სუსი: განსხვავება გადახედვებს შორის

სუსი
سوسة
ქალაქი
	სუსი; سوسة
დროშა	გერბი
ქვეყანა	ტუნისი
ვილაიეთი	სუსი
კოორდინატები	35°50′00″ ჩ. გ. 10°38′00″ ა. გ. / 35.83333° ჩ. გ. 10.63333° ა. გ.
ფართობი	45 კმ²
ცენტრის სიმაღლე	2 მეტრი
მოსახლეობა	173 047 კაცი (2004)
სასაათო სარტყელი	UTC+1, ზაფხულში UTC+2
საფოსტო ინდექსი	4000
ოფიციალური საიტი	http://www.commune-sousse.gov.tn
	სუსი ვიკისაწყობში

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა

[შემოწმებული ვერსია]

შემდეგი ცვლილება →

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა

ვიზუალურივიკიტექსტი

შიდახაზური

21:21, 18 სექტემბერი 2011-ის ვერსია

სუსი (არაბ. سوسة ; ბერბერ. Susa) — ქალაქი ტუნისში. მდებარეობს დედაქალაქ ტუნისიდან 140 კმ-ით სამხრეთით, ქვეყნის ცენტრალურ-აღმოსავლეთ ნაწილში, ჰამამეტის ყურესთან, ხმელთაშუა ზღვის სანაპიროზე. 2004 წლის მონაცემებით მისი მოსახლეობა 173 047 ადამიანს შეადგენს. სახელი შესაძლოა ბერბერული წარმოშობის იყოს: იგივე სახელის ქალაქები არსებობს ლიბიასა და სამხრეთ მაროკოში (ბილად-ალ-სუსი). სუსი სუსის ვილაიეთის დედაქალაქია. მისი ეკონომიკა ეფუძნება სატრანსპორტო აღწურვილობას, კვების მრეწველობას, ზეითუნის ზეთს, რექსტილსა და ტურიზმს. ქალაქში მდებარეობს სუსის უნივერსიტეტი.

ძვ. წ. XI საუკუნეში ფინიკიელებმა ქალაქი ადრამეტუმი დააარსეს. პუნიკური ომების დროს, იგი თავად შევიდა რომაელებთან კავშირში, რითაც გარდაუვალი დანგრევა აიცილა თავიდან, მომდევნო 700 წელიწადს ის რომთან კავშირში მშვიდობას ინარჩუნებდა. როგორც ლივიუსი აღნიშნავს, მეორე პუნიკური ომის დროს ქალაქი სციპიონის არმიის დასაბანაკებელ ადგილს წარმოადგენდა. ახ. წ. 434 წელს, ადრამეტუმი მონაწილეობას იღებდა ბონიფაცის აჯანყებაში კონსტანტინოპოლის წინააღმდეგ, რა დროსაც ქალაქში ვანდალები შეიჭრნენ, აიღეს და მას ახალი სახელი — ჰუნეკროპოლისი უწოდეს. ვანდალური ომების დროს, 534 წელს, იუსტინიანემ ქალაქი აიღო და რომაული სახელი დაუბრუნა.

VII საუკუნეში თანამედროვე ტუნისის ტერიტორია არაბებმა დაიპყრეს და სწრაფად გაავრცელეს არაბული კულტურა მანამდე სრულიად რომანიზებულ და ქრისტიანიზებულ არეალში. მათ ქალაქი რომაულ კედლებს მიღმა გააფართოვეს, მაგრამ შეუნარჩუნეს მისი „მეობა“. შემდეგ მათ ქალაქს სახელი გადაარქვეს და უწოდეს სუსა. მომდევნო დეკადებში სუსას სტატუსი საგრძნობლად გაიზარდა და ის აღლაბიდების დინასტიის მთავარი საზღვაო პორტის ფუნქციებს ასრულებდა. როცა აღლაბიდებმა 827 წელს სიცილია დაიპყრეს, სუსა მათი მთავარი დასაყრდენი იყო.

მომდევნო საუკუნეებში, როცა ევროპამ ტექნოლოგიური წინსვლა და ისლამის შევიწროვება იწყო, სუსა ნორმანებმა დაიპყრეს, XII საუკუნეში. ნორმანები შემდეგ ესპანელებმა შეცვალეს, XVIII საუკუნეში კი ქალქი ვენეციელებისა და ფრანგების ბრძოლის არენად იქცა. ფრანგებმა მას სუსი უწოდეს (ფრანგ. Sousse).

მიუხედავად მის თავს დატეხილი არაერთი უბედურებისა, სუსმა საგრძნობი არაბული იერსახე შეინარჩუნა, რაც ისეთ შთაბეჭდილებას ტოვებს, თითქოს არაბების შემდგომი დაპყრობების დროს ქალაქს ეძინა. დღეისათვის ის მიიჩნევა არაბების მიერ აშენებული საზღვაო გამაგრებული ქალაქის ერთ-ერთ საუკეთესო მაგალითად.

