აფრიკის ფილა: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
No edit summary |
No edit summary |
||
ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
[[ფაილი:Plates tect2 en.svg|მინი|270პქ|მოვარდისფრო- |
[[ფაილი:Plates tect2 en.svg|მინი|270პქ|მოვარდისფრო-ნარინჯისფრად გამოყოფილია აფრიკის ბაქანი]] |
||
'''აფრიკის ბაქანი''' — [[ახალი გლობალური ტექტონიკა|ტექტონიკური ფილაქანი]], რომელიც მოიცავს [[აფრიკა|აფრიკის კონტინენტსა]] და [[ოკეანური ქერქი|ოკეანურ ქერქს]]. ეს უკანასკნელი იმყოფება მატერიკსა და სხვადასხვა გარემომცველ ოკეანურ ქედებს შორის. საზღვრების უმეტესობა დივერგენტულია, წარმოდგენილია სპრედინგის ზონებით, ე.ი. ფილაქნების უმეტესობა მოძრაობას იწყებს აფრიკის კონტინენტიდან. აფრიკის ბაქანი ჩრდილოეთ-აღმოსავლეთით შემოფარგლულია [[არაბეთის ბაქანი|არაბეთის ბაქნით]], სამხრეთ-აღმოსავლეთით [[ავსტრალიის ბაქანი|ავსტრალიის ბაქნით]], ჩრდილოეთით [[ევრაზიის ბაქანი|ევრაზიისა]] და [[ანატოლიის ბაქანი|ანატოლიის ბაქნებით]], ხოლო სამხრეთით [[ანტარქტიკის ბაქანი|ანტარქტიკის ბაქნით]]. ჩრდილოეთი საზღვრის გამოკლებით, ყველა დანარჩენი საზღვარი გავრცელებადი ან დაცილებადია. ჩრდილოეთი საზღვარი რთული აგებულებისაა. |
'''აფრიკის ბაქანი''' — [[ახალი გლობალური ტექტონიკა|ტექტონიკური ფილაქანი]], რომელიც მოიცავს [[აფრიკა|აფრიკის კონტინენტსა]] და [[ოკეანური ქერქი|ოკეანურ ქერქს]]. ეს უკანასკნელი იმყოფება მატერიკსა და სხვადასხვა გარემომცველ ოკეანურ ქედებს შორის. საზღვრების უმეტესობა დივერგენტულია, წარმოდგენილია სპრედინგის ზონებით, ე.ი. ფილაქნების უმეტესობა მოძრაობას იწყებს აფრიკის კონტინენტიდან. აფრიკის ბაქანი ჩრდილოეთ-აღმოსავლეთით შემოფარგლულია [[არაბეთის ბაქანი|არაბეთის ბაქნით]], სამხრეთ-აღმოსავლეთით [[ავსტრალიის ბაქანი|ავსტრალიის ბაქნით]], ჩრდილოეთით [[ევრაზიის ბაქანი|ევრაზიისა]] და [[ანატოლიის ბაქანი|ანატოლიის ბაქნებით]], ხოლო სამხრეთით [[ანტარქტიკის ბაქანი|ანტარქტიკის ბაქნით]]. ჩრდილოეთი საზღვრის გამოკლებით, ყველა დანარჩენი საზღვარი გავრცელებადი ან დაცილებადია. ჩრდილოეთი საზღვარი რთული აგებულებისაა. |
||
17:21, 30 აპრილი 2012-ის ვერსია
აფრიკის ბაქანი — ტექტონიკური ფილაქანი, რომელიც მოიცავს აფრიკის კონტინენტსა და ოკეანურ ქერქს. ეს უკანასკნელი იმყოფება მატერიკსა და სხვადასხვა გარემომცველ ოკეანურ ქედებს შორის. საზღვრების უმეტესობა დივერგენტულია, წარმოდგენილია სპრედინგის ზონებით, ე.ი. ფილაქნების უმეტესობა მოძრაობას იწყებს აფრიკის კონტინენტიდან. აფრიკის ბაქანი ჩრდილოეთ-აღმოსავლეთით შემოფარგლულია არაბეთის ბაქნით, სამხრეთ-აღმოსავლეთით ავსტრალიის ბაქნით, ჩრდილოეთით ევრაზიისა და ანატოლიის ბაქნებით, ხოლო სამხრეთით ანტარქტიკის ბაქნით. ჩრდილოეთი საზღვრის გამოკლებით, ყველა დანარჩენი საზღვარი გავრცელებადი ან დაცილებადია. ჩრდილოეთი საზღვარი რთული აგებულებისაა.
აფრიკის ბაქანი თავის მხრივ, დაყოფილია უფრო მცირე პლატფორმებად, რომლებიც სტაბილურობითა და ღრმა ძირით გამოირჩევიან. ესენია: კალაჰარის კრატონი, კონგოს კრატონი, ტანზანიის კრატონი და დასავლეთ აფრიკის კრატონი. წარსულში კრატონები ფართოდ იყვნენ დაყოფილები, თუმცა პან-აფრიკულ დროში ერთმანეთს ისევ დაუკავშირდნენ. ზოგიერთ რაიონში კრატონები დაფარულია დანალექი აუზებით.