რიო-დე-ლა-პლატა: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 1: ხაზი 1:
'''რიო-დე-ლა-პლატა''' ({{lang-es|Río de la Plata}} - ''ვერცხლის მდინარე'') — [[მდინარე]] და [[ესტუარი]] [[სამხრეთი ამერიკა|სამხრეთ ამერიკი]]ს სამხრეთ-აღმოსავლეთ სანაპირო ზოლში. წარმოიქმნება [[არგენტინა]]-[[ურუგვაი|ურუგვაის]] [[სახელმწიფო საზღვარი|საზღვართან]], მდინარეების - [[პარანა (მდინარე)|პარანისა]] და [[ურუგვაი (მდინარე)|ურუგვაის]] შერწყმით. გააჩნია ძაბრის ფორმა. მისი სიგრძე 290 კმ-ია.
'''რიო-დე-ლა-პლატა''' ({{lang-es|Río de la Plata}} - ''ვერცხლის მდინარე'') — [[მდინარე]] და [[ესტუარი]] [[სამხრეთი ამერიკა|სამხრეთ ამერიკი]]ს სამხრეთ-აღმოსავლეთ სანაპირო ზოლში. წარმოიქმნება [[არგენტინა]]-[[ურუგვაი|ურუგვაის]] [[სახელმწიფო საზღვარი|საზღვართან]], მდინარეების - [[პარანა (მდინარე)|პარანისა]] და [[ურუგვაი (მდინარე)|ურუგვაის]] შერწყმით. გააჩნია ძაბრის ფორმა. მისი სიგრძე 290 კმ-ია.


რიო-დე-ლა-ლპატის შიდა მხარის სიგანე 2 კმ-ია, ხოლო ოკეანესთან მოსაზღვრე უბნის 220 კმ. მის მცირე მონაკვეთზე არგენტინა-ურუგვაის [[სახელმწიფო საზღვარი]] გაედინება. მის სანაპირო ზოლზე მდებარეობს ამ ორი ქვეყნის დედაქალაქები და უმთავრესი საზღვაო პორტები, [[ბუენოს-აირესი]] სამხრეთ-დასავლეთით და [[მონტევიდეო]] ჩრდილო-აღმოსავლეთით. ესტუარის სანაპირო ზოლი არგენტინისა და ურუგვაის ყველაზე მჭიდროდ დასახლებულ არეალს წარმოადგენს.
რიო-დე-ლა-ლპატის შიდა მხარის სიგანე 2 კმ-ია, ხოლო ოკეანესთან მოსაზღვრე უბნის 220 კმ.<ref name=fossati>{{cite web |last= Fossati |first= Monica |coauthor= Ismael Piedra-Cueva |title= Salinity Simulations of the Rio de la Plata |publisher= International Conference on Estuaries and Coasts |url= http://www.irtces.org/pdf-hekou/075.pdf |accessdate= 11 August 2010}}</ref> მის მცირე მონაკვეთზე არგენტინა-ურუგვაის [[სახელმწიფო საზღვარი]] გაედინება. მის სანაპირო ზოლზე მდებარეობს ამ ორი ქვეყნის დედაქალაქები და უმთავრესი საზღვაო პორტები, [[ბუენოს-აირესი]] სამხრეთ-დასავლეთით და [[მონტევიდეო]] ჩრდილო-აღმოსავლეთით. ესტუარის სანაპირო ზოლი არგენტინისა და ურუგვაის ყველაზე მჭიდროდ დასახლებულ არეალს წარმოადგენს.<ref name=britannica/>


გეოგრაფთა ნაწილი რიო-დე-ლა-პლატას [[ატლანტის ოკეანე|ატლანტის ოკეანის]] განაპირა ზღვად ან [[ყურე]]დ მიიჩნევს, მეორე ნაწილს კი ის მდინარედ მიაჩნია. თუ ამ უკანასკნელებს დავეთანხმებით, მაშინ რიო-დე-ლა-პლატა მსოფლიოში ყველაზე განიერი მდინარე გამოდის, მაქსიმალური სიგანით 220 კმ და საერთო ფართობით 35,000 კმ².
გეოგრაფთა ნაწილი რიო-დე-ლა-პლატას [[ატლანტის ოკეანე|ატლანტის ოკეანის]] განაპირა ზღვად ან [[ყურე]]დ მიიჩნევს, მეორე ნაწილს კი ის მდინარედ მიაჩნია.<ref name=britannica>{{cite web |title= Río de la Plata |publisher= [[Encyclopædia Britannica]] |url= http://www.britannica.com/EBchecked/topic/463804/Rio-de-la-Plata |accessdate= 11 August 2010}}</ref> თუ ამ უკანასკნელებს დავეთანხმებით, მაშინ რიო-დე-ლა-პლატა მსოფლიოში ყველაზე განიერი მდინარე გამოდის, მაქსიმალური სიგანით 220 კმ და საერთო ფართობით 35,000 კმ². <ref name=britannica/>


