კარმელი: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 24: ხაზი 24:
'''კარმელი''' ({{lang-he-n|הַר הַכַּרְמֶל;}} {{lang-el|Κάρμηλος;}} {{lang-ar|الكرمل}}) — [[მთის მასივი]] [[ისრაელი]]ს ჩრდილოეთ-დასავლეთ ნაწილში. სიმაღლე 525.4 მ. არქეოლოგებმა მთის სხვადასხვა ადგილში აღმოაჩინეს უძველესი ღვინო და ზეთის საწური. მთა და ირგვლივ მდებარე ქალაქები, მათ შორის [[ხაიფა]] [[იუნესკო]]მ ბიოსფერული ნაკრძალის სიაში შეიტანა. კარმელის ზონის სიგანეა 6.5-8 კმ, რომელიც თანდათან ეშვება სამხრეთ-დასავლეთისაკენ, სადაც ქმნის დაბალმთიან ციცაბო ქედს. სიახლოვეს ვრცელდება [[ისრაელის ხეობა]]. კარმელი და ისრაელის ხეობა ქმნიან [[ლანდშაფტი]]ს ბუნებრივ ბარიერს, ეგრეთ წოდებულ „კორიდორს“. აგებულია კაჟთან შერეული [[კირქვა|კირქვებით]], რის გამოც გამომუშავებულია მრავალი [[მღვიმე]]. გარდა ამისა, გვხვდება ვულკანური ქანები. მთის დამრეცი ნაწილი დაფარულია ნაყოფიერი მცენარეულობით, სადაც ჭარბობს [[მუხა]], [[ფიჭვი]], [[ზეთის ხილი]] და [[დაფნა|დაფნის ხე]]. მთის არეალის ფარგლებში მდებარეობს რამდენიმე ქალაქი, რომელთაგან მნიშნველოვანია [[იოკნეამი]], [[ზიხრონ-იიაკოვი]] და სხვ.
'''კარმელი''' ({{lang-he-n|הַר הַכַּרְמֶל;}} {{lang-el|Κάρμηλος;}} {{lang-ar|الكرمل}}) — [[მთის მასივი]] [[ისრაელი]]ს ჩრდილოეთ-დასავლეთ ნაწილში. სიმაღლე 525.4 მ. არქეოლოგებმა მთის სხვადასხვა ადგილში აღმოაჩინეს უძველესი ღვინო და ზეთის საწური. მთა და ირგვლივ მდებარე ქალაქები, მათ შორის [[ხაიფა]] [[იუნესკო]]მ ბიოსფერული ნაკრძალის სიაში შეიტანა. კარმელის ზონის სიგანეა 6.5-8 კმ, რომელიც თანდათან ეშვება სამხრეთ-დასავლეთისაკენ, სადაც ქმნის დაბალმთიან ციცაბო ქედს. სიახლოვეს ვრცელდება [[ისრაელის ხეობა]]. კარმელი და ისრაელის ხეობა ქმნიან [[ლანდშაფტი]]ს ბუნებრივ ბარიერს, ეგრეთ წოდებულ „კორიდორს“. აგებულია კაჟთან შერეული [[კირქვა|კირქვებით]], რის გამოც გამომუშავებულია მრავალი [[მღვიმე]]. გარდა ამისა, გვხვდება ვულკანური ქანები. მთის დამრეცი ნაწილი დაფარულია ნაყოფიერი მცენარეულობით, სადაც ჭარბობს [[მუხა]], [[ფიჭვი]], [[ზეთის ხილი]] და [[დაფნა|დაფნის ხე]]. მთის არეალის ფარგლებში მდებარეობს რამდენიმე ქალაქი, რომელთაგან მნიშნველოვანია [[იოკნეამი]], [[ზიხრონ-იიაკოვი]] და სხვ.


[[1930]]-[[1932]] წლებში ბრიტანელმა არქეოლოგმა [[დოროთი გაროდი|დოროთი გაროდმა]] კარმელოზე ჩაატარა არქეოლოგიური გათხრები, რის შედეგად შესწავლილი იქნა 4 [[მღვიმე]] და მრავალი ქვის თავშესაფარი. გაროდმა აღმოაჩინა [[ნეანდერტალელი|ნეანდერტალელი]] და ადრინდელი ადამიანის რელიქტი, მათ შორის ნეანდერტალელი ადამიანის ქალის ჩონჩხი, რომელსაც ტაბუნ I უწოდეს. იგი შეფასებულია როგორც ერთ-ერთი უმნიშნველოვანესი ნამარხი ადამიანი. არსებული [[სტრატიგრაფია (გეოლოგია)|სტრატიგრაფიული ჩანაწერი]] უძველესია რეგიონში. არის აგრეთვე რამდენიმე კარგად შემონახული [[ნეანდერტალელი]] და [[ადამიანი|ჰომო საპიენსი]].
[[1930]]-[[1932]] წლებში ბრიტანელმა არქეოლოგმა [[დოროთი გაროდი|დოროთი გაროდმა]] კარმელოზე ჩაატარა არქეოლოგიური გათხრები, რის შედეგად შესწავლილი იქნა 4 [[მღვიმე]] და მრავალი ქვის თავშესაფარი. გაროდმა აღმოაჩინა [[ნეანდერტალელი|ნეანდერტალელი]] და ადრინდელი ადამიანის რელიქტი, მათ შორის ნეანდერტალელი ადამიანის ქალის ჩონჩხი, რომელსაც ტაბუნ I უწოდეს. იგი შეფასებულია როგორც ერთ-ერთი უმნიშნველოვანესი ნამარხი ადამიანი.<ref>Christopher Stringer, custodian of Tabun I, Natural History Museum, quoted in an exhibition in honour of Garrod; ''Callander and Smith'', 1998</ref> არსებული [[სტრატიგრაფია (გეოლოგია)|სტრატიგრაფიული ჩანაწერი]] უძველესია რეგიონში. არის აგრეთვე რამდენიმე კარგად შემონახული [[ნეანდერტალელი]] და [[ადამიანი|ჰომო საპიენსი]].


