავლადობას.<ref name=MBOC>{{cite book |author=Alberts B, Johnson A, Lewis J, ''et al.'' |title=Molecular Biology of the Cell |edition=4th |isbn=0-8153-3218-1 |year=2002 |url=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/bv.fcgi?rid=mboc4.section.1864 |publisher=Garland Science |location=New York}}</ref> ის წარმოადგენს [[ბიოლოგიური მემბრანა|ბიოლოგიურ მემბრანას]] რომელიც განაცალკევებს [[ციტოპლაზმა]]ს გარემოსაგან. <ref>[http://users.rcn.com/jkimball.ma.ultranet/BiologyPages/C/CellMembranes.html კიმბალის ბიოლოგიის გვერდი] - უჯრედოვანი მემბრანა</ref> |
|||
== სტრუქტურა == |
|||
=== ბილიპიდური სტრუქტურა === |
|||
[[Image:Fluid Mosaic.svg|thumb|200px|right|ფოსფოლიპიდი პლაზმურ მემბრანაში]] |
|||
==სქოლიო== |
|||
[[ლიპიდები]] პლაზმური მემბრანის ფორმირების პროცესში უმთავრეს როლს ასრულებენ. პლაზმური მემბრანა ძირითადად შედგება წვრილი, ამფიპატიკური [[ფოსფოლიპიდები | ფოსპოლიპიდების]] ორი შრისაგან. ფოსფოლიპიდი შედგება ჰიდროფილური(ნივთიერება, რომელიც წყალში კარგად იხსნება) „თავისა“ და ჰიდროფობური(ნივთიერება, რომელიც წყალში არ იხსნება) „კუდისაგან“. ფოსფოლიპიდები სითხეში მოთავსებისას ორ შრეს ქმნიან: ჰიდროფობური „კუდები“ შიგნით ექცევა, ჰიდროფილური „თავები“ კი-გარეთ. საბოლოოდ, მიიღება უწყვეტი, სფერული ლიპიდების შრე, რომლებიც ცუდად ატარებენ იონებს და სხვა პოლარულ [[მოლეკულა | მოლეკულებს]]. [[ფოსფოლიპიდები | ფოსფოლიპიდების]] ასეთი მოწესრიგებული წყობა ხელს უშლის მაღალმოლეკულურ ნაერთებს უჯრედში შეღწევაში, მაგრამ, ჩვეულებრივ ატარებს ჰიდროფობურ მოლეკულებს. პლაზმური მემბრანის უნარი აკონტროლოს მასში ნივთიერებების მოძრაობა ხორციელდება [[ტრანსმემბრანული ცილები | ტრანსმემბრანული ცილების]] კომპლექსების მეშვეობით, როგორებიცაა მაგ. [[ფორები]]. |
|||
{{სქოლიოს სია}} |
|||
{{ესკიზი-ბიოლოგია}} |
|||
== რესურსები ინტერნეტში == |
|||
* [http://allmed.ge/%E1%83%A3%E1%83%AF%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98-%E1%83%93%E1%83%90-%E1%83%9E%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98-%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%A0/ უჯრედი და პლაზმური მემბრანა] |
|||
{{Commons category|Cell membrane}} |
|||
* [http://www.biochemweb.org/lipids_membranes.shtml Lipids, Membranes and Vesicle Trafficking - The Virtual Library of Biochemistry and Cell Biology] |
|||
* [http://www.westernblotting.org/protocol%20membrane%20extraction.htm Cell membrane protein extraction protocol] |
|||
* [http://www.phys.unsw.edu.au/~jw/tension.html Membrane homeostasis, tension regulation, mechanosensitive membrane exchange and membrane traffic] |
|||
* [http://opm.phar.umich.edu/localization.php?localization=Eukaryotic%20plasma%20membrane 3D structures of proteins associated with plasma membrane of eukaryotic cells] |
|||
*[http://opm.phar.umich.edu/atlas.php?membrane=Eukaryotic%20plasma%20membrane Lipid composition and proteins of some eukariotic membranes] |
|||
*[http://www.etap.org/demo/biology1/instruction3tutor.html] |
|||
[[კატეგორია: |
[[კატეგორია:ციტოლოგია]] |