სუსი ინარჩუნებს შუა საუკუნეების ხანის გულს, ვიწრო ქუჩებით, კასბათი, მედინათი, საფორტიფიკაციო ნაგებობებითა თუ ზღვისპირა გრძელი კედლებით. ამ ყოველივეს კი გარს თანამედროვე ქალაქი აკრავს, დიდი ქუჩებითა და კიდევ უფრო დიდი შენობებით.

1988 წელს, სუსის მედინა იუნესკომ მსოფლიო მემკვიდრეობის სიაში შეიტანა, როგორც თანამედროვე განვითარებისგან საგრძნობლად დაცული ადგილი.

@@ ხაზი 49: / ხაზი 49: @@
 |add1=
 }}
-'''სუსი''' (سوسة ; ბერბერ. Susa) — ქალაქი ტუნისში. ნდებარეობს დედაქალაქ ტუნისიდან 140 კმ-ით სამხრეთით, ქვეყნის ცენტრალურ-აღმოსავლეთ ნაწილში, ჰამამეტის ყურესთან, ხმელთაშუა ზღვის სანაპიროზე. 2004 წლის მონაცემებით მისი მოსახლეობა 173 047 ადამიანს შეადგენს. სახელი შესაძლოა ბერბერული წარმოშობის იყოს: იგივე სახელის ქალაქები არსებობს ლიბიასა და სამხრეთ მაროკოში (ბილად-ალ-სუსი). სუსი სუსის ვილაიეთის დედაქალაქია. მისი ეკონომიკა ეფუძნება სატრანსპორტო აღწურვილობას, კვების მრეწველობას, ზეითუნის ზეთს, რექსტილსა და ტურიზმს. ქალაქში მდებარეობს სუსის უნივერსიტეტი.
+'''სუსი''' ({{lang-ar|سوسة}} ; [[ბერბერული ენა|ბერბერ]]. Susa) — ქალაქი [[ტუნისი|ტუნისში]]. მდებარეობს დედაქალაქ [[ტუნისი (ქალაქი)|ტუნისი]]დან 140 კმ-ით სამხრეთით, ქვეყნის ცენტრალურ-აღმოსავლეთ ნაწილში, [[ჰამამეტის ყურე]]სთან, [[ხმელთაშუა ზღვა|ხმელთაშუა ზღვის]] სანაპიროზე. [[2004]] წლის მონაცემებით მისი [[მოსახლეობა]] 173 047 ადამიანს შეადგენს. სახელი შესაძლოა ბერბერული წარმოშობის იყოს: იგივე სახელის ქალაქები არსებობს [[ლიბია]]სა და სამხრეთ [[მაროკო]]ში ([[ბილად-ალ-სუსი]]). სუსი [[სუსის ვილაიეთი]]ს დედაქალაქია. მისი ეკონომიკა ეფუძნება სატრანსპორტო აღწურვილობას, კვების მრეწველობას, [[ზეითუნის ზეთი|ზეითუნის ზეთს]], რექსტილსა და [[ტურიზმი|ტურიზმს]]. ქალაქში მდებარეობს სუსის უნივერსიტეტი.
-ძვ. წ. XI საუკუნეში ფინიკიელებმა ქალაქი ადრამეტუმი დააარსეს. პუნიკური ომების დროს, იგი თავად შევიდა რომაელებთან კავშირში, რითაც გარდაუვალი დანგრევა აიცილა თავიდან, მომდევნო 700 წელიწადს ის რომთან კავშირში მშვიდობას ინარჩუნებდა. როგორც ლივიუსი აღნიშნავს, მეორე პუნიკური ომის დროს ქალაქი სციპიონის არმიის დასაბანაკებელ ადგილს წარმოადგენდა. ახ. წ. 434 წელს, ადრამეტუმი მონაწილეობას იღებდა ბონიფაცის აჯანყებაში კონსტანტინოპოლის წინააღმდეგ, რა დროსაც ქალაქში ვანდალები შეიჭრნენ, აიღეს და მას ახალი სახელი — ჰუნეკროპოლისი უწოდეს. ვანდალური ომების დროს, 534 წელს, იუსტინიანემ ქალაქი აიღო და რომაული სახელი დაუბრუნა.
+[[ძვ. წ. XI საუკუნე]]ში [[ფინიკია|ფინიკიელებმა]] ქალაქი [[ადრამეტუმი]] დააარსეს. [[პუნიკური ომები]]ს დროს, იგი თავად შევიდა [[ძველი რომი|რომაელებთან]] კავშირში, რითაც გარდაუვალი დანგრევა აიცილა თავიდან, მომდევნო 700 წელიწადს ის რომთან კავშირში მშვიდობას ინარჩუნებდა. როგორც [[ლივიუსი]] აღნიშნავს, მეორე პუნიკური ომის დროს ქალაქი [[სციპიონი]]ს არმიის დასაბანაკებელ ადგილს წარმოადგენდა. ახ. წ. [[434]] წელს, ადრამეტუმი მონაწილეობას იღებდა ბონიფაცის აჯანყებაში [[ბიზანტიის იმპერია|კონსტანტინოპოლის]] წინააღმდეგ, რა დროსაც ქალაქში ვანდალები შეიჭრნენ, აიღეს და მას ახალი სახელი — ჰუნეკროპოლისი უწოდეს. [[ვანდალური ომები]]ს დროს, 534 წელს, იუსტინიანემ ქალაქი აიღო და რომაული სახელი დაუბრუნა.