მიუხედავად ამისა, რიო-დე-ლა-პლატა ყველანაირად ამჟღავნებს [[ესტუარი]]ს თვისებებს, აქ მტკნარი წყალი და ზღვის წყალი ერთამნეთშია შერეული. მტკნარი წყალი ესტუარში მიდნარე ურუგვაისა და პარანას ჩამოაქვთ, მათ შორის პარანა მსოფლიოს ერთ-ერთ უგრძეს მდინარეა.
მიუხედავად ამისა, რიო-დე-ლა-პლატა ყველანაირად ამჟღავნებს [[ესტუარი]]ს თვისებებს, აქ მტკნარი წყალი და ზღვის წყალი ერთამნეთშია შერეული. მტკნარი წყალი ესტუარში მიდნარე ურუგვაისა და პარანას ჩამოაქვთ, მათ შორის პარანა მსოფლიოს ერთ-ერთ უგრძეს მდინარეა.
ბოლო დროს, ესტუარში შეინიშნება მოქცევა, რომელიც პარანისა და ურუგვაის სიღრმეშიც კი აღწევს.
ბოლო დროს, ესტუარში შეინიშნება მოქცევა, რომელიც პარანისა და ურუგვაის სიღრმეშიც კი აღწევს.<ref name=britannica/>

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}


[[კატეგორია:არგენტინის მდინარეები]]
[[კატეგორია:არგენტინის მდინარეები]]

11:58, 23 იანვარი 2011-ის ვერსია

რიო-დე-ლა-პლატა (ესპ. Río de la Plata - ვერცხლის მდინარე) — მდინარე და ესტუარი სამხრეთ ამერიკის სამხრეთ-აღმოსავლეთ სანაპირო ზოლში. წარმოიქმნება არგენტინა-ურუგვაის საზღვართან, მდინარეების - პარანისა და ურუგვაის შერწყმით. გააჩნია ძაბრის ფორმა. მისი სიგრძე 290 კმ-ია.

რიო-დე-ლა-ლპატის შიდა მხარის სიგანე 2 კმ-ია, ხოლო ოკეანესთან მოსაზღვრე უბნის 220 კმ.[1] მის მცირე მონაკვეთზე არგენტინა-ურუგვაის სახელმწიფო საზღვარი გაედინება. მის სანაპირო ზოლზე მდებარეობს ამ ორი ქვეყნის დედაქალაქები და უმთავრესი საზღვაო პორტები, ბუენოს-აირესი სამხრეთ-დასავლეთით და მონტევიდეო ჩრდილო-აღმოსავლეთით. ესტუარის სანაპირო ზოლი არგენტინისა და ურუგვაის ყველაზე მჭიდროდ დასახლებულ არეალს წარმოადგენს.[2]

გეოგრაფთა ნაწილი რიო-დე-ლა-პლატას ატლანტის ოკეანის განაპირა ზღვად ან ყურედ მიიჩნევს, მეორე ნაწილს კი ის მდინარედ მიაჩნია.[2] თუ ამ უკანასკნელებს დავეთანხმებით, მაშინ რიო-დე-ლა-პლატა მსოფლიოში ყველაზე განიერი მდინარე გამოდის, მაქსიმალური სიგანით 220 კმ და საერთო ფართობით 35,000 კმ². [2]

მიუხედავად ამისა, რიო-დე-ლა-პლატა ყველანაირად ამჟღავნებს ესტუარის თვისებებს, აქ მტკნარი წყალი და ზღვის წყალი ერთამნეთშია შერეული. მტკნარი წყალი ესტუარში მიდნარე ურუგვაისა და პარანას ჩამოაქვთ, მათ შორის პარანა მსოფლიოს ერთ-ერთ უგრძეს მდინარეა. ბოლო დროს, ესტუარში შეინიშნება მოქცევა, რომელიც პარანისა და ურუგვაის სიღრმეშიც კი აღწევს.[2]

სქოლიო

  1. Fossati, Monica. Salinity Simulations of the Rio de la Plata. International Conference on Estuaries and Coasts. ციტირების თარიღი: 11 August 2010.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 Río de la Plata. Encyclopædia Britannica. ციტირების თარიღი: 11 August 2010.