||
{{Link GA|lt}} |
|||
[[კატეგორია:უჯრედი]] |
|||
[[ar:غشاء خلوي]] |
[[ar:غشاء خلوي]] |
||
ხაზი 29: | ხაზი 19: | ||
[[da:Cellemembran]] |
[[da:Cellemembran]] |
||
[[de:Zellmembran]] |
[[de:Zellmembran]] |
||
⚫ | |||
[[el:Κυτταρική μεμβράνη]] |
[[el:Κυτταρική μεμβράνη]] |
||
[[en:Cell membrane]] |
[[en:Cell membrane]] |
||
⚫ | |||
[[eo:Ĉelmembrano]] |
[[eo:Ĉelmembrano]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[eu:Zelula mintz]] |
[[eu:Zelula mintz]] |
||
[[fa:پوسته یاخته]] |
[[fa:پوسته یاخته]] |
||
⚫ | |||
[[fr:Membrane plasmique]] |
[[fr:Membrane plasmique]] |
||
⚫ | |||
[[gl:Membrana plasmática]] |
[[gl:Membrana plasmática]] |
||
⚫ | |||
[[ko:세포막]] |
|||
[[he:קרום התא]] |
|||
⚫ | |||
[[hi:कोशिका झिल्ली]] |
[[hi:कोशिका झिल्ली]] |
||
[[hr:Stanična membrana]] |
[[hr:Stanična membrana]] |
||
[[ht:Manbràn selilè]] |
|||
[[hu:Sejtmembrán]] |
|||
⚫ | |||
[[id:Membran sel]] |
[[id:Membran sel]] |
||
[[is:Frumuhimna]] |
[[is:Frumuhimna]] |
||
[[it:Membrana cellulare]] |
[[it:Membrana cellulare]] |
||
[[ |
[[ja:細胞膜]] |
||
[[jv:Mémbran sèl]] |
[[jv:Mémbran sèl]] |
||
[[kk:Торша мембранасы]] |
[[kk:Торша мембранасы]] |
||
[[ |
[[ko:세포막]] |
||
[[ |
[[ku:Betana şaneyê]] |
||
[[lb:Zellmembran]] |
[[lb:Zellmembran]] |
||
[[lt:Plazminė membrana]] |
[[lt:Plazminė membrana]] |
||
[[ |
[[lv:Šūnas membrāna]] |
||
[[mk:Клеточна мембрана]] |
[[mk:Клеточна мембрана]] |
||
[[ml:കോശസ്തരം]] |
[[ml:കോശസ്തരം]] |
||
[[ms:Membran plasma]] |
[[ms:Membran plasma]] |
||
[[nl:Celmembraan]] |
[[nl:Celmembraan]] |
||
⚫ | |||
[[no:Cellemembran]] |
[[no:Cellemembran]] |
||
[[oc:Membrana plasmica]] |
[[oc:Membrana plasmica]] |
||
ხაზი 64: | ხაზი 56: | ||
[[pt:Membrana plasmática]] |
[[pt:Membrana plasmática]] |
||
[[ru:Клеточная мембрана]] |
[[ru:Клеточная мембрана]] |
||
⚫ | |||
[[simple:Cell membrane]] |
[[simple:Cell membrane]] |
||
[[sk:Cytoplazmatická membrána]] |
[[sk:Cytoplazmatická membrána]] |
||
[[sl:Celična membrana]] |
[[sl:Celična membrana]] |
||
[[sr:Ћелијска мембрана]] |
[[sr:Ћелијска мембрана]] |
||
⚫ | |||
[[su:Mémbran sél]] |
[[su:Mémbran sél]] |
||
⚫ | |||
[[sv:Cellmembran]] |
[[sv:Cellmembran]] |
||
⚫ | |||
[[ta:உயிரணு மென்சவ்வு]] |
[[ta:உயிரணு மென்சவ்வு]] |
||
[[th:เยื่อหุ้มเซลล์]] |
[[th:เยื่อหุ้มเซลล์]] |
||
⚫ | |||
[[tr:Hücre zarı]] |
[[tr:Hücre zarı]] |
||
[[uk:Цитоплазматична мембрана]] |
[[uk:Цитоплазматична мембрана]] |
||
[[vi:Màng tế bào]] |
[[vi:Màng tế bào]] |
||
[[zh-yue:細胞膜]] |
|||
[[zh:细胞膜]] |
[[zh:细胞膜]] |
||
⚫ |
00:22, 14 იანვარი 2013-ის ვერსია
მემბრანა არის უჯრედის გარსი, რომელიც მოლეკულების რამდენიმე შრისაგან შედგება და უზრუნველყოფს ნივთიერებათა შერჩევით გავლადობას.[1] ის წარმოადგენს ბიოლოგიურ მემბრანას რომელიც განაცალკევებს ციტოპლაზმას გარემოსაგან. [2]
სქოლიო
- ↑ Alberts B, Johnson A, Lewis J, et al. (2002). Molecular Biology of the Cell, 4th, New York: Garland Science. ISBN 0-8153-3218-1.
- ↑ კიმბალის ბიოლოგიის გვერდი - უჯრედოვანი მემბრანა