მრავალფეროვანი [[ფლორა|მცენარეულობა]] და ისტორულად მნიშნველოვანი მღვიმეების არსებობის შედეგია აქ განვითარებული დანაშული. კარმელი მიიჩნეოდა იუდაისტური რელიგიის უზენაესი ღვთაების — [[იაჰვე]]სგან დასამალ ადგილად, როგორც ეს ამოსის წიგნშია მოცემული.
მრავალფეროვანი [[ფლორა|მცენარეულობა]] და ისტორულად მნიშნველოვანი მღვიმეების არსებობის შედეგია აქ განვითარებული დანაშული. კარმელი მიიჩნეოდა იუდაისტური რელიგიის უზენაესი ღვთაების — [[იაჰვე]]სგან დასამალ ადგილად, როგორც ეს ამოსის წიგნშია მოცემული.
ხაზი 30: ხაზი 30:
მეფეთა წიგნების მიხედვით, [[ელისე წინასწარმეტყველი]] სამოგზაუროდ კარმელოზე წავიდა, სადაც გარკვეული ხანი დაჰყო. ეპიფანე კვიპრელისა და იოსებ ფლავიუსის თანახმად კარმელის მთა წარმოადგენდა ერთ-ერთი იუდაისტურ სექტის ციტადელს.
მეფეთა წიგნების მიხედვით, [[ელისე წინასწარმეტყველი]] სამოგზაუროდ კარმელოზე წავიდა, სადაც გარკვეული ხანი დაჰყო. ეპიფანე კვიპრელისა და იოსებ ფლავიუსის თანახმად კარმელის მთა წარმოადგენდა ერთ-ერთი იუდაისტურ სექტის ციტადელს.


გაბატონებულია რბილი [[კლიმატი]] და უხვი [[ატმოსფერული ნალექები]]. ფერდობებზე ჯერ კიდევ ადრეული პერიოდიდან ხარობდა ვაზი. თუმცა სხვადასხვა დროს აქ არსებული ვაზი და საერთოდ ტყეების დიდი ნაწილი განადგურდა. ამჟამად ტყეებს ქმნის კედარი, მუხა, ფიჭვი და სხვ. 2005 წელს ძლიერი ხანძრის შედეგად წიწვოვანი ტყე დაზარალდა. ფაუნას ძირითადად ქმნიან მღრღნელები. ფართოდ არის გავრცელებული მაჩვი.
გაბატონებულია რბილი [[კლიმატი]] და უხვი [[ატმოსფერული ნალექები]]. ფერდობებზე ჯერ კიდევ ადრეული პერიოდიდან ხარობდა [[ვაზი]]. თუმცა სხვადასხვა დროს აქ არსებული ვაზი და საერთოდ ტყეების დიდი ნაწილი განადგურდა. ამჟამად [[ტყე]]ებს ქმნის [[კედარი]], [[მუხა]], [[ფიჭვი]] და სხვ. [[2005|2005 წელს]] ძლიერი ხანძრის შედეგად წიწვოვანი ტყე დაზარალდა. [[ფაუნა]]ს ძირითადად ქმნიან [[მღრღნელები]]. ფართოდ არის გავრცელებული [[მაჩვი]]. გვხვდება აგრეთვე ფრინველთა რამდენიმე სახეობა.
==რესურსები ინტერნეტში==
* [http://www.bibleplaces.com/mtcarmel.htm მთა კარმელი] {{en}}
* [http://www.goisrael.com/Tourism_Eng/Tourist%20Information/Discover%20Israel/Geographic%20Regions/Pages/Mount%20Carmel.aspx მთა კარმელი] {{en}}
* [http://www.karmel.at/berg/elija1.htm მთა კარმელი] {{de}}

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}


[[ar:جبل الكرمل]]
[[ar:جبل الكرمل]]

