ბაზიდიუმიანი სოკოები: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
მ +ლიტერატურა |
მ ბოტის დამატება: qu:Tiksicha k'allampa, ko:담자균류, no:Stilksporesopper, tl:Basidiomycota შეცვლა: uk:Базидіомікотові |
||
ხაზი 45: | ხაზი 45: | ||
[[it:Basidiomycota]] |
[[it:Basidiomycota]] |
||
[[ja:担子菌門]] |
[[ja:担子菌門]] |
||
[[ko:담자균류]] |
|||
[[lt:Papėdgrybiai]] |
[[lt:Papėdgrybiai]] |
||
[[lv:Bazīdijsēnes]] |
[[lv:Bazīdijsēnes]] |
||
[[mk:Столпчести габи]] |
[[mk:Столпчести габи]] |
||
[[nl:Basidiomycota]] |
[[nl:Basidiomycota]] |
||
[[no:Stilksporesopper]] |
|||
[[pl:Podstawczaki]] |
[[pl:Podstawczaki]] |
||
[[pt:Basidiomycota]] |
[[pt:Basidiomycota]] |
||
[[qu:Tiksicha k'allampa]] |
|||
[[ro:Basidiomycota]] |
[[ro:Basidiomycota]] |
||
[[ru:Базидиомицеты]] |
[[ru:Базидиомицеты]] |
||
ხაზი 57: | ხაზი 60: | ||
[[sv:Basidiesvampar]] |
[[sv:Basidiesvampar]] |
||
[[te:బెసిడియోమైకోటా]] |
[[te:బెసిడియోమైకోటా]] |
||
[[tl:Basidiomycota]] |
|||
[[tr:Bazitli mantarlar]] |
[[tr:Bazitli mantarlar]] |
||
[[uk:Базидіомікотові]] |
|||
[[uk:Агарикоміцети]] |
|||
[[wa:Bassidiomicete]] |
[[wa:Bassidiomicete]] |
||
[[zh:担子菌门]] |
[[zh:担子菌门]] |
21:30, 8 ივლისი 2011-ის ვერსია
ბაზიდიუმიანი სოკოები | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
არყის სოკო | ||||||||||||||
მეცნიერული კლასიფიკაცია | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
ლათინური სახელი | ||||||||||||||
Basídiomycetes | ||||||||||||||
|
ბაზიდიუმიანი სოკოები, ბაზიდიომიცეტები (Basídiomycetes) (ბერძნ. basidion „ფუძე, ძირი“ და mykēs „სოკო“), უმაღლესი სოკოების კლასი, რომელთა გამრავლების ორგანოა ბაზიდიუმი. ტიპობრივ მომწიფებულ ბაზიდიუმს 4 ერთუჯრედიანი სპორა (ბაზიდიოსპორა) აქვს, რომლებიც განსაკუთრებულ გამონაზარდებზე — სტერიგმებზე სხედან. გაღივების დროს თითოეული ბაზიდიოსპორა იძლევა პირველად ჰაპლოიდურ მიცელიუმს, რომელიც ჩვეულებრივ მალე იცვლება დიპლოიდურით, რასაც ბაზიდიუმიანი სოკოების უმრავლესობაში წინ უძღვის ერთი და იმავე ან სხვადასხვა (ჰეტეროთალიზმი) მიცელიუმის უჯრედების შერწყმა. მიცელიუმზე ვითარდება ნაყოფსხეულები. შემდეგ მიმდინარეობს მეიოზი, რაც უმეტესად 4 ბირთვის წარმოქმნით მთავრდება. თითოეული ბირთვი ამ დროისათვის უკვე ჩამოყალიბებულ ბაზიდიოსპორებში გადადის.
ბაზიდიუმიანი სოკოების კლასი 15 ათასზე მეტ სახეობას შეიცავს. მრავალი მათგანი იჭმება (ბებარასოკო, დათვისსოკო, არყასოკო და სხვები), ზოგი შხამიანია (შხამასოკო, თეთრი შხამასოკო და სხვა); ზოგიერთი იწვევს მერქნის ლპობას, ზოგიც აზიანებს სასოფლო-სამეურნეო კულტურებს. ნაყოფსხეულებისა და სასპორე სხეულების მიხედვით ბაზიდიუმიანი სოკოები ორ ქვეკლასად იყოფა: ჰოლობაზიდიომიცეტებად (Holobasidiomycetes) და ფრაგმობაზიდიომიცეტებად (Phragmobasidiomvcetes).
ლიტერატურა
- ქსე, ტ. 2, გვ. 144, თბ., 1977