-VII საუკუნეში თანამედროვე ტუნისის ტერიტორია არაბებმა დაიპყრეს და სწრაფად გაავრცელეს არაბული კულტურა მანამდე სრულიად რომანიზებულ და ქრისტიანიზებულ არეალში. მათ ქალაქი რომაულ კედლებს მიღმა გააფართოვეს, მაგრამ შეუნარჩუნეს მისი „მეობა“. შემდეგ მათ ქალაქს სახელი გადაარქვეს და უწოდეს სუსა. მომდევნო დეკადებში სუსას სტატუსი საგრძნობლად გაიზარდა და ის აღლაბიდების დინასტიის მთავარი საზღვაო პორტის ფუნქციებს ასრულებდა. როცა აღლაბიდებმა 827 წელს სიცილია დაიპყრეს, სუსა მათი მთავარი დასაყრდენი იყო.
+[[VII საუკუნე]]ში თანამედროვე ტუნისის ტერიტორია [[არაბები|არაბებმა]] დაიპყრეს და სწრაფად გაავრცელეს არაბული კულტურა მანამდე სრულიად რომანიზებულ და ქრისტიანიზებულ არეალში. მათ ქალაქი რომაულ კედლებს მიღმა გააფართოვეს, მაგრამ შეუნარჩუნეს მისი „მეობა“. შემდეგ მათ ქალაქს სახელი გადაარქვეს და უწოდეს სუსა. მომდევნო დეკადებში სუსას სტატუსი საგრძნობლად გაიზარდა და ის [[აღლაბიდები]]ს დინასტიის მთავარი საზღვაო პორტის ფუნქციებს ასრულებდა. როცა აღლაბიდებმა [[827]] წელს [[სიცილია]] დაიპყრეს, სუსა მათი მთავარი დასაყრდენი იყო.
-მომდევნო საუკუნეებში, როცა ევროპამ ტექნოლოგიური წინსვლა და ისლამის შევიწროვება იწყო, სუსა ნორმანებმა დაიპყრეს, XII საუკუნეში. ნორმანები შემდეგ ესპანელებმა შეცვალეს, XVIII საუკუნეში კი ქალქი ვენეციელებისა და ფრანგების ბრძოლის არენად იქცა. ფრანგებმა მას სუსი უწოდეს (Sousse).
+მომდევნო საუკუნეებში, როცა ევროპამ ტექნოლოგიური წინსვლა და ისლამის შევიწროვება იწყო, სუსა [[ნორმანები|ნორმანებმა]] დაიპყრეს, [[XII საუკუნე]]ში. ნორმანები შემდეგ [[ესპანელები|ესპანელებმა]] შეცვალეს, [[XVIII საუკუნე]]ში კი ქალქი ვენეციელებისა და ფრანგების ბრძოლის არენად იქცა. ფრანგებმა მას სუსი უწოდეს ({{lang-fr|Sousse}}).
 მიუხედავად მის თავს დატეხილი არაერთი უბედურებისა, სუსმა საგრძნობი არაბული იერსახე შეინარჩუნა, რაც ისეთ შთაბეჭდილებას ტოვებს, თითქოს არაბების შემდგომი დაპყრობების დროს ქალაქს ეძინა. დღეისათვის ის მიიჩნევა არაბების მიერ აშენებული საზღვაო გამაგრებული ქალაქის ერთ-ერთ საუკეთესო მაგალითად.
@@ ხაზი 61: / ხაზი 61: @@
 სუსი ინარჩუნებს შუა საუკუნეების ხანის გულს, ვიწრო ქუჩებით, კასბათი, მედინათი, საფორტიფიკაციო ნაგებობებითა თუ ზღვისპირა გრძელი კედლებით. ამ ყოველივეს კი გარს თანამედროვე ქალაქი აკრავს, დიდი ქუჩებითა და კიდევ უფრო დიდი შენობებით.
-წელს, სუსის მედინა იუნესკომ მსოფლიო მემკვიდრეობის სიაში შეიტანა, როგორც თანამედროვე განვითარებისგან საგრძნობლად დაცული ადგილი.
+[[1988]] წელს, სუსის მედინა [[იუნესკო]]მ [[მსოფლიო მემკვიდრეობა|მსოფლიო მემკვიდრეობის]] სიაში შეიტანა, როგორც თანამედროვე განვითარებისგან საგრძნობლად დაცული ადგილი.