20:13, 2 ივლისი 2012-ის ვერსია

{{subst:ET|თარგის გამოყენების შეცდომა! ეს თარგი გამოიყენება subst-ის მეშვეობით. პრობლემის აღმოსაფხვრელად ჩაანაცვლეთ თარგი {{მუშავდება}} თარგით {{subst:მუშავდება}}.}}{{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/{{subst:REVISIONUSER}}|{{subst:REVISIONUSER}}]].|{{subst:CURRENTDAY}}|{{subst:CURRENTMONTH}}|{{subst:CURRENTYEAR}}}}

კარმელი
კოორდინატები: 32°44′ ჩ. გ. 35°03′ ა. გ. / 32.733° ჩ. გ. 35.050° ა. გ. / 32.733; 35.050
სიმაღლე 525.4 მ 
კარმელი — ისრაელი
კარმელი

კარმელი (ებრ. הַר הַכַּרְמֶל; ბერძ. Κάρμηλος; არაბ. الكرمل) — მთის მასივი ისრაელის ჩრდილოეთ-დასავლეთ ნაწილში. სიმაღლე 525.4 მ. არქეოლოგებმა მთის სხვადასხვა ადგილში აღმოაჩინეს უძველესი ღვინო და ზეთის საწური. მთა და ირგვლივ მდებარე ქალაქები, მათ შორის ხაიფა იუნესკომ ბიოსფერული ნაკრძალის სიაში შეიტანა. კარმელის ზონის სიგანეა 6.5-8 კმ, რომელიც თანდათან ეშვება სამხრეთ-დასავლეთისაკენ, სადაც ქმნის დაბალმთიან ციცაბო ქედს. სიახლოვეს ვრცელდება ისრაელის ხეობა. კარმელი და ისრაელის ხეობა ქმნიან ლანდშაფტის ბუნებრივ ბარიერს, ეგრეთ წოდებულ „კორიდორს“. აგებულია კაჟთან შერეული კირქვებით, რის გამოც გამომუშავებულია მრავალი მღვიმე. გარდა ამისა, გვხვდება ვულკანური ქანები. მთის დამრეცი ნაწილი დაფარულია ნაყოფიერი მცენარეულობით, სადაც ჭარბობს მუხა, ფიჭვი, ზეთის ხილი და დაფნის ხე. მთის არეალის ფარგლებში მდებარეობს რამდენიმე ქალაქი, რომელთაგან მნიშნველოვანია იოკნეამი, ზიხრონ-იიაკოვი და სხვ.

1930-1932 წლებში ბრიტანელმა არქეოლოგმა დოროთი გაროდმა კარმელოზე ჩაატარა არქეოლოგიური გათხრები, რის შედეგად შესწავლილი იქნა 4 მღვიმე და მრავალი ქვის თავშესაფარი. გაროდმა აღმოაჩინა ნეანდერტალელი და ადრინდელი ადამიანის რელიქტი, მათ შორის ნეანდერტალელი ადამიანის ქალის ჩონჩხი, რომელსაც ტაბუნ I უწოდეს. იგი შეფასებულია როგორც ერთ-ერთი უმნიშნველოვანესი ნამარხი ადამიანი.[1] არსებული სტრატიგრაფიული ჩანაწერი უძველესია რეგიონში. არის აგრეთვე რამდენიმე კარგად შემონახული ნეანდერტალელი და ჰომო საპიენსი.

მრავალფეროვანი მცენარეულობა და ისტორულად მნიშნველოვანი მღვიმეების არსებობის შედეგია აქ განვითარებული დანაშული. კარმელი მიიჩნეოდა იუდაისტური რელიგიის უზენაესი ღვთაების — იაჰვესგან დასამალ ადგილად, როგორც ეს ამოსის წიგნშია მოცემული.

მეფეთა წიგნების მიხედვით, ელისე წინასწარმეტყველი სამოგზაუროდ კარმელოზე წავიდა, სადაც გარკვეული ხანი დაჰყო. ეპიფანე კვიპრელისა და იოსებ ფლავიუსის თანახმად კარმელის მთა წარმოადგენდა ერთ-ერთი იუდაისტურ სექტის ციტადელს.

გაბატონებულია რბილი კლიმატი და უხვი ატმოსფერული ნალექები. ფერდობებზე ჯერ კიდევ ადრეული პერიოდიდან ხარობდა ვაზი. თუმცა სხვადასხვა დროს აქ არსებული ვაზი და საერთოდ ტყეების დიდი ნაწილი განადგურდა. ამჟამად ტყეებს ქმნის კედარი, მუხა, ფიჭვი და სხვ. 2005 წელს ძლიერი ხანძრის შედეგად წიწვოვანი ტყე დაზარალდა. ფაუნას ძირითადად ქმნიან მღრღნელები. ფართოდ არის გავრცელებული მაჩვი. გვხვდება აგრეთვე ფრინველთა რამდენიმე სახეობა.

რესურსები ინტერნეტში

სქოლიო

  1. Christopher Stringer, custodian of Tabun I, Natural History Museum, quoted in an exhibition in honour of Garrod; Callander and Smith